Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB) ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Yönetim Kurulu Başkanı Rifat Hisarcıkloğlu, Türkiye ve İran arasındaki ilişkilerin çok yavaş ilerlediğini belirterek, ''Artık, toplantılarda dile getirdiğimiz konuların çözülmesi ve ortaya atılan projelerin hayata geçirilmesi gerekiyor'' dedi.
'Artık projeleri hayata geçirmeliyiz'
İran'ın başkenti Tahran'da düzenlenen ve 70 civarında Türk iş adamının da katıldığı Türk-İran İş Konseyi'nin 7. toplantısında konuşan Hisarcıklıoğlu, 1 milyon 300 bin Türk tüccar ve sanayicisi adına konuştuğunu söyleyerek, ''İtiraf etmeliyiz ki, ikili ekonomik işbirliği konularında çok yavaş mesafe kat ediyoruz. Artık uzun süredir toplantılarda dile getirdiğimiz konuların çözülmesi ve ortaya atılan projelerin hayata geçirilmesi gerekiyor'' diye konuştu.
İran otomobili Samand'ın Türk piyasasına girmesi ve Gübretaş'ın İran'ın Razi Petrokimya tesisini almasını, ilişkilerin ivme kazanacağına işaret olarak gördüklerini ifade eden Hisarcıklıoğlu, komşu iki ülkenin bugün bulunduğu ekonomik işbirliği düzeyinin, her iki ülkenin sahip olduğu kapasite ve seviyenin çok gerisinde olduğunu belirtti.
''TİCARETTE, İKİ TARAF DA MUTLU OLMALI''
İran'ın 2025 yılında dünyanın en büyük 16. ekonomisi olacağının tahmin edildiğini kaydeden Hisarcıklıoğlu, şunları söyledi:
''Komşularıyla ticaretini en üst düzeye çıkarmadan küresel ekonomik güç olabilmiş devletler sadece ada devletleridir. Bizler ise açık deniz havzalarına hakim geniş kara devletleriyiz. İran ve Türkiye'nin daha büyük başarılara ulaşması için daha fazla ticaret yapmaları gerekiyor. Ama bu ticaret iki taraflı olmalı, iki taraf da mutlu olmalı. Türkiye ve İran artık ekonomik işbirliğinin geliştirilmesi konusunda daha ileri adımlar atmalıdır.''
İki ülke arasındaki ortak ticaret hacminin 2007 yılında 8 milyar dolara yükseldiğine dikkati çeken Hisarcıklıoğlu, şöyle konuştu:
''Ancak ne yazık ki bu, sağlıklı bir büyüme olmadı. Çünkü arada ciddi bir dengesizlik söz konusu. İran'ın Türkiye'ye ihracatı, Türkiye'nin İran'a ihracatından 5 kat daha fazla. Türk iş dünyası olarak bu dengesizliğin bir nebze olsun düzeltilmesi konusunda destek bekliyoruz. ECOTA anlaşması kapsamında iki ülke ticaretinin karşılıklı hızla artacağını da umuyoruz.''
TÜRK İŞ ADAMLARININ SIKINTILARI
Türk iş adamlarının İran'la ticarette bazı sıkıntılar çektiğini dile getiren Hisarcıklıoğlu, bunları, tüketim mallarında yüzde 50'lere varan gümrük vergisi uygulanması, akaryakıtta alınan fiyat farkı, gümrük oranları ve mevzuatının çok sık değişmesi, ithalat izinlerