Barolar Birliği'nden hukuksuz tavır

Türkiye Barolar Birliği?nin aralarında Suheyl Batum, Korkut Kanadoğlu gibi isimlere hazırlattığı anayasa taslağında parti kapatmalarda siyasi yasağın sınırı bağımsız adaylık ve muhtarlığa kadar genişletiliyor. Mevcut yasanın gerisindeki taslağa göre kapatılan partinin devamı olmak kapatma için yeterli neden

Türkiye parti kapatmayı zorlaştıracak anayasa değişikliğini tartışırken Türkiye Barolar Birliği(TBB), bir ileri adımla siyasi yasak kapsamının genişletilmesini ve bu kişilerin seçilme hakkının da elinden alınmasını önerdi. Eğer Barolar Birliği?nin önerdiği değişkilik yürürlüğe girerse Cumhurbaşkanı Gül, Başbakan Erdoğan parti kapatılır ve siyasi yasaklı hale geldiğinde bağımsız milletvekili seçilemeyeceği gibi belediye başkanı ve muhtar adayı bile olamayacak.

TBB?nin Anayasa önerisi, Ak Parti?nin hazırlattığı anayasa taslağının ardından geçen yıl kasım ayında aralarında Profesörler Rona Aybay, Fazıl Sağlam, Süheyl Batum, Oktay Uygun ve Doçent Dr.Korkut Kanadoğlu?nun yeraldığı bilimadamlarınca hazırlanıp, kamuoyuna açıklanmıştı. Bu taslakta, siyasal partiler rejimiyle ilgili de yeni önerilern yer alıyor, ?siyasi partilere ilişkin yasaklar ve yaptırımlar? 46.maddede düzenleniyor. Maddenin siyasi partilerin ne yapıp ne yapamayacağı ile ilgili yasak listesi bir hayli uzun. Önerilen maddeye göre ?Siyasal partilerin tüzük program ve bunlara eşdeğerdeki düzenlemeleriyle eylemler, devletin bağımsızlığına, ülkesi ve ulusu ile bölünmez bütünlüğüne, insan haklarına, hukuk devleti ve eşitlik ilkelerine, ulus egemenliğine, demokratik ve laik Cumhuriyet ilkelerine ve Anayasanın 29. maddesinin 5. fıkrasında öngörülen yasaklara aykırı olamaz, sınıf ve zümre diktatörlüğünü savunmayı ve yerleştirmeyi amaçlayamaz, suç işlemeye özendiremez?

MUHTAR DA OLAMAZ

Madde yer alan TBB?nin parti kapatmayla ilgili en ilginç öneri ise, partinin kapatılmasına neden olanlara halen uygulanan beş yıllık siyaset yasağını genişleten düzenleme. Mevcut yasa, partinin kapatılmasına neden olanlara beş yıl süreyle bir partinin kurucusu, üyesi, yöneticisi ve denetçisi olma? yasağını içeriyor. Ama bu yasak bağımsız milletvekili seçilmeye engel oluşturmuyor. Ancak TBB?nin önerisinde bu duruma da bir önlem düşünülmüş ve yasak kapsamı, parti kurucu-üye-yönetici-denetçisi olmak yasağıyla sınırlı tutulmuyarak genişletilmiş. Öneride partisinin kapatılmasına neden olanlara ek olarak 4 yıl süreyle ?seçilme hakkından yararlanma? yasağı da getirilmesi isteniyor.

YENİ PARTİYE DE ÖNLEM

Önerideki kısıtlayıcı hükümler bununla da sınırlı değil. TBB?nin aynı maddede ?kapatılan partinin devamı olma? gerekçesinin de kapatma nedeniolmasını öneriyor. Bilindiği gibi Fazilet Partisi laiklik karşıtı odak olmaktan kapatılmakla birlikte ?RP?nin devamı olmaktan? kapatılmamıştı. TBB, bu ve benzeri kararları önlemek için ??Eylemi, söylemi veya örgütsel yapısıyla özünde, kapatılan bir siyasal partinin devamı niteliğinde olduğu...Anayasa Mahkemesince saptanan partiler kapatılır? hükmününün maddeye eklenmesini istiyor.

ODAKTA ALMAN MODELİ

Madde önerisinin Ak Parti ve DTP?ye açılan davayı ilgilendiren bir diğer bölümü deodak olmayı belirleyen hüküm. Öneri bu anlamda mevcut yasadan mevcut düzenlemeden kısmen ayrılıyor.Yeni düzenleme Anayasa Mahkemesi?nin bir partiyi laikliğe aykırı eylemleri ve bölünmez bütünlük aleyhine faaliyetleri nedeniyle kapatabilması için mevcut düzenlemedne farklı olarak ?tehdit ve tehlike? kriterini öneriyor. Bu öneri Alman Anayasası?ndaki ?parti yasaklarının koruduğu değerlere yönelmiş bir tehdit ve tehlikenin varlığı?nı temel koşul olarak benimsenen düzenlemeden alınmış.

Öneri metni şöyle:

?Bir siyasal partinin 1.fıkra hükümlerine aykırı eylemlerden ötürü kapatılması, onun bu nitelikteki eylemlerin işlendiği bir odak durumuna geldiğinin Anayasa Mahkemesince saptanmasına bağlıdır. Bu eylemlerin bir siyasal parti içinde birinci fıkrada korunan değerlere yönelik bir tehdit veya tehlike oluşturacak yoğunlukta veya etkide işlenmesi durumunda, o parti, sözkonusu eylemlerin odağı haline gelmiş sayılır?

ARA BAŞLIK

Maddenin yaptırımlar bölümünde ise ?bir partinin tüzüğü, programı ve bunlara eşdeğerdeki düzenlemelerinin birinci fıkra hükümlerine aykırılığı durumunda, o partinin kapatılması, daha önce kanunun makul bir süre ile sınırlı olarak öngöreceği bir uyarı yönteminin uygulanmasına bağlıdır? düzenlemesi yapılıyor.

TARAF