Türk Sineması coştu

Gişe hasılatlarında ilk 10?da komediler yer alıyor. Bu yapımların nitelikleri tartışılsa da yapımcı ve yönetmenler ?Harekette bereket vardır? diyerek birkaç yıl içinde filmlerin istenen kaliteye ulaşacağını söylüyor

Bundan 12 yıl önce gösterime giren Eşkıya adlı film Türk Sineması?nda aslında bir kapıyı da açtı. Özellikle son iki yılda her hafta en az bir yapım seyirciyle buluşuyor. Sayı arttıkça sinemaya giden izleyici de artıyor. Aradan geçen zaman içinde pek çok Türk filmi çekildi ve bunlar gişede Oscar ödüllü birçok yapımı solladı. Recep İvedik 3 milyon kişi tarafından izlenirken Oscar Ödülleri?nden dördünü toplayan İhtiyarlara Yer Yok?u 18 bin kişi seyretti. Türkiye?de bugüne kadar gösterime giren yabancı filmler arasında sadece Titanik ilk 10?un içinde. Hindistan?da nasıl Hint filmleri izleniyorsa Türkiye?de de artık Türk filmlerii seyrediliyor.

Pek çok yapımcı bu hareketliliği görünce filmden kazandığını filme yatırmaya, hatta televizyona yaptığı işlerden elde ettiği parayı film sektörüne aktarmaya başladı. Üstelik filmin senaryosunu yazıp yapımcılığını ve yönetmenliğini de yapanların sayısı da hızla artıyor. Türkiye?de dönem filmlerinden komediye, dramdan korku türüne kadar iyi-kötü pek çok film var. En çok gişe yapanlar ise komedi filmleri ya da hüngür hüngür ağlatanlar... Peki bu harekette bereket var mı? Sektörde nitelik mi, nicelik mi önemli? Recep İvedik filminin üç haftada 3 milyon seyirciyi aşmasıyla tartışılmaya başlanan film sektörünü masaya yatırdık...


120?nin üzerinden Recep İvedik gibi bir kabus geçti!

GÜLDÜREN ve ağlatan filmler izleniyor dedik ya... Aslında bu iki duygudan hangisinin sinemada öne çıktığını Recep İvedik ve 120 filmleri ortaya koyuyor. Biri ağlatıyor, diğeri güldürüyor. Ama Recep İvedik gişede 120?nin en az üç katı hasılat yaptı...

Aslında 120 Türk Sinema tarihi açısından önemli bir yere sahip. Filmin yapımcısı, senaristi ve yönetmeni Özhan Eren göre filme gönül ilgisi var ama bu gişeye yansımadı. 1 milyon YTL banka kredisi alarak çektiği filmin şu ana dek yaklaşık 500 bin kişi tarafından izlendiğini belirten Eren ?Bu bile çok iyi bir sayı. Recep İvedik gibi bir kabus geçti üzerimizden. Einstein?ın ünlü bir sözü vardır ?İnsan her zaman talihli değildir? diye. Recep İvedik?ten daha önce ya da sonra girseydik belki böyle olmazdı. İnsanım neden bu kadar sıkılıyor? Bu sorunun yanıtının ortaya konulması gerekiyor. 120 filminin ağlattığıyla ilgili ortada bir rivayet varken sıkılan insanlar ?Ben zaten bunalıyorum yaşadığım hayattan? diyerek Recep İvedik izledi.?


Türkiye?de korku türü bir yapım akıl karı değil!


HASAN Karacadağ Dabbe ve Semum gibi korku türünde filmler çekerek Türk sinemasına hizmet ediyor. Bundan üç yıl önce gösterime giren Dabbe 540 bin kişi, birkaç hafta önce gösterime giren Semum ise şimdiye kadar 311 bin kişi tarafından izlendi. Filmin yönetmeni ve senaristi Hasan Karacadağ Türkiye?de korku filminin izlenmediğini, gişe için korku filmi yapmanın akıl karı olmadığını söylüyor. Peki izlenmiyorsa neden bu filmleri çekiyor? Karacadağ?ın yanıtı şöyle: ?Korku filmlerini uzmanlık alanım olduğu için yapıyorum. Uzun yıllar Japonya?da kaldım, bu filmleri Türkiye?de ticari olarak para kazanayım diye değil, daha çok dünyayı düşünerek yapıyorum. Semum 350 bin kişi tarafından izlendi ama Hollywood Film Festivali?nde Avrupa?dan seçilen tek film oldu. Bu filme 1.5 milyon dolar para gitti. Dabbe?den kazandığımı son kuruşuna kadar Semum?a yatırdım. Ben değişik türler yapmaya devam edeceğim. Semum?un devamını Deccal adıyla çekeceğim. Her türün sinemaya bir katkısı var. Örneğin Recep İvedik?i, eleştirmek kolay da, ortada bir başarı var. Kolay olsa bütün sinemacılar yapardı.?


