Parti kapatma tartışmaları ve erken seçim beklentileri arasında Meclis yasama faaliyetlerini son sürat sürdürüyor. Bunlardan biri de yeniden sosyal yara haline gelmeye başlayan bankaların kredi kartlarına ilişkin düzenleme... AK Parti yeni düzenlemeyle kredi kartı faizlerini düşürmeyi hedefliyor.
Bankaların verdiği kredi kartları, üç yıl önce de sorun haline gelince yasal düzenlemeye gidilmek zorunda kalınmış Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu çıkarılmıştı.
Batık 10 kat arttı
Kanunun çıktığı 23 Şubat 2005'te, 'bankaların tüketici kredisi ve kredi kartlarından kaynaklanan alacakları', toplam 14 milyar 477 milyon YTL idi.
Aynı tarihte, 'sorunlu tüketici kredisi' miktarı ise 101 milyon YTL'ye ulaşmıştı. Aradan üç yıl geçti. 23 Şubat 2008'de tüketici kredisi ve kredi kartı borçları toplamı 71 milyar 960 milyon YTL'ye çıktı.
Sorunlu tüketici kredileri ise 1 milyar 130 milyon YTL'ye yükseldi; tam 10 kat arttı...
Durum böyle olunca sayıları 1 milyonu aşan kredi kartı sahipleri de ödeyemediği kart borcu için yeni bir yöntem buldu.
Bir kredi kartının borcunu, bir başka bankadan aldığı kredi kartı ile veya tüketici kredisi çekerek ödemeye başladı.
Çünkü, mevcut yasanın 9'uncu maddesi yeni kredi kartı almasının önünde engel oluşturmayan şu hükmü taşıyordu:
'Kart çıkaran kuruluş tarafından bir gerçek kişinin sahip olduğu tüm kredi kartları için tanınacak toplam kredi kartları limiti, ilk yıl için ilgilinin aylık ortalama net gelirinin iki katını, ikinci yıl ise dört katını aşamaz... '
Faize tavan geliyor
Problemin gitgide sosyal patlama yaratacak hale doğru gitmesi üzerine iktidar partisi bu maddede yeni bir kanuni düzenlemeye gitme kararı aldı.
Kanun teklifi hazırlığını da Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya yapıyor...
Başkan İyimaya, dünkü sohbetimizde 'kredi kartına ilişkin teklifi ilgili bakanlara da danışarak' hazırlayacağını belirtip şu noktanın altını çizdi:
'Bugün bankalardan alınacak tüketici kredi faizi en fazla % 24; kredi kartında ise % 78... Kullanıcı için tam anlamıyla yıkım...'
İyimaya bundan dolayı teklif ile ilk olarak kredi kartları faizine tavan sınır getireceklerini belirtti.
Henüz oranını belirlemediklerini söyleyen İyimaya ekledi: 'Merkez Bankası'nın, Bankalar Birliği'nin tepkisine bakamayız. Faize bir tavan sınır getirmekte kararlıyız. Bu tavan sınır tüketici kredi faiz oranının belki biraz üzerinde olabilir. Ama katları olmamalı. Sosyal yara çözülmeli...'
İyimaya, getirecekleri yeni düzenlemede, 'Bankaları kredi kartı vermekten caydırmayan, tüketiciyi de bezdirmeyen bir adalet dengesini' gözeteceklerini de vurguladı.
Havuz sistemi
Başkan İyimaya, ikinci yeniliği de 'havuz sistemi sınırı' olarak açıkladı.
Buna göre, mevcut yasada da yer alan maddede düzenleme yapılacak.
Bir kişi her ne zaman diliminde olursa olsun, aldığı kredi kartının limiti gelirinin 4 katını aşamayacak. Eğer bir kişinin kredi kartı limiti gelirinin 4 katını aşmış ise bir başka banka yeni kart veya tüketici kredisi veremeyecek.
Böylece bir kredi kartı ile diğerinin borcunun ödenme süreci de sona erecek.
Oysa mevcut yasa, iki yıllık kart kullanımı sonunda limit sınırını kaldırıyordu.
Adalet Komisyonu Başkanı İyimaya, teklifi getirip düzenlemeyi çıkarma konusunda kararlı.
