Dahr Jamail*
Meydanda yok etme ve ABD resmi makamlarınca büyük ölçüde tutulan Iraklı fikir çelişkileri Irak?taki durumun 20 Mart?ta işgalin beşinci yıldönümüne doğru geliştiğini iddia etmekte.
ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney, Pazartesi günü Irak?a sürpriz bir ziyaretinde 2003 ABD önderliğindeki Irak işgalinin ?başarılı bir çabalama? olduğun beyan etti.
Adil Yabancı Politika grubuna göre artık altıncı yıla girerken saldırı ve işgal sonucunda bir milyondan fazla Iraklı öldü. İngiliz kamuoyu yoklama ajansı ORB?nin bir araştırmasına göre ölü sayısının 1.2 milyondan fazla olduğu tahmin ediliyor.
Nobel ödüllü Dünya Bankası baş ekonomisti Joseph Stiglirz Harvard Üniversitesinden Linda Bilmes adındaki bir yazarla birlikte yeni bir kitap yayınladı. Kitabın adı ?Üç Trilyon Dolarlık Savaş? Irak?ın işgalinin uzun mesafede aldığı ?muhafazakâr tahmini? yansıtıyor.
Yazarlar Bush hükümetinin savaşın maliyetini sürekli ?düşük tahmin ettiklerini? ve bir dizi kaydı ABD halkından gizlediklerini söylüyorlar.
ABD Savunma Bakanlığına göre yaklaşık 4000 ABD askeri öldürüldü. İngiliz zayiatı ise175 kişi.
Londra Independent Gazetesinde gazeteci Patrick Cockburn 17 Mart?ta 'Irak?taki savaş İngiltere?nin girdiği en yıkıcı savaşlardan biridir,? diye yazdı. 'Kaçınılması gereken çarpışmalar açısından Kırım ve Hollanda Savaşları ile denk ve baştan sona kuvvet gösterisiydi.'
Mülteciler için Birleşik Milletler Yüksek Komisyonuna göre, dört milyondan fazla Iraklı evlerinden ayrıldı ve bunların kabaca yarısı ülkelerinden ayrıldı.
Irak Kızılayı altı milyonluk şehir olan Bağdat?ta her dört mukimden birinin evini terk ettiğini tahmin ediyor.
Uluslararası Kızıl Haç Komitesi de 17 Mart?taki bir raporunda milyonlarca insanın hala temiz suyu ve tıbbi bakımı olmadığını bildirdi.
Irak?ın altyapısı tarihteki 12 yıllık en keskin ekonomi yaptırımları da dâhil Saddam Hüseyin?in diktatörlüğü altındaki Irak ile karşılaştırıldığında bile her ölçülebilir seviyede daha kötü. O yaptırımlar sırasında bir milyondan fazla Iraklı dengesiz beslenme, hastalık ve tıbbi bakım eksikliğinden ölmüştü.
Uluslararası yardım grubu Oxfam International geçen Temmuz açıkladığı bir raporunda dört milyon Iraklının acil yardıma ihtiyacı olduğunu bulmuştu. Çocuklarda dengesiz beslenmede yüzde 9?luk bir artış ve Iraklıların temiz içme suyuna erişememelerinde yüzde 70 bir artış bulundu.
Bush yönetimi tarafından bir başarı örneği olarak tutulan Kürt kontrolü altındaki kuzey Irak?ta bile ortalama bir ev günde beş saatten az elektrik almakta.
Irak?ın gelirinin yüzde 80?inden fazlasını elde ettiği petrol ihracatları işgalin tek bir gününde bile savaş öncesi seviyelerle karşılaştırma yapılamaz.
Irak hükümetine göre saldırı öncesinde zaten yüzde 32 oranında olan işsizlik işgal sırasında yüzde 40 ila 70 arasında bocaladı.
Bir milyondan fazla ölüyle, dört milyondan fazla evinden çıkarılmış kişiyle ve bir dört milyon acil yardıma muhtaç kişiyle Iraklıların üçte biri evinden çıkarılmış, acil yardım ihtiyacında ya da ölü durumunda.
Tüm bunları Cheney ?başarılı bir çabalama? olarak adlandırıyor.
Bunu söyledikten kısa bir süre sonra Bağdat?ın güneyindeki kutsal Şii şehri Kerbela?da bir suikast bombacısı bir cami yakınlarında en az 32 kişinin ölümüne 51 kişinin yaralanmasına sebep oldu. Bağdat?ta Yeşil Bölge yakınlarındaki bombalamalar Cheney vardıktan hemen sonra dört kişinin ölümüne 13 kişinin yaralanmasına neden oldu.
Amerika?nın çeşitli Iraklı etnik ve mezhep gruplarının birbirine düşürülmesi politikası sonucunda Bağdat dünyadaki en tehlikeli şehir haline geldi. Günümüzde Bağdat ABD askeriyesi tarafından yapılan beton duvarlarla birbirinden ayrılan Sünni ve Şii azınlıkların oturduğu duvarlarla çevrili bir şehir haline geldi.
Bu bölgeler kendi bayraklarını dalgalandırıyor; Sünniler eski Irak bayrağını, Şiiler yeni versiyon bayraklarını ve Kürtler de kendi bayraklarını dalgalandırıyor.
İşgal güçleri tarafından desteklenen etnik ve mezhepsel temizleme stratejileri Bağdat?ın neredeyse tüm karışık bölgelerini ortadan kaldırmıştır.
Cumhuriyetçi Parti başkan adayı John McCain de Bağdat?ta Senato Silahlı Servisler Komitesi somut gerçek bulma misyonunun bir parçası olarak Iraklı liderlerle buluştu. O da Cheney gibi Irak hükümetini destekleyeceğini ve Irak?ta uzun dönemli askeri sorumluluğu muhafaza edeceğini söyledi.
McCain muhabirlere Bağdat?ta kurulan orduya gönderme yaparak 'dalgalanma çalışıyor? dedi.
Irak?ta kurulan ABD askeri bazlarının ?devam etmesi? ile ve Vatikan şehri büyüklüğünde Bağdat?taki elçilikle, görünüşte ABD?nin Irak?I işgalinin sonu olmayacağı görülüyor.
*Dahr Jamail Amerikalı bağımsız gazeteci.
Bu makale Hale Akman tarafından TIMETURK için tercüme edilmiştir.