Kim, Ne KAZANIYOR?

Bir filmin 10 YTL olan sinema biletinin 5 YTL?sini direkt sinema alıyor. Filmin gişe başarısına göre ortalama olarak kalan 5 YTL?nin yüzde 15?i dağıtımcıya, yüzde 35?i ise yapımcıya kalıyor. Filmin DVD hakları 50-150 bin YTL arasında fiyata satılıyor. Televizyona ön satış ise 50-500 bin YTL arasında değişiyor. Bir film çekildiğinde yönetmen, senarist ve oyuncuya göre alınan ücret değişiyor. Ama oyuncular bu konuda daha şanslı.

Sayıya değil kaliteye bakalım

SON yılların başarılı yönetmenlerinden Çağan Irmak?ın filmlerinin yapımcılığını üstlenen Şükrü Avşar?ın kapısını çaldığımızda çok sayıda film yapılmasının istihdam sağladığını belirtiyor ama ya madalyonun öteki yüzü? Avşar şunları söylüyor: ?Sektörün genelinde ve özellikle yapımcı tarafında yatırılan sermaye ve harcanan emek tam olarak gişede karşılığını bulmuyor. Çok film yapmak yerine az da olsa kaliteli ve özenli projelere imza atıp, seyircinin yüzünü güldürmenin daha doğru olduğunu düşünüyorum. Yapılan film sayısına bakacak olursak sektörde gelişme var diyebiliriz. Ancak kalite ve standartlar bazında konuşacak olursak büyük bir gelişimden bahsedemeyiz.?

Avşar?ın yapımcısı olduğu Babam ve Oğlum filmi çok başarılı olmuştu. Avşar filmin başarısıyla ilgili ?İçinde yaşantımızdan kareler bulduğumuz yapımları seviyoruz? diyerek Türk seyircisinin tahlilini yapıyor.


Recep İvedik?in popülerliğinden faydalanılıyor

ÇILGIN Dersane, Güle Güle, Büyü filmlerinin yapımcısı Faruk Aksoy son olarak gişede rekora koşan Recep İvedik?in yapımcılığını da üstlendi. Aksoy?a göre sinemada kime hitap edeceğinizi bilip, konsept yaratmanız gerek: ?Bir senaryo önümüze geldiğinde bir araştırmaya göre hareket edemiyoruz. Çünkü böyle bir araştırma yok. Tamamen altıncı hislerimize güveniyoruz. Sonuçta bu işte yanılabilirsiniz. 10 film yaparsanız tutar, 11?inci tutmaz, bu çok normaldir. Sonuçta bu işin belli bir matematiği yok. Bazı filmler geliyor onların bazı yerlerini değiştiriyorum, bazılarını ben yazdırıyorum.?

Konu daha bir ay olmadan 3 milyonun üzerinde kişinin izlediği Recep İvedik?e geldiğinde Aksoy yapılan eleştirilere şu tepkiyi gösteriyor: ?Köşe yazarları Recep İvedik?i onun popülerliliğinden faydalanmak için yazıyor. Tamam fikrini söyleyebilir ama filmi eleştirmekten sana ne? Sen benim kadar film izledin mi, benim kadar sinema biliyor musun? Gündemde bu kadar konu varken neden bunu yazıyorsun? Sevdim dese kimse okumayacak, maksat aykırı olsun. Popüler bir gazetede yazıp da popüler bir kahramanı sevmiyorum demek ilginç.?


