Rusya ve ABD işbirliğine gidiyor

NATO'nun genişlemesi, ABD'nin doğu Avrupa'ya yerleştireceği füze savunma sistemleri, askıya alınan Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Anlaşması ve 2009'da süresi dolacak nükleer silahsızlanma anlaşması gibi güvenlik konuları nedeni ile tansiyonu yükselen Moskova-Washington hattında yumuşama sinyalleri veriliyor.

Reuters haber ajansının Kremlin'den elde ettiği bilgiye göre ABD Başkanı George W. Bush ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin 6 Nisan'da gerçekleşecek Soçi zirvesinde stratejik işbirliği anlaşması imzalayacak. Bilgide uzmanların işbirliği anlaşması üzerinde çalışmaya devam ettiği, kısa ve orta vadede işbirliğini öngören dokümanın iki ülke ilişkilerinde yol haritası niteliğinde olacağı belirtildi. Kaynak anlaşma ile ilgili daha fazla bilgi vermedi. 7 Mayıs'ta başkanlık görevinden ayrılacak Putin'le yılsonunda görevden ayrılacak ABD Başkanı son kez bir araya gelecekler.

Kiev'de temaslarda bulunan ABD Başkanı George W. Bush Moskova'yı füze sistemlerinin tehlike olmayacağı konusunda garantisini tekrarladı. Moskova'nın sahip olduğu stratejik kapasite ile rahatlıkla bu sistemi yok edebileceğini iddia eden Bush, Rusya'dan sistemden korkmamasını istedi. İki ülkenin birlikte çalışmaya ihtiyacı olduğunu savunan Bush, 'Bilgilerin paylaşımı Rusya'nın da çıkarına. Doğu'dan gelecek bir füze Batı'ya da Kuzeye de aynı kolaylıkta ulaşabilir.' diyerek İran tehdidine karşı birlikte hareket etmeyi önerdi.

Rusya ile bir anlaşma sağlanması konusunda ümitli olduğunu söyleyen Bush, 'Karşılıklı güvensizliklere dayalı uzun bir tarihi geçmişimiz var. Bununla birlikte başarılı dönemlerimiz de oldu. Bunu görmeliyiz.' dedi. Bush Putin ve yönetiminin füze savunma sisteminin kendilerine yönelik olmadığı konusunda ikna edilmesi gerektiğini ifade ederek, 'Bu sistem gerçekten Rusya karşıtı bir icat değil.' dedi.

ABD ulusal güvenlik danışmanı Steve Hadley Soçi'de bir uzlaşı sağlanamayabileceğini, ancak müzakerelerin sürdürülmesi gerektiğini söyledi. Hadley yaptığı değerlendirmede, 'Rusya ile nasıl işbirliği sağlanır, bu çabaların neresinde yer alabilir Soçi ve sonrasında görülecek. Soçi müzakereler içi son tarih değil.' hatırlatmasında bulundu.

ABD'nin Polonya ve Çek Cumhuriyeti'ne yerleştirmeyi düşündüğü füze sistemi en az NATO'nun genişlemesi kadar Rusya tarafından tehdit olarak algılanıyor. Güvenlik anlaşmaları için uzunca süredir ikili görüşmeler yapan Rusya ve ABD başkanları NATO zirvesi sonrası konuyu 6 Nisan'da Soçi'de tekrar masaya yatıracak. Washington, Moskova'ya 'sistemde sürekli gözlemci bulundurma', 'İran uzun menzilli füzelere sahip oluncaya kadar sistemi aktif hale getirmeme' gibi önerilerle güvence vermeye çalışıyor.