Anayasa Mahkemesi'nin siyasi partilerin kapatılması davalarında birbiri ile çelişen kararlar verdiği ortaya çıktı.DYP'nin kapatılması davasında parti kapatma davalarını 'ceza davası' olarak kabul ederek ceza hukukunun genel ilkelerini uygulayan Anayasa Mahkemesi, RP ve FP'nin kapatılması davalarında ise bu davaları ceza davası olarak kabul etmedi.
Adalet Partisi'nin devamı olduğu iddiasıyla 1983 yılında DYP hakkında açılan kapatma davasında, Anayasa Mahkemesi, parti kapatma davasının ceza davası olduğuna karar verdi. Anayasa Mahkemesi sözkonusu dava ile ilgili, ?Ceza usulünün gerçeği araması ve biçimsel gerçekle yetinmemesi, tarafların iddia ve savunmaları ile bağlı tutulması, delil serbestisi esası, şüphe halinde sanık lehine hareket etmek gereği gibi ilkeler, görülmekte olan bu davada da gözönünde bulundurulacak ilkelerdendir? kararını vererek DYP'nin kapatılması istemini reddetmişti.
RP VE FP'YE BAŞKA KARAR
Anayasa Mahkemesi, DYP'nin kapatılması kararında ceza davası dediği parti kapatma davasını 1998 yılında ise ceza davası olarak kabul etmedi. Refah Partisi'nin kapatılması kararında Anayasa Mahkemesi, ?Bu temel özellikleri taşıma gereği yönünden, hukukun diğer alanlarına göre ceza hukukuna daha yakın kabul edilse de, siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin davalar, bütünüyle ceza hukuku kuralları içinde değerlendirilmesine olanak bulunmayan kendine özgü davalardır. Ayrıca, siyasi partilere yasaklanan eylemlerin niteliği, bunların kapatılma sonucunu doğurabilmesi için aranan koşullar ve uygulanan yaptırım türünün ceza hukukundaki suç ve cezalardan farklılık göstermesi de bu davaların kendine özgü niteliğini öne çıkarmaktadır? görüşünü savundu.
HEM DAVALI HEM DAVACI
Anayasa Mahkemesi, Refah Partisi'nin kapatılması davasında Siyasi Partiler Kanunu'nun 103. maddesinin ikinci fıkrasının iptali istemiyle kendisi dava açarken, kendi açtığı davada bu maddeyi iptal etti. Anayasa Mahkemesi 9 Ocak 1998 tarihli toplantısında SPK'nın 103. maddesini iptal ederken 16 Ocak 1998 tarihinde ise RP'nin kapatılması kararını verdi. Anayasa Mahkemesi, iptal ile ilgili kararı Resmi Gazete'de yayınlamadan yürürlükte olan 103. maddenin 2. fıkrasını 'yok' saydı.
Ilıcak'ı RP'li yaptılar
Yeni Şafak gazetesinin haberine göre, Anayasa Mahkemesi, Fazilet Partisi'nin kapatılmasıyla ilgili kararında ise Refah Partisi'nden milletvekilliği yapmayan Nazlı Ilıcak'ı RP milletvekili yaptı. FP'nin kapatılması kararında şu ifade yer aldı: ?Bu gerekçelerle, söz ve eylemleriyle Refah Partisi'nin kapatılmasına neden olan İstanbul Milletvekili Nazlı Ilıcak ile Tokat Milletvekili Bekir Sobacı'nın milletvekilliklerinin gerekçeli kararın Resmî Gazete'de yayımlandığı günde sona ereceğine karar verilmesi gerekir.?