Gişede rekor kıran yapımlar

Film Kaç kişi izledi

Kurtlar Vadisi Irak 4.256.566

G.O.R.A. 4.001.711

Babam ve Oğlum 3.831.945

Vizontele 3.308.320

Recep İvedik 3.045.339

Vizontele Tuba 2.894.802

Titanik 2.844.022

Organize İşler 2.617.452

Hababam Sınıfı Askerde 2.586.132

Eşkıya 2.572.287


Filmlerin birçoğu kopya parasını bile çıkartamıyor

AMERİKALI, Her Şey Çok Güzel Olacak, İnşaat, Gönül Yarası ve son olarak Kabadayı filmlerinin yapımcısı Mine Vargı, Türk Sineması?nda milat kabul edilen Eşkıya filmine de imza atan kişi aynı zamanda. Türkiye?de sinema sektöründe sayısı az olan kadın yapımcılardan biri. Televizyon ve Sinema Filmi Yapımcıları Meslek Birliği (TESİYAP) Başkanı olan Vargı?nın sorularımıza verdiği yanıtlar...

Seyirciyi nasıl yakalıyorsunuz?

Ah, ah keşke bilsek! Eşim Ömer Vargı ve ben önümüze gelen senaryoları zaten o kadar zor beğeniyoruz ki. Senaryoyu okuduğumuzda öncelikle bizim heyecanlanıp sevmemiz lazım. Ben okurken hep seyirci gibi okurum.

Özellikle son iki yıldır çok fazla Türk filmi çekiliyor. Sayının artması kaliteyi düşürüyor mu?

Sayı arttığı için kalite düşüyor demek doğru değil. Bence insanlara bir cesaret geldi. Hem yazıyor hem yönetiyor hem de yapımcılığını yapıyor... Ama sıkıntı çekiliyor. Bir kişinin her şeyi yapması mümkün değil. Yazınca çok seviyorlar ve çok inanıyorlar. Sinema çok enteresan, insanın gözü kör olabiliyor. Kültür Bakanlığı?nın desteği, banka kredisiyle yapmaya çalışıyorlar. Çoğu film kopya parasını çıkaramıyor. Birinci film tutmazsa ikincisini çekiyor. Bu bir süreç ve bu sinemanın gelişmesine katkıda bulunuyor.

DUYGUNUN GEÇMESİ ŞART

Türk izleyicisinin profilini nasıl çizersiniz? Genelde güldüren ya da ağlatan filmler çok izleniyor.

Sinema aslında eğlence. Seyirci ?Boş vaktim var, bir de mısır yerim? diyerek film izliyor, bu kadar basit. Filmdeki duygu seyirciye geçiyorsa, film izleniyor. Reklam ve tanıtımla ilk hafta seyirciyi çekersiniz ama seyirci memnun ayrılmazsa ?fısıltı gazetesi? duruyor. Film düşüşe geçiyor. Bir filmde saf ve düzgün duygular varsa seyirci bunu yakalıyor.

Sinemadan çok para kazanılıyor mu?

Kazanılıyor. Herkes bir sonraki filmini yapıyor bu paralarla. Televizyonda kazandıklarını da kullanıyorlar. Yani para yine sektörde kalıyor.

Gişe başarısını garanti eden oyuncu var mı?

Garanti eden var demeyelim ama bazı oyuncuların gişesi yüksek. Şener Şen ve Uğur Yücel denildiğinde, bunların ünlü olmayan isimler yanında tabii ki artıları var.

Kadın oyuncular açısından? Örneğin Özgü Namal pek çok filmde oynuyor.

Bence çok başarılı ve çok sevimli. Özgü artık bir isim oldu.

Şener Şen?i yıllardır televizyonda izliyoruz; Türkan Şoray, Hülya Koçyiğit ve diğerlerini de izliyoruz. Ama bu isimler gişede Şener Şen kadar başarılı değiller.

Bu biraz projeyle ilgili. Fatma Girik, Filiz Akın, Türkan Şoray, Hülya Koçyiğit sinemanın şöhretleri. Eskiden seyircinin oyuncuları görme şansı yoktu, sadece sinemada izliyordu. Şimdi televizyonlardan ötürü herkes herkesi görüyor. Şimdi farklı bir oluşum var. Televizyonda yeteneğini gösteren bir kişi sinemada iyi bir projede yer aldığında kalıcı olabiliyor. Sinemanın tadını alan da televizyona dönmüyor, yüzünü yıpratmamak için.


