Haber Merkezi / TIMETURK
ABD ordusu Filipinleri neden terk etmiyor? Yapılan son bir araştırmaya göre ABD?nin neden Filipinlerden çıkmak istemediği ortaya konuldu. Son araştırmada, Amerika?nın İslam?ın Filipinlerdeki ilk çıkış noktası olan Mindanao?da bulunma sebepleri şöyle sıralandı; Zengin doğal kaynaklar, stratejik konum, direnişçilerle savaşmaya uygun bir yer olması ve isyancı gruplara karşı en son taktiklerin geliştirebileceği bir mevki olması.
Filipinler Üniversitesinden Prof. Dr. Roland Simbulan yazılı araştırmasında, Mindanao?nun isyan karşıtı kampanyaların uyguluma laboratuarı olarak, Filipinler Silahlı Kuvvetleri ve onların Amerikan askeri danışmanları tarafından kullanıldığını belirtti.
Prof. Dr. Roland Simbulan
?Ortak askeri harekâtlar sırasında Amerikan güçleri, satmak istedikleri en son çıkardıkları silahları Filipinli karşıt güçlere gösterebilme imkanını buluyor? diyen Simbulan, ?Amerikan Askeri Güçleri Neden Mindanao?da?: Balikatan ve Amerikan Jeopolitik Çıkarları? isimli araştırma yazısında Amerikan ordusunun Mindanao?ya geri dönme sebebinin gizli askeri harekâtlara kalkışmak ve yüksek teknolojili ve yerde gözetleme ve casusluk eylemleri içinde bulunmak istemesi olduğunu belirtiyor.
Amerikalıların Mindanao?yu isyan karşıtı eylemleri bastırmak için bir deney ortamı olarak kullanıyor diyor ve ilave ediyor, ?Amerika için burada askeri varlıklarını sürdürebilme, kanunsuz savaşlar açabilme ve askeri müdahalelerde (yerel ve diğer uluslara karşı) bulunup iş ve stratejik çıkarlarını ilerletmelerini sağlıyor.
Amerikan büyükelçiliği basın yetkilileri konuyla alakalı yorum yapmaktan kaçınıyor. Mindanao?da bulunan Filipinler askeri güçleri ve Amerikan yetkilileri ?terörist? olduğu iddia edilen kişileri ?avlamayı? bahane ediyor.
Ayrıca Amerikan ve Filipinler askeri birlikleri, Filipinler adasının güneyinde 18 Şubat- 3 Mart tarihleri arasında ?Balikatan? adlı askeri eğitim programı için bir arada bulunuyordu. Birçok Moro grubunun ve Mindanaolunun hayatları Amerikan askeri varlığıyla Mindanao?da kritik bir hal aldı.
Amerika ve Filipinler birliklerinin yıllık yaptıkları Balikatan tatbikatına karşı yapılan gösteriler sonuçsuz kaldı.
AMERİKAN ASKERİ ÜSLERİ
Simbulan, Moro halkının, Amerikalıları kendi toplumlarından ve insani misyonların da yürütüldüğü yerlerde bulunan birliklere müdahale etmelerine izin vermemesi gerektiğini söylüyor ve Washington?un Filipinler hükümetiyle yaptığı anlaşmayla Mindanao?da gizli Amerikan askeri üsleri açtığını ifade ediyor.
Bunu, bu şekilde ört bas edebileceklerini düşünüyorlar, ama Amerikan kongresi ve bütçe belgeleri Amerikan özel harekâtlarına ait tüm bilgileri ortaya koyuyor. Filipinlerde En son yayınlanan bir raporda usta araştırmacılardan Herbert Docena da aynı şeyleri kaydediyor ve 2002 yılından beri Filipinler Birleşik Özel Hareketler Görev Gücü (JSOTFP) isimli bir birimin Filipinlerin güneyinde konuşlandığını yazdı.
Geçici süreliğin yapılan askeri eğitimlerin haricinde, bu birimin son altı yıldır düzenli olarak ülkede yer aldığı belirtiliyor. Docena, Zamboanga şehrinde yer alan Filipin askeri Navarro kampında karargâhlarının olduğunu ve askeri bir yayının verdiği bilgiye göre, 8000 mil karelik bir alanda, tüm Mindanao adasını, etrafındaki adaları ve denizleri çevreleyen bir konuma sahip olduğunu söylüyor.
DİĞER FAKTÖRLER
Prof. Dr. Simbulan, Amerika?nın Mindanao?daki çıkarının çok boyutlu olduğunda ısrar ediyor ve buranın sürekli Amerika ve diğer yabancı firmaların gözünde ekonomik fırsatlar diyarı olarak göründüğünü ifade ediyor.
Amerikan şirketlerinin burada bulunan zengin maden, kereste ve hatta Mindanao civarındaki petrol kaynaklarına yönelik çıkarlarının olduğunu söyleyen Simbulan, buranın Amerika?nın Endonezya ve Güney Asya?ya müdahale edebilmesi için son derece önemli bir jeopolitik konuma sahip olduğunu sözlerine ekliyor. Ortadoğu ve Pasifik?e giden petrol tankerlerinin deniz hatlarının güvenliği açısından da burası önemli bir yer.
Mindanao, Filipinler?in en büyük ikinci adası ve tüm Filipin topraklarının üçte birlik bölümünü oluşturuyor. Asya?nın en önde gelen doğal, tarihi ve turistlik yerlerinden biri olan Mindanao, Filipinler?in tahıl üretiminin yapıldığı ve zengin mineral kaynaklarının olduğu bir yer.
Filipinler?in güneyinde bulunan ve Müslümanların yoğun olarak yaşadığı Moro, Mindanao ve bunlara bağlı olarak bazı adalarda 1970?ten bu yana Müslümanlar tarafından bağımsızlık için mücadele veriliyor. Bu mücadelede 15 binden fazla insan hayatını kaybetti.
FİLİPİNLER?DE ABD SAVAŞININ GEÇMİŞİ
1898?de başlayıp,1946 yılında sona eren Birinci Filipin-ABD Savaşı?nın üzerinden 100 yıl geçti. O yıllarda ABD Filipinler?e yine terörizmle mücadele adı altında girmişti. ABD hükümetince ?War for Humanity? (İnsanlık Savaşı) olarak adlandırılan savaşta büyük bir kısmı savunmasız sivil halktan oluşan bir milyon Filipinli katledildi. 300 küsur yıllık İspanyol sömürgesi Filipinler?deki bağımsızlık mücadelesi, 19. yüzyılın ikinci yarısında yükselişe geçti. 20. yüzyıla iki yıl kala işin içine ABD de girdi. 15 Şubat 1898?de Havana Limanı?nda ABD savaş gemisi Maine?in ?bir patlama? sonucu batmasından iki buçuk ay kadar sonra, 25 Nisan 1898?de, ABD İspanya?ya savaş ilan etti.
İspanya?ya karşı bağımsızlık savaşı veren Filipinler, cephelerden biri haline gelmişti. 25 Mayıs 1898?de General Thomas Anderson komutasındaki ilk gönüllü Amerikan birlikleri, San Francisco?dan gemilerle Filipinler?e doğru yola çıktı. Aynı yılın 12 Haziran günü ise Filipinler İspanya'dan bağımsızlığı ilan etti. 1 Ekim 1898?de Filipinler?in ABD Başkonsolosu Felipe Agoncillo, doğal müttefik olarak gördüğü ABD?nin Cumhuriyetçi Başkanı McKinley?i ziyaret etti ve ABD başkanından Filipinler?in bağımsızlığını tanımasını istedi. McKinley bu isteği reddetti. Aynı gün Paris?te ABD ile İspanya arasında barış görüşmeleri başlamıştı.
İspanya Filipinler?i Amerika'ya 20 milyon dolar karşılığında sattı. 26 Ekim 1898?de McKinley, ABD barış komisyonu üyelerine, Filipinler?in ABD'ye dâhil edilmesi talebinde bulunmaları talimatını gönderdi. Burada ABD'nin Filipin halkına karşı sürdürdüğü politikalar ile sömürgecilik tarihinin en büyük katliamı yaşandı.
Filipin halkı sömürgeciliğe karşı ayaklandı ve 4 Şubat 1899?da Amerikan eri William Grayson?un silahından çıkan ilk kurşunla ABD-Filipinler savaşı başladı. ABD hükümetince ?İnsanlık Savaşı? ilan edilen, yıllarca süren bu savaşta, 1900 yılında 6.5 milyon nüfusa sahip olan Filipinler?de çoğu Müslüman olmak üzere bir milyon Filipinli hayatını kaybetti.
Bu arada, ABD ordusu yıllardır gerilla ordusu taktiklerini Filipin adalarındaki cangıllarda Müslüman avlayarak geliştiriyor. Ayrıca ABD, birçok yeni silahı ilk bu cangıllarda Müslümanlar üzerinde denedi.
