Grozni'ye Kruşçev heykeli dikilecek

Sovyetler Birliği?nde sistemi Stalinizmden arındırma operasyonuyla tanınan eski Rus lider Nikita Sergeyeviç Hruşçev, Çeçenlerin sürgününe son verdiği için Çeçenya?da anıtlaşıyor.

Rus yanlısı Çeçen yönetimi, 1994?de Joseph Stalin?in toptan Orta Asya ve Sibirya?ya sürdüğü Çeçenlerin 1957?de geri dönmelerine izin veren Hruşçev'in heykelini dikmeye hazırlanıyor.

Anıtın fikir babası ise geçen yıl Hruşçev için 'Çeçenler için o bir kahraman' diyen Kremlin güdümlü Çeçen başkan Ramazan Kadirov. Kadirov, geçen yıl başkent Caharkale?deki bir meydanın adını Hruşçev'in anısına değiştirmişti.

Sürgün yeri Kazakistan?ın eski başkenti Almatı?da büyümüş olan Çeçen Devlet Üniversitesi?nde ekonomi profesörü Said Ali Dovtayev anıt fikrine destek vererek, 'O bizim bugün Çeçenya'da olmamızın temel nedeni. Annem ve babam onun sayesinde anavatanına döndü. O olmasaydı kimse nerede olacağını bilemezdi' dedi.

Ancak Çeçenya?da 250 bin insanın canına mal olan 1994-1996 ve 1999?da başlayıp hala devam eden savaşları gören yeni nesil için Hruşçev anıtı pek de anlamlı gelmiyor. 22 yaşındaki İsa Mahmudov, 'Büyüklerim için Hruşçev çok önemli bir insan. Ama biz son 15 yılda çok daha kötü şeyler gördük ki Hruşçev'in Çeçenya'ya dönüşümüze izin verdiğini düşünecek zamanımız olmadı' ifadelerini kullandı.

Doğu Avrupalılar, 1953?de Stalin?in ölümünün ardından lider olan Hruşçev?i 1956?da Sovyetlere karşı isyanı bastırması için Macaristan?ın başkenti Budapeşte?ye tankları gönderip 2500 kişiyi öldürmesiyle anımsıyor. Avrupalılar ise Hruşçev?i 1960?da BM?deki tartışmada sinirlenip ayakkabısını çıkararak masaya indiren, 1962?de Küba?ya gönderilen füzelerle Rusya?yı ABD?yle nükleer savaşın eşiğine getiren adam olarak hatırlıyor. Hruşçev, tatil için Moskova dışındayken Leonid Brejnev?in 1964?deki darbesiyle iktidardan uzaklaşmış ve 1971?de 77 yaşında ölünceye dek KGB?nin göz hapsinde yaşamıştı. Diğer Sovyet liderlerin anıları Rusya?da şatafatla yaşatılırken Hruşçev görmezlikten gelinen lider olarak kaldı. Mezarının bile Kızıl Meydan?da diğer Sovyet liderlerinin yanına gömülmesine izin verilmedi. Rusların unutmak istediği Hruşçev şimdi Kadirov sayesinde Çeçenya?da diriliyor.


Kaynak: Ajans Kafkas