Haber Merkezi / TİMETURK
Arap Zirvesi sona erdi. Arabistan ve Mısır'ın boykot ettiği zirveden ne Filistin, ne Irak ne de Lübnan konusunda kayda değer bir şey çıkmadı. Zirvenin siyasi sonuçları üzerine çok şey yazıldı, çizildi ancak arada kaybolan bazı önemli detaylar da vardı.
Şam'da başlayan Arap Birliği Zirvesi, Kur'anı Kerim okunmadan açıldı. Bu bir ilkti. Daha önceki bütün zirvelerde mutlaka ama mutlaka Kur'an-ı Kerim okunurdu. Ayrıca ne Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad ne de Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa konuşmalarına başlarken İslami selaşmayla başlamadı.
Ayrıca Suriye delegasyonu dönem başkanlığını büyükelçi düzeyinde temsil edildiği için Suudi Arabistan'dan protokolle teslim almayı reddetti. Suriye Devlet Başkanı Lübnan'daki Cumhurbaşkanlığı krizini çözmeye yönelik Arap Birliği'nin çabalarını görmezlikten geldi.
Filistin Devlet Başkanı zirvede hazır bulunmasına rağmen Esad Hamas'ı yaptığı darbeden dönmeye çağırmadı ve Hamas'la Filistin Yönetimi arasında ilişkileri normalleştirmeye yönelik Yemen girişimine hiç değinmemesi dikkat çekti.
Ancak genel sekreter Amr Musa Esad'ın konuşmasında değinmediği konulara özellikle değinmeye çalışarak Suud Kral'ına dönem başkanlığı ve Arap Birliği'ne verdiği destek için teşekkür etti ve kralın araplara ve islama yakışır tutumunu selamladı. Amr Musa Lübnan'daki Cumhurbaşkanlığı krizini çözmeye yönelik Arap Birliği'nin çabalarını övdü.
Kaddafi: ABD hepinizi öldürecek
Zirveye son anda sürpriz bir şekilde katılan Libya lideri Muammer Kaddafi, yaptığı konuşmada 'Türkler ve Persler kendi devletlerini kurdu' diyerek Arapların birlik olamamasından yakındı. Kaddafi, Arap dünyasını 'İran'ı dışlamamaya' çağırdı. Kaddafi konuşmasında ayrıca Arap Liderlerine dönerek 'ABD hepinizi öldürecek' dedi.
Kapanış töreninde Birliğin Genel Sekreteri Amr Musa Şam Bildirisini okudu. İsrail, 'Arap barış önerisinin Tel Aviv'in tutumuna bağlı olacağı' yolunda uyarıldı. Arap hükümetlerinin, İsrail ile barış stratejilerini gözden geçireceği belirtilen deklarasyonda, hangi seçeneklerin görüşüleceği konusunda bilgi verilmedi.
Geçen Kasım'dan bu yana devlet başkanını seçemeyen Lübnan'daki siyasi krizin aşılması için son umut olarak görülen zirvede, bu konuda bir gelişme kaydedilmedi.
Arap Birliği bölünüyor mu?
Liderler, krizin çözümlenmesi için Lübnan'daki partileri uzlaşmaya ikna etmeye yönelik çabalar sarf eden Arap Birliği Genel Sekreteri'nin arkasında olduklarını bildirmekle yetindi. Deklarasyonda ayrıca Irak'ın birliğinin korunması ve bu ülkedeki yabancı varlığına son verilmesinin hızlandırılması çağrısı yapıldı. Ancak Irak, topraklarındaki terörizm kınanmadığı için bildiriyi onaylamayı reddetti.
İsmail Heniyye hükümeti de Arap Birliği teşkilatı üyesi ülkelerin Şam Zirvesi'nde sergiledikleri tutuma tepki gösterdi. Hükümet adına açıklama yapan Sözcü Tahir en-Nunu, zirveye katılan liderlerin Filistin davasına destek yönündeki açıklamalarından memnun olduğu ancak zirveden ablukanın yarılması yönünde pratiğe dönük bir karar çıkmamasına üzgün olduklarını ifade etti.
Diplomatik kaynaklar son Şam zirvesinde Arap ülkeleri arasındaki fikir ayrılıklarının tavan yaptığı görüşünde birleşirken farklı bir açılım yapılmaması durumunda birliğin bölgedeki fonksiyonunun büyük ölçüde yara alacağı ön görüsünde bulunuyor.
