Kaçak şekere dikkat!

Şeker kaçakçılarının, faaliyetlerini kamufle edebilmek, yurt içi piyasaya daha rahat ürün sürebilmek ve karını artırabilmek için, şekeri ?kesme şeker? olarak işlemeye yöneldiği belirlendi. ?Kesme-küp şeker tesisi? olarak üretim izni alan firmalar, yurt içindeki fabrikalardan, kaçak şeker işleme faaliyetlerini kamufle etmek için düşük miktarlarda şeker alırken, İran, Irak ve Suriye?den getirdikleri yüksek miktardaki şekeri burada işleyerek, yurt içi piyasaya sürüyor. Firmalar, şeker kaçakçılığı ile vergi kaybına neden olup, haksız rekabet yaratırken, küp-kesme şekere dönüştürdükleri şeker ile kârlarını daha da artırıyorlar.

Doğu ve Güneydoğu?da, son aylarda, çok sayıda firmanın ?kesme şeker tesisi?ne üretim izni almak için Tarım ve Köyişleri Bakanlığı?na başvurduğu belirtilirken, Bakanlığın görüş sorduğu Şeker Kurumu?nun, ?denetimi zor olduğu? gerekçesi ile buna olumsuz görüş bildirdiği öğrenildi.

Doğu ve Güneydoğu?dan, emniyet kurumları ve savcılıklar tarafından Şeker Kurumu?na gönderilen çok sayıda şeker örneğinden yüzde 72?sinin, Türkiye?de üretimi olmayan kamış şekeri olduğu belirlendi. Kurum, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve ilgili kurumların işbirliği ile kaçak şekerle mücadeleyi hızlandırıyor.

KAMIŞ ŞEKERİ İLE PANCAR ŞEKERİNİ AYIRAN ANALİZ
Kaçak ve kayıt dışı şekere yönelik mücadele amacıyla, öncelikle bilimsel altyapı oluşturuldu. Şeker Kurumu, kaçak şekeri belirlemek için, TÜBİTAK ile gerçekleştirdiği işbirliği sonucunda, geçen yıl Kasım ayından itibaren kamış şekeri ile pancar şekerini ayıran analizler yaptırmaya başladı. Verilen bilgiye göre uygulama, bitkisel menşe tespitinde kullanılan bir analiz metodu olan 13C/12C izotop oranlarının belirlenmesine dayanıyor. Bir C3 bitkisi olan şeker pancarından üretilen şeker ile bir C4 bitkisi olan şeker kamışından üretilen şeker; karbon izotop oranları tespiti yolu ile birbirinden net ve kesin olarak ayırt edilebiliyor. Böylece, bir şekerin şeker kamışından mı şeker pancarından mı üretildiği belli oluyor. Türkiye?de şeker pancar şekerinden üretilirken, kamış şekerinin varlığı, kaçak şeker girişini ortaya koyuyor.

Şeker Kurumu, analiz yaptırmaya başladıktan sonra, geçen yıl Kasım ayında, valiliklere, emniyet müdürlükleri ve cumhuriyet başsavcılıklarına bir yazı göndererek, kaçak şekerin kesin olarak tespiti açısından, kaçak şüphesi ile ele geçirilecek şekerlerden alınacak numunelerinin ambalaj örnekleri ile birlikte Şeker Kurumu?na gönderilmesini istedi.

O dönemden bu yana kuruma 255 civarında örnek ulaştırılırken, analizler sonucunda 184 örneğin, yani yüzde 72?sinin kamış şekeri olduğu belirlendi. Kurum, sonuçları hem ilgili güvenlik güçlerine hem de Tarım ve Köyişleri Bakanlığı?na bildirirken, böylece, şeker kaçakçılığı ile ilgili çok sayıda davanın açılmasını da sağladı.

Diğer taraftan, emniyet güçleri mensupları tarafından kuruma, ?özellikle Doğu ve Güneydoğu?da kamyonlar dolusu şeker belirlenmesine karşın, kamyonların alıkonulmasındaki sorun ve ekonomik maliyetler nedeniyle olaya tam olarak müdahale edilemediği? yönünde yazılar geldiği belirtiliyor.

?KESME ŞEKER? TESİSLERİ ARTTI
Kaçak şeker ile mücadele yoğunlaştırılırken, özellikle Doğu ve Güneydoğu?da çok sayıda ?kesme şeker tesisi? kurulduğu dikkati çekti. Yapılan incelemeler sonucunda, İran, Irak, Suriye?den kaçak yollarla getirilen şekerin, bu tesisler tarafından kesme-küp şeker olarak işlenerek piyasaya sürüldüğü, bu tesislerin kaçak şeker işini kamufle etmek amacıyla kurulduğu belirlendi. Bu firmaların, kaçak şekeri kamufle etmek için yurt içindeki firmalardan az miktarda şeker alırken, yüksek miktarlardaki kaçak şekeri işledikleri, her hangi bir şikayet durumunda da yurt içinden satın aldıkları şekere ilişkin belgeleri gösterdikleri ortaya çıktı.

ANKARA?DA BİLE KAÇAK ŞEKER ÇIKTI
Kaçak şekerin Ankara?ya kadar girdiğini bildiren Şeker Kurumu Başkanı Azmi Aksu, Ankara?da Gimat?ta kesme şeker tesislerinde yapılan denetimlerde, birkaç firmanın kaçak şeker kullandığını belirlediklerini açıkladı.

Kaçak şeker ile mücadele sırasında, şeker kaçakçılarının yurt içindeki şeker fabrikalarının ambalajlarını bile taklit ettiği ortaya çıktı. Yurt içindeki şeker fabrikalarının ambalajına benzer ambalajları, çuvalları kullanan şeker kaçakçılarının, bu ambalajlar üzerine üretim seri numarası, fabrika damgası gibi işaretler yaptığı belirlendi.

Bazı kaçakçıların ise kaçak şekeri yerli şeker ile karıştırarak piyasaya sürdüğü, analizlerde pancar ve kamış şekerinin karıştırıldığı ortaya çıktı.

Şeker Kurumu yetkililerinin verdiği bilgiye göre, kaçak yollarla kontrolsüz şekilde ülkeye sokulan şekerde, genetik modifiye ham maddeden üretilebilmesi yanında, kolera, vb. bulaşıcı hastalıkların yaygın olarak görüldüğü az gelişmiş ülkelerden getirilmesi halinde hastalık taşıma riski de bulunuyor. Şeker sağlıklı koşullarda üretilse bile kaçak yollardan geldiği için bulaşanlara maruz kalma, ambalaj değişikliği nedeniyle hijyenik açıdan uygun olmayan hale gelme, nem alarak ve mikrobiyolojik aktiviteler sonucu bozulma ve enfekte olma olasılığı artıyor. Bu da insan sağlığı açısından risk oluşturabiliyor.

AA