Kurumun Başkanı Muhammed el Baradey, ABD'nin bu açıklamayı kamuoyuna yapmadan önce elindeki bilgileri kendilerine iletmemiş olmasını 'üzücü' olarak ifade etti.
Baradey, ABD istihbaratının dün Kongre'ye de sunduğu bilgileri kendilerine iletmekte yedi ay geciktiğine dikkat çekti.
Ancak, şimdi ABD'nin kendilerini de bilgilendirmesi ardından, Şam yönetiminin Kuzey Kore'nin yardımıyla bir reaktör inşa etmeye çalıştığı iddialarını araştırmaya hazır olduklarını kaydetti.
Nobel barış ödüllü El Baradey, tesis İsrail'in hava saldırısıyla imha edilmeden önce burayı incelemiş olmayı tercih edeceklerini ifade etti.
Suriye bu konudaki suçlamaları saçma diye niteleyerek reddetmişti. Suriyeli yetkililere göre sözü edilen bina kullanımda olmayan ve henüz inşası devam eden bir askeri tesisti.
Vurulan tesisin bütünüyle barışçı amaçlar gütmediğini savunan ABD Merkezi Haberalma Teşkilatı CIA ise, Kongre'ye buna dair elinde kanıtlar bulunduğunu bildirmiş; bunların 'Kuzey Kore'nin, Suriye'ye nükleer yardımda bulunduğunu gösterdiği' kaydedilmişti.
Amerikan istihbaratı, reaktör olarak ifade ettiği binanın, Kuzey Kore'nin Yongbyon'daki tesisiyle benzerlik taşıdığı görüşünde.
Suriye reddediyor
Şam yönetimi ise herhangi bir nükleer programı veya Kuzey Kore ile bu tür bir anlaşması olmadığını kaydederek Washington'u 'yalan ve uydurmalara' başvurmakla suçluyor ve hava saldırısında da payı bulunduğunu öne sürüyor.
Kuzey Kore de iddiaları yalanladı.
ABD ise İsrail'e hava saldırısı için yeşil ışık yaktığı iddialarını reddediyor; bununla birlikte geçen yıl 6 Eylül'de İsrail'in düzenlediği bir hava saldırısı sonucu imha edilen tesisin devreye girmesine bir kaç ay süre kalmış olduğunu savunuyor.
Kongre'ye sunulan bazı görüntülerin de İsrail tarafından ele geçirildiğinden söz ediliyor.
Amerikalı yetkililere göre bu tesiste nükleer silahlar için plütonyum üretilecekti. Ancak tesis henüz faaliyete geçmemişti ve reaktör için yakıt yoktu.
Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Baradey gelişmelerden rahatsızlığını açıkça ifade ettiği açıklamasında Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun şimdi bu iddiaların doğru olup olmadığını araştıracağını bildirmesi de Washington yönetimine tavrı açısından dikkat çekiciydi.
Baradey yürütülecek araştırmanın Amerikalı yetkililerin iddialarına gerekli ciddiyetle yaklaşacağının altını çizdi.
Baradey 'tek taraflı' olarak ifade ettiği İsrail saldırısının kurumun uluslararası denetim faaliyetlerini baltaladığını kaydetti.
Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması'nı imzalamış olan ülkelerden Suriye, Atom Enerjisi Kurumu'nun denetimleri doğrultusunda sivil nükleer enerji üretme hakkına sahip.
Geçen Eylül ayındaki bombardıman ilk aşamasından itibaren esrarengiz gelişmelerle dolu.
Suriye, geçen yıl Eylül'de İsrail'in hava sahasını ihlal ettiği ve 'bazı askeri mühimmatın uçaktan atıldığı' suçlamasıyla Birleşmiş Milletler'e başvurmuştu.
Söz konusu alan sonradan temizlendi
Bu olay sonrasında İsrail'e ait uçaklardan Türkiye'nin Suriye sınırı yakınlarında bir yakıt tankı düşmesi konusunda Türkiye, ''İsrail'den ivedi açıklama'' istemişti.
O dönemde Ankara'da Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim'le görüşen Dışişleri Bakanı Ali Babacan, 'Bu, bizim için kabul edilemez bir gelişmedir' demişti.
Bombardıman konusunda o dönemde İsrail'den kamuoyuna resmi bir açıklama yapılmadı fakat savunma kaynakları vurulan tesisin nükleer araştırmalara yönelik olabileceği iddialarını sıkça dile getirdi.
Amerikan Bilim ve Uluslararası Güvenlik Enstitüsü ISIS, geçen Ekim ayında, tesisin bombardıman önce ve sonrasındaki uydu görüntülerini yayımlayıp, bombardıman sonrası tesisin Suriye tarafından buldozerlerle tamamen yerle bir edildiğini kaydetmişti.
BBC
