AP Türkiye raporunu bugün oylayacak

Brüksel'de geçen ay düzenlenen komisyon toplantısında tartışılan taslak raporda, reformların hızlandırılması çağrısında bulunuluyor.

Raporla ilgili 250 civarında değişiklik önergesi sunulmuştu. Raportörün, oylamadan önce, değişiklik önergelerinin sayısını azaltmak için siyasi grupların desteğiyle 12 uzlaşma önergesi sunması bekleniyor.

Dışişleri Komisyonu'nda bugün oylanacak metin, mayıs ayındaki genel kurulda nihai oylamaya sunulacak.

Değişiklik önerileri

Raportörün siyasi gruplarla uzlaşma sağladığı belirtilen bir değişiklik önergesinde, 'AK Parti'nin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasının sonuçlarından endişe duyulacağı' ifade ediliyor ve 'Anayasa Mahkemesi'nin kararını, hukuk devleti ilkeleri, Avrupa standartları ve Venedik Komisyonu'nun siyasi partilerin kapatılmasıyla ilgili kriterlerine uygun alması' temennisinde bulunuluyor.

Değişiklik önergelerinde, hükümete, reformları sürdürürken çoğulculuk, laiklik ve demokrasiye saygı göstermesi isteniyor ve hükümetin siyasi partilerle yapıcı bir uzlaşmaya gitmesi çağrısında bulunuluyor.

Başka bir değişiklik önergesinde, DTP partisi milletvekillerine ve belediye başkanlarına terör örgütü ile aralarına açık bir sınır koymaları isteniyor.

Taslak raporda neler yer alıyor?

Yeni sivil Anayasa hazırlığının 'insan hakları ve özgürlüklerin korunmasını anayasanın merkezine yerleştirme' açısından çok önemli bir fırsat sunduğu anlatılan raporda, yeni anayasa çalışmasında sivil toplumun geniş katılımının sağlanması tavsiye ediliyor.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın '2008'in refom yılı olacağı' taahhüdünün memnuniyetle karşılandığı belirtilen raporda, hükümetin parlamentodaki çoğunluğuna dayanarak reformlarda kararlı davranmasının Türkiye'nin modern demokratik refah toplumuna dönüşümünde hayati önem taşıdığı vurgulanıyor.

Taslakta, 'demokratik yollarla seçilmiş siyasi liderliğin iç ve dış politikayla güvenlik konularının şekillenmesinde tam sorumluluk üstlenmesinin ve ordunun demokratik sorumluluğa saygı göstermesinin garanti altına alınmasında' ve TBMM'nin askeri ve savunma politikasında bu kapsamdaki tüm harcamalarda tam denetim yetkisinin tesis edilmesinde 'hükümetin yeni sistematik çabalar göstermesi' talep ediliyor.

301'inci madde:
Türk Ceza Kanunu'nun 301'inci maddesinin 'tekrar tekrar girilen taahhütlere' bağlı kalınarak öncelikle değiştirilmesi istenen belgede, ifade özgürlüğü kapsamında yeni reformların yapılmamış olması eleştiriliyor.

Ergenekon soruşturması:
Taslak raporda, Ergenekon soruşturmasının kararlılıkla sürdürülerek örgütün 'devlet organlarındaki tüm bağlantılarının ortaya çıkarılarak örgütle ilişkisi olanların yargıya teslim edilmesi' isteniyor.

Vakıflar Kanunu:
Vakıflar Kanunu'nun çıkarılmasından duyulan memnuniyetin dile getirildiği taslakta, 'AB Komisyonu'nun metni tetkik ederek gayrimüslim azınlıklarca mülklerin idaresi, satın alınması ve üçüncü kişilere satılmış olanlar dahil geri alınmasının mümkün olup olmayacağını araştırması gerekir' deniliyor.