11 komedi filmi çektim hiç hayal kırıklığı yaşamadım


İZLERKEN hala güldüğümüz Hababam Sınıfı serisinin yönetmeni Ertem Eğilmez?in oğlu Ferdi Eğilmez de babasının yolundan gitti; önce yönetmen oldu sonra Hababam Sınıfı?nın yeni serilerini çekti. Ferdi Eğilmez?in çektiği Hababam Sınıfı Merhaba, Hababam Sınıfı 3.5 ve Hababam Sınıfı Askerde?yi yaklaşık 7.5 milyon kişi izledi. Maskeli Beşler ise bir başka en çok izlenen seri. Eğilmez?e neden hep komedi türünde film yaptığını sorduğumuzda ?Sinema izleyicisi komedi seviyor? diyor. Kahpe Bizans?tan beri 11 film yaptığını ve gişe başarısı konusunda yanılmadığını belirten Eğilmez ?Bir filmin hangi yaş ve kültür grubuna hitap ettiğini bilmek şart? diyor. Eğilmez sektördeki hareketin bereket olduğu görüşünde: ?Bu kadar film üretilmesi hem seyircinin beğenisinin oturması hem de film yapanların mükemmelliği yakalaması açısından önemli. Önümüzdeki 3-5 yıl içinde daha iyi filmler çekilecektir. Bu kadar hareket olan bir şeyden korkmamak lazım.?


Kostüm ve makyaj da artık önemli


ÇAĞAN Irmak?ın yönettiği Ulak filmi Türk Sineması?nda kostüm açısından da bir gelişme sağladı. Filmde zaman ve mekan yoktu ama dövmeler, aksesuarlar ve kostümlerle bilinmeyen bir dönem yaratılmıştı. Filmin kostümleri tiyatro ve dizilere iş yapan Şenay, Umay, Şenol Korgül kardeşlerin kurduğu Kulis Kostüm?e ait. Şenay Korgül Türk Sineması?ndaki hareketin kendi işlerine de yansıdığını söylüyor: ?Son üç-dört yıldır kostüm ve makyaj özenle seçiliyor. Üzerinde çalışılıyor. Sektör bilinçlenmeye başladı, seyirci daha farklı şeyler izlemek istiyor. Biz de bu filmlerle neler yapabileceğimizi ortaya koyuyoruz. Ulak?tan sonra bir, iki senaryo geldi. Üzerinde çalışmaya başladık.?


Deneme-yanılma duvara toslatacak


MUSTAFA Ziya Ülkenciler, Türk Sineması?nda sanat yönetmeni denince adı akla gelen isimlerden. Maskeli Beşler Irak, Çocuk, Mavi Gözlü Dev, Eve Giden Yol ve daha pek çok filmde çalıştı. Ülkenciler son olarak Ulak filmi için dekor evler hazırladı. Bu dekorun sonradan yıkıldığını belirten Ülkenciler şunları söylüyor: ?Ulak?ın dekoruna yazık oldu. Orası bir köyün hayvanlarını otlattığı bir mera ama aslında ot da bitmiyor orada. Çünkü deniz kıyısı. Ama köylüler bittiğini iddia etmiş. Orada iki film yaptım ben, Maskeli Beşler Irak?ın dekorunu kurmuştum. Ama anlamıyorlar, o dekorlar orada kalsa biraz değiştirerek başka filmlere kiralasalar para kazanacaklar. Yurtdışında kimse ?Ayşe Teyze sizin köşkünüz çok güzel burada çekim yapabilir miyiz?? demiyor. Giriyor bir platoya baştan sona evi kuruyor. Bu yapımcıya da para kazandırıyor çünkü bir çekim için yüz kişiye varan ekip sürekli transfer olmuyor, ışıklar her gün yeniden kurulmuyor. Türk Sineması deneme yanılma yöntemiyle gittiği için duvara çarpılacak, öyle anlaşılacak? diye konuşuyor.

İNCİ DÖNDAŞ / Star Gazetesi