Haber Merkezi / TIMETURK
?Hac?cın etkileri üzerine: İslam?ın Dünya Toplantısı?ndaki Din ve Hoşgörü? başlığını taşıyan araştırmada, ?kutsal yolculuk, diğer dinlere ve kültürlere karşı hoşgörüyü geliştiriyor? denildi.
1.600 Pakistanlı hacı arasında 2006?da yaptıkları anket verisine dayalı sonuçlarını geçen ay açıklayan David Clingingsmith, Asim İcaz Khwaja ve Michael Kremer, ?Hac?cın geliştirdiği hoşgörünün, sadece İslam dünyası için değil onun ötesine de uzandığını gösteriyor? dediler. Araştırmacılar, birlik ve cemaat fikrinin Müslüman olmayanlara karşı antipati oluşturmadığının da altını çizdiler.
Araştırma ayrıca Hac?cın, İslam?ın bir dünya dini olarak var olmasında belirgin bir rol oynadığı da ortaya koydu. Bilim adamları, ?Birbirinden uzak coğrafyalarda yaşayan aynı dinden insanların daha sonra ayrı bir dine dönüşebilen farklı mezhepler geliştirme eğilimi bulunur. Araştırmamız, Hac?cın, İslam?daki farklı uygulamaları azalttığını sonucuna ulaştık? sözleriyle bu rolü açıkladılar.
Ankete katılan hacılar, Pakistan?ın mezhep ve tarikatlarını eşit görerek uyum içinde bir arada yaşayabileceklerini ifade ettiler. Ayrıca araştırmada Hac?cın; politik İslam?a olan desteğin azaltması; hurafelerin temizlenmesi; kadınlara yönelik davranışların iyileşmesi ve onların iş ve eğitim dünyasında varlıkların kabulünün artması gibi toplumsal birliğin gelişmesi noktasında önemli faydaları olduğu da ortaya çıktı.
Her yıl, farklı 150 ülkeden gelen 2, 5 milyon Müslüman Mekke?de Hac için bir araya geliyor. Her ne kadar Hac?cın süresi 5 gün olsa da, hacılar yaklaşık bir ayı Mekke, Medine ve diğer kutsal yerlerde geçiriyor. Araştırmacılar, ?Günlük hayatlarında onları ayıran etnik, milli, mezhebi ve cinsi farklılıkları bir kenara bırakan hacılar, aynı ibadetleri ederek ve aynı giysileri giyerek tüm insanların özde eşit olduğunu gösteriyor? dedi.
Raporda, Malcolm X gibi liderlerin Hac yolculuğu sonrasında yaşadıkları gibi değişimlere de yer verdi. Hükümet yetkileri, Hac?cın Müslüman olmayanlara karşı negatif etkiler oluşturup oluşturmadığının anlaşılması için bu raporu hazırlattılar. 7/7 saldırılarının yapanların bazılarının bu yolculuğa çıkmış olmaları, İngiliz İstihbarat yetkililerin, radikal düşüncelerin hacılar arasında yayılmasıyla ilgili araştırma açmasına neden olmuştu.