Ruhban okulu ve ekümeniklik:
Taslak raporda, Vakıflar Kanunu'nun kabulünün ardından Türk hükümetinin bu olumlu adımı değerlendirerek dini özgürlüklerle ilgili tüm taahhütlerini yerine getirmesi, bu kapsamda tüm dini toplumluluklara faaliyetleri için gerekli yasal statü, ruhani görevlilerin eğitimi, hiyerarşik seçim ve ibadet yerlerinin inşası konusunda yasal çerçeve sunulması, Heybeliada ruhban okulunun yeniden açılması ve 'ekümenik partik' unvanının kullanımına izin verilmesi gibi taleplere yer veriliyor.

Kürt sorunu:
Belgede, 'Türk hükümetine, Kürt meselesinin kalıcı çözümü amaçlayan siyasi inisiyatifin öncelikli olarak başlatılması çağrısı yapılır' ifadesine yer verilerek, DTP'li milletvekilleri ve belediye başkanlarından 'demokratik Türk devleti içinde Kürt meselesine siyasi çözüm arayışına yapıcı şekilde dahil olmaları' isteniyor.

Kadına yönelik şiddet:
Kadına yönelik şiddetle mücadelede Türkiye'nin sağladığı ilerlemeden övgüyle bahsedilen belgede, 'eşit muameleyle kadınların eğitime yapabilmeleri ve ekonomik açıdan güçlendirilmeleri Türkiye'nin daha fazla ekonomik kalkınması ve refahı açısından kritik önemdedir' deniliyor.

PKK ile mücadele:
Terör örgütü PKK'nın eylemleri şiddetle kınanarak ve terörle mücadelede Türkiye ile dayanışmaya vurgu yapılan raporda, terör örgütünün ön koşulsuz olarak derhal silah bırakması isteniyor.

Raporda, 'Türkiye'ye karşı terörist eylemlerde topraklarının üs olarak kullanılmasına izin vermemeleri konusunda' Irak hükümetine ve bölgesel Kürt yönetimine çağrı yapılarak, bu kapsamda Türkiye ile Irak arasındaki diyalogdan memnuniyet duyulduğu belirtiliyor.

Kıbrıs sorunu:
Kıbrıs sorununa BM gözetiminde kapsamlı çözüm bulunması gereğine vurgu yapılan taslak belgede, 'Türk askerlerinin çekilmesinin çözüm müzakerelerini kolaylaştıracağı' savunuluyor.

Ermenistan ile ilişkiler:
AP'nin önceki Türkiye raporlarında yer bulan 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarına değinilmeyen rapor taslağında, 'Türkiye'nin ekonomik ambargoyu sona erdirerek Ermenistan ile sınır kapısını yeniden açması, Türk ve Ermenistan hükümetlerinin geçmişteki olaylarla ilgili açık ve samimim tartışmaya izin vererek uzlaşma sürecini başlatması ve AB Komisyonu'nun bu süreci kolaylaştırması' çağrıları yapılıyor.

AB ülkelerine çağrı

'Karadeniz havzasında, Orta Asya'da ve daha geniş Ortadoğu'da AB dış politika hedeflerinin gerçekleştirilmesinde önemli bir ortak olarak Türkiye'nin rolü tasdik edilir' denilen raporda, AB Komisyonu'na ve üye devletlere çağrı yapılarak bu bölgelerde Türkiye ile işbirliği potansiyelinden daha iyi yararlanılması isteniyor.

Raporda, Türkiye'nin Bosna-Hersek ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ndeki Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) misyonları yanında Kosova ve Afganistan gibi NATO operasyonlarına katılımı övülürken, 'Türkiye'nin AB-NATO stratejik işbirliği anlaşmasının uygulanması engellemesinden üzüntü duyulur' deniliyor.

Türkiye'nin 'Avrasya'nın enerji terminali olma hedefini ve Avrupa'nın enerji güvenliğine katkıda oynayacağı rolü tanınan' taslakta, enerji faslının müzakerelere açılmasına destek veriliyor.

Oomen-Ruijten'in hazırladığı rapor taslağında, 'vize kolaylığı anlaşması müzakerelerine başlamaları' için AB Komisyonu ve Türkiye'ye çağrı yapılıyor.