ABD Başkanı George Bush, dün eşi Laura Bush ile Soçi?ye gitti. Rusya'nın Karadeniz tatil şehri Soçi?ye iki günlük ziyaret için gelen Bush çifti, Putin tarafından çiçeklerle karşılandı. Bush ve Putin, akşam yemeğinden önce sahile inerek günbatımını beraber izledi. Her iki liderin samimi tavırları dikkatlerden kaçmadı.
Soçi?ye gelen Bush çifti ilk olarak 2014 Soçi Kış Olimpiyatları?nın maket projesini inceledi. Bush, projeden çok etkilendiğini ifade etti. George Bush, ayrıca, Krasnodar Bölge Valisi Aleksandr Tkaçev ve Olimpiyat Komitesi Başkanı Dmitriy Çernişenko ile tanıştı.
Daha sonra sahile inen Bush ve Putin, günbatımını izledi. Bush?a denizdeki yatı işaret eden Putin, '2014 Soçi Olimpiyatlarını işte bu yattan izleyeceksin.' diyerek, ABD lideri ile şakalaştı.
Daha sonra yemeğe geçen konuklara ve Putin?e, seçilmiş başkan Dmitriy Medvedev de dahil oldu.
Bush'un heyetinde 700 kişi bulunuyor
Liderlerin Soçi?deki temasları, bugün yapılacak resmi toplantılar ile devam edecek. Bush, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bugün 'Stratejik Çerçeve Belgesi' imzalayacak.
İki liderin böylece, kendilerinden sonra gelecek liderlere, ilişkilerin genel ilkelerine ilişkin bir harita bırakmış olacakları yorumu yapılıyor. Putin ve Medvedev ile bir araya gelecek George Bush?un heyetinde Dışişleri Bakanı Condoleeza Rice da dahil olmak üzere toplam 700 kişi bulunuyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ilk kez 2001'de Slovenya'nın başkenti Lyubliyana yakınındaki tarihi kalede görüştüğü ABD Başkanı George Bush ile Soçi'de son kez resmen görüşecek.
Beyaz Saray: Füze kalkanı anlaşması yok
ABD yönetimi, Bush'un Putin'le yapacağı görüşmede, ABD'nin 'İran ve Kuzey Kore gibi devletlere karşı' Avrupa'nın göbeğinde kurmak istediği 'füze savunma kalkanı' projesine ilişkin anlaşma beklenmediğini belirtti.
Bush ve Putin, akşam yemeğinden önce sahile inerek günbatımını beraber izledi
Beyaz Saray Sözcüsü Dana Perino, 'Füze kalkanı hususunda müzakere doğru yolda, (nihai) anlaşma beklenmiyor' dedi.
Sözcü, Soçi'de Putin ile imzalanacak 'stratejik çerçeve belgesi'nin, Washington hükümetinin Polonya ve Çek Cumhuriyeti'nde kurmak istediği 'füze kalkanı' ile ilgili sorunun temelden çözmesinin şu safhada mümkün olmadığını söyledi.
Kremlin: Yol haritası üzerinde çalışılıyor
Moskova'da başkanlık sarayı Kremlin'in yetkilileri, dört gün önce, 'Uzmanlar geçiş dönemi ve orta vadeli ilişkilerimiz için yol haritası anlamına gelecek ortak deklarasyon üzerinde çalışıyorlar' demişlerdi.
Rus haber ajansları, Soçi'de imzalanacak belgede ABD'nin Polonya ve Çek Cumhuriyeti'nde kurmayı planladığı 'füze kalkanına' atıfta bulunulacağını belirtti.
Kremlin sözcüsü, 'Sayın Bush ve Sayın Putin döneminde elde edilen tüm başarıları elbette kayıt altına almalıyız. İkili ilişkilerde elde edilen olumlu unsurları unutmaya başladık ve bu yüzden mevcut sorunları unutmadan bu olumlu unsurları kağıda dökmek son derece önemli' dedi.
Rusya ile ABD, özellikle Washington'ın doğu Avrupa ülkelerine yerleştirmeyi planladığı füze kalkanı ve eski Sovyet cumhuriyetleri olan Ukrayna ile Gürcistan'ın NATO üyeliğine verdiği destek yüzünden son aylarda en gergin dönemlerinden birini yaşadı.
Moskova, ABD'nin bu girişimlerine, güvenliğine yönelik tehdit oluşturduğu ve Avrupa'daki silahlanma dengesini bozacağı gerekçesiyle karşı çıkıyor.
İki ülke arasındaki en gergin dönem
Rusya ile ABD, özellikle Washington'un doğu Avrupa ülkelerine yerleştirmeyi planladığı füze kalkanı ve eski Sovyet cumhuriyetleri olan Ukrayna ile Gürcistan'ın NATO üyeliğine verdiği destek yüzünden son aylarda en gergin dönemlerinden birini yaşadı.
Moskova, ABD'nin bu girişimlerine, güvenliğine yönelik tehdit oluşturduğu ve Avrupa'daki silahlanma dengesini bozacağı gerekçesiyle karşı çıkıyor.
Rusya'ya ABD'nin Avrupa'daki füze kalkanını 'yakından gözetim' yetkisi verilmesinin sorunu 'çözebileceği' bildirilmişti.
İki liderin gündeminde neler olacak
ABD öncülüğündeki NATO ülkeleri ile güvenlik alanında sorunlar yaşayan Rusya'nın uzlaşı adına ortaya koyduğu çabaların karşılıksız kalması, Bükreş zirvesinde tarihî fırsatın kaçırılmasına sebep oldu.
NATO'nun Gürcistan ve Ukrayna ile genişleme ısrarı ve ABD'nin Doğu Avrupa'ya yerleştirmeyi planladığı füze savunma sistemlerine toplu destek Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i kızdırdı. Rusya-NATO Konseyi için hazırlanan işbirliği açılımlı metin sertleştirildi.
Putin ilk defa katıldığı zirvede NATO ülkelerini, 'Birilerinin güvenliğini tehlikeye atarak, kendi güvenliğinizi sağlayamazsınız.' diyerek uyarırken, aynı zamanda Batı'ya 'dost kalalım' mesajı vermişti. Bush'un bu çağrıya Soçi'de cevap vermesi bekleniyor. Kremlin'den gelen açıklamalar da tansiyonun düşürüleceği yönünde. Bush'un 'Hedefimizde siz yoksunuz, İran ve Kuzey Kore gibi 'haydut' ülkeler var.' şeklindeki sözleri, Moskova açısından inandırıcı bulunmuyor.
Nitekim Bush 2001'de de, 'Putin'in gözlerine baktım. Orada güvenilebilecek bir adamın ruhunu gördüm.' demişti. Yedi yıllık uzun dönemde 'birlikte balık tutmaktan' öteye gidilemedi. Güvenlik anlaşmaları askıya alındı, silahlanma yarışı hızlandı.
NATO'nun Rusya'nın sınırlarına doğru genişlemesi, ABD'nin Doğu Avrupa'ya yerleştirmeyi planladığı füze savunma sistemi, askıya alınan AKKA anlaşması, 2009'da süresi dolacak nükleer silahsızlanma anlaşması Soçi zirvesinde bugün bir kez daha masaya yatırılacak.
ABD, füze savunma sisteminin Rusya'ya karşı olmadığı konusunda iknaya çalışıyor. Sistemde Rus gözlemcilerin bulunması, İran tehdit oluncaya kadar aktif hale getirilmemesi gibi teklifler var.
Putin, Soçi'de Kosova'nın tek taraflı olarak bağımsızlık ilanının uluslararası hukuka aykırı olduğunu tekrarlayacak. İran nükleer programı ile ilgili de baskıcı yöntemin çözüm getirmeyeceği düşüncesi yinelenecek. Tek uzlaşı sağlanan konu ise Rusya'nın Afganistan operasyonlarına sağlayacağı lojistik destek.
Kremlin'den yapılan açıklamalarda imzalanacak çerçeve anlaşmanın içeriği konusunda bilgi yok. Rusya'nın askıya aldığı AKKA anlaşmasına dönme şartı, NATO ülkelerinin de anlaşmaya imza koyması. NATO'nun genişlemesini çevrelenme olarak kabul eden Rusya, füze kalkanını da doğrudan güvenliğine yönelmiş tehdit olarak algılıyor. Özellikle nükleer silahsızlanma anlaşması START-1'in yenilenmesi ile ilgili önemli sorunların olduğu kaydediliyor.
Uzmanlara göre detaylarda uzlaşı sağlayamayan iki ülke çerçeve bir anlaşma imzalayarak tansiyonu düşürecek. Büyük uzlaşının beklenmediği zirvede iplerin hepten kopması engellenmeye çalışılacak.
Kaynak: Ajanslar ve TIMETURK
