Ankara Ticaret Odası'nın (ATO) yaptığı piyasa araştırmasına göre, pirinç fiyatlarındaki hızlı artışlarla birlikte gündeme gelen gıda krizi, en çok dar gelirli vatandaşı vuruyor. ATO tarafından yapılan açıklamada, pirinç fiyatlarının son 1 yılda yüzde 141 oranında artarken, Tarım Bakanı Mehdi Eker'in pirince alternatif olarak gösterdiği pilavlık bulgurun fiyatının da geçen yılın Nisan ayından bu yana yüzde 100 artığı bildirildi.
ATO araştırmasına göre, dar gelirli ailelerin protein ihtiyacını karşılamak için et yerine ikame ettiği yeşil mercimek de fiyatı bir yılda ikiye katlanan temel gıda maddeleri arasında yer aldı. Şu anda fiyatı 2,2 YTL olan yeşil mercimek, geçen yıl Nisan ayında 1,1 YTL'ye satılıyordu.
Genellikle pirinç pilavı ile birlikte yenen ve milli yemek olarak nitelendirilen 'kuru fasulyenin' fiyatı ise geçen yılın Nisan ayına göre yüzde 97 artış gösterdi. Aşurelik buğdayın fiyatı yüzde 84, barbunyanın fiyatı yüzde 70, şehriyenin fiyatı yüzde 52, nohutun fiyatı da yüzde 50 artış gösterdi. Dar gelirlilerin ucuz olduğu için tercih ettiği makarnanın fiyatı yüzde 114, kırmızı mercimek fiyatı yüzde 133 arttı.
12 AYIN ZAM ŞAMPİYONU KEREVİZ
Araştırma sonuçlarına göre, sebze ve meyve fiyatlarındaki artış da resmi enflasyon rakamların kat kat üzerinde gerçekleşti.
Son 12 ayın zam şampiyonu yüzde 257 ile kereviz oldu. Geçen yıl Nisan ayında 0,70 YTL'den satılan kerevizin fiyatı bir yılda 2,5 YTL'ye yükseldi. Zam şampiyonluğunda kerevizi yüzde 250 ile can eriği ve yüzde 180 ile limon izledi. Geçen yıl filesi 1 YTL olan limon, şimdi 2,8 YTL'den satılıyor.
KAHVALTILIKLARDAKİ ARTIŞ YÜZDE 50-70 ARASINDA
Tulum peyniri ve kaşar peyniri bir yılda yüzde 50 zam görürken, beyaz peynirin fiyatı yüzde 70, siyah zeytinin fiyatı yüzde 55 arttı.
Yağ fiyatlarındaki artışlar da resmi enflasyon rakamlarını geride bıraktı. Nisan 2007-Nisan 2008 döneminde, ayçiçek yağı yüzde 115, mısırözü yağı yüzde 110, margarin yüzde 72, tereyağı yüzde 46 zam gördü.
GÜBRE YÜZDE 76, MAZOT YÜZDE 30 ZAMLANDI
Gıda fiyatlarını yükselten nedenler arasında tarımsal girdi fiyatlarındaki artışın yer aldığı vurgulanan ATO'nun araştırma sonuçlarının yer aldığı açıklamasına göre, çiftçinin en önemli girdilerinden birini oluşturan gübreye bir yılda yüzde 76, mazota yüzde 30 oranında zam geldi.
Bir yılda elektriğin birim fiyatı yüzde 27, suyun birim fiyatı yüzde 12, kömür yüzde 18 oranında zamlandı. Elektriğin birim fiyatı Nisan 2007'de 2,16 YTL iken Nisan 2008'de 2,75 YTL'ye, aynı dönemde suyun birim fiyatı 4,79 YTL'den 5,35 YTL'ye çıktı.
ATO Başkanı Sinan Aygün 'Bir zamanlar tarımda kendi kendine yeten 7 ülkeden biri olan Türkiye'de IMF ve Dünya Bankası güdümlü tarım politikaları iflas etmiştir. Türkiye'yi kuraklıktan önce IMF ve Dünya Bankası'nın tarım politikaları yaktı' dedi.
