Haber Merkezi / TİMETURK
?Şayet İsrail, Filistin Özerk Yönetim Başkanı Mahmut Abbas?la gelecekte bir barış gerçekleştirmek ve bu esnada da İslami Direniş Hareketi (Hamas)?la çatışmak istemiyorsa Hamas?la diyalogdan kaçış yok. Bu, bir şekilde kendisiyle ilişkiye geçilmesi gereken bir durumdur.?
Bu ifadeler İsrail?de bugünlerde çokça medyada görünen askeri ve siyasi uzmanların dile getirdikleri bir düşünce. Mossad?ın eski başkanlarından Ephrahim Halivi de bu diyaloğun bir şekilde gerçekleştirilmesini arzulayan isimlerin başında geliyor. Halivi, sadece Filistin?de değil, bütün dünyada İslami hareketlerin yükselişiyle yüzleşilmesi ve bir şekilde diyaloğa girilmesi gerektiğini söylüyor.
Yediot Ahronot gazetesinde uzunca bir makalede düşüncelerini serdeden Halivi, yazısında İsrail?e geçmişte ABD?nin İslami hareketlere yaklaşım tarzındaki hataları tekrar etmemesi çağrısında bulunuyor. Mossad eski Başkanı düşüncelerini ?İsrail?in bu konuda ABD?den öğreneceği hiçbir şey yok. Bütün göstergeler onun İslami hareketlere karşı politikalarının iflas ettiğini gösteriyor? şeklinde ifade ediyor.
Halivi, İsrail?in gerekli iyi niyeti göstererek onunla ilişkiye geçmede gerekli bütün esneklikleri göstermesini istiyor. Bu konuda Hamas?ın siyasi büro başkanı Halit Meşal?in 1967 toprakları üzerinde kurulacak bir Filistin devletine karşı olmadıklarını belirtmesini de olumlu bir gelişme olarak değerlendiriyor.
ASKERİ ÇATIŞMADAN KAÇINMAK
İsrail?de Hamas?la diyaloğa girilmesini savunanların hemen hemen tamamı, Hamas?la çatışmaya girilmesinden kaçınılması gerektiğini söyleyen elitlerden oluşuyor. Bu isimlerden biri de İsrail Ulusal Güvenlik Kurulu eski Başkanı Giora Eiland. Eiland, Hamas?la gerçekleştirilecek bir anlaşmada silah kaçakçılığının engellenmesini ve esir İsrail askeri Gilat Şalit?in belirli sayıda Filistinli tutsağın serbest bırakılması karşılığında esir takasının yapılmasını öngörüyor.
Buna karşın İsrail?in de Gazze?ye uyguladığı ablukayı kaldırmasını öngören Eiland, Hamas inadını sürdürmesi durumunda onu bu anlaşmaya razı edecek şekilde güç kullanmasını, kendi tabiriyle ?kaba kuvvetle yola getirmeyi öngörüyor.
İzzettin el-Kassam Tugayları?nın düzenlediği ve üç askerin öldüğü 6 askerin yaralandığı Ölüm Çukuru Operasyonu?nu örnek gösteren İsrail Ulusal Güvenlik Kurulu eski Başkanı, ?şerrinden kaçınmak için en uygun yolun Hamas?la diyaloğa girmek? olduğunu söylüyor.
HAMAS?SIZ UZLAŞMA ÇOK ZOR
Hamas?la çatışmaktan kaçınmak ve Hamas?ın Filistin?deki etkinliğinin artmasını kendisiyle diyaloğa geçilmesi için temel neden olarak görenlerin yanında bir de Filistin?de Hamas?sız barışın mümkün olamayacağını düşünenler var. Bu çizgide olan isim ise Haaretz gazetesi yazarlarından Tzivi Barael. İsrail?in gerçekten barış istiyorsa Hamas?la diyalog kurmaktan başka çarenin olduğunu düşünmüyor. Barael, ?İsrail?in Hamas?ın katıldığı bir Milli Birlik hükümetini tanıması, onun yararınadır? şeklinde konuşuyor. Ona göre İsrail?in Hamas?la diyaloğa girmesi barış için değil, savaşa son vermek için şart. Barael, Milli Birlik Hükümeti?nin bir kanadının (Feyyad hükümeti) İsrail?i tanırken diğer kanadı (Hamas) ise hükümet gibi hareket edecek.
ABBAS?A BEL BAĞLAMAK
İsrailli askeri uzmanlar, İsrail?in Gazze?deki Hamas hükümetini devirmede başarı kazansa bile, Hamas?ın yerini dolduracak bir unsur bulmakta zorlanacağını dile getiriyor. Abbas?ın Gazze?de kontrolü ele almasının zor olduğunu düşünenler, Hamas?ın alternatifinin Gazze?de kaos olacağını, bunun ise İsrail açısından daha tehlikeli olabileceğini belirtiyor.
Bazı İsrailli uzmanlar, El-Fetih?in hapisteki efsanevi lideri Mervan el-Berğusi?nin serbest bırakılmasının, Hamas?ın nüfuzunun kırabileceğini söylerken diğer bazıları ise geçmişte Askeri İstihbarat Kurumu?nun başkanlığını yapan Amus Celbu, Berğusi?nin Hamas?a alternatif olamayacağı gibi el-Fetih?i de krizden kurtaramayacağını kaydediyor. Amus Celbu ayrıca Berğusi?nin, İsrail?in arzuladığı gibi Filistinli mültecilerin dönüş hakkından vazgeçecek bir anlaşmanın altına imza atmayacağını ifade ediyor.
İlgili haberler için tıklayın:
Hamas 10 yıllık ateşkes önerdi
ABD?den Hamas?ın önerisine ret
