Surre-i Humayun'lar gün yüzüne çıktı

İstanbul Büyük Şehir Belediyesi (İBB) Kültür A.Ş. ile Topkapı Sarayı Müzesi'nin organizasyonuyla 'Surre-i Humayun' başlıklı sergi, Topkapı Sarayı Has Ahırlar Bölümü'nde açıldı. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın da katıldığı törenle açılan sergi 16 Nisan-25 Mayıs 2008 tarihleri arasında gezilebilecek.

Mukaddes yerlerin ve Hac yollarının emniyetini sağlamayı kutsal görev olarak üstlenen Halife/Sultanlar tarafından Mekke ve Medine halkı ile Mekke Şeriflerine gönderilen 'Surre'ler (para veya değerli eşya), 5 asır sonra Topkapı Sarayı'ndaki sergiyle gün yüzüne çıktı.

Abbasiler döneminde başlayan ve Yavuz Sultan Selim'in Mısır'ı fethinin ardından surre ve surre alayı geleneksel hale geldi. Padişah'ın da katıldığı törenlerle Topkapı Sarayı'ndan yola çıkan surre alayları, Haremeyn halkına gönderilen paraların dışında, nadir bulunan kıymetli halılar, seccadeler, murassa avizeler, şamdanlar, paha biçilmez Mushaf-ı Şerif'ler, örtüler, elbiseler ve pek çok kıymetli eşya gönderilirdi.

Birinci Dünya Savaşı sırasında Haremeyn toprakları Osmanlı Devleti'nden ayrılırken, Medine Müdafii Fahreddin Paşa, yüzyıllarca Medine'ye gönderilmiş kıymetli hediyelerin İngilizler'in eline geçmemesi için fetva alarak bu eşyaları Ravza-i Mutahhara'da bir deftere kaydettirerek Topkapı Sarayı'na göndermiştir. Topkapı Sarayı Müzesi koleksiyonlarına giren bu eserler, 'Surre-i Humayun' konulu sergiyle 5 asır sonra ilk kez bir arada sergilenmeye başlandı.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, tüm İstanbullular'ı, Surre Alayı'nın, muhteşem, hassasiyetle hazırlanmış, mukaddes topraklara derin bir saygıyı yansıtan heyecan verici koleksiyonunu görmeye davet etti.

Yeniköy'de, ''bir vatandaşın, bazı villalarının yollarının geçtiği bir arsanın sahibi olduğunu söyleyerek, yolu kapatabileceği şeklinde bölge sakinlerini uyardığı'' iddiası ile ilgili bir soruyu da cevaplayan Topbaş, olayın kendilerine yeni intikal ettiğini söyledi.

Kadastro planlarında yol olarak gözükmeyen, ama oradaki vatandaşların fiilen yol olarak yıllardır kullandığı bir alanın mülkiyetinin, kendisine ait olan birinin, ''Yerimi istiyorum. Yerimin değeri budur'' diye ortaya çıkmış olabileceğini belirten Topbaş, ''Mülkiyeti varsa, mülkiyete saygılı olunması gerekiyor. Gereken yapılır. Biz, bölge sakinleri ile değerlendirmesini yaparız.'' dedi.

Kadir Topbaş'a ayrıca Surre Alayı'nın önünde giden devenin üzerine konulan ve 'mahmel' denilen çadır örtünün ön yüzünün replikası, sergiyi hazırlayan sanatçı Bahadır Taşkın tarafından hediye edildi.

İBB Kültür A.Ş. Genel Müdürü Nevzat Bayhan da, İstanbul'un sahip olduğu güzelliklere ve hazinelere dikkat çekti. İstanbul'un adeta bir çeyiz sandığı olduğunu söyleyen Bayhan, bu sergide de çeyiz sandığının bir bölümünde bulunanların ortaya konulduğunu dile getirdi.

Cihan Haber Ajansı Genel Müdürü Bülent Korucu ise, sergiyi gezerken duyduğu heyecanı dile getirdi. Korucu, Surre Alayı'ndaki devenin üzerine örtülen örtüden kamçıya kadar bütün eşyaların ne kadar ince bir sanatla yapıldığına dikkat çekti. Bülent Korucu, sergiyi gezenlerin kutsal topraklara verilen değeri de göreceklerini sözlerine ekledi.

Topkapı Has Ahırlar Bölümü'nde gerçekleştirilen açılışa İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın yanısıra, Topkapı Sarayı Müzesi Başkanı Prof. Dr. İlber Ortaylı, Kültür AŞ Genel Müdürü Nevzat Bayhan, İstanbul Müftüsü Mustafa Çağrıcı ve birçok davetli katıldı. Açılışta ayrıca müzik dinletisi de gerçekleştirildi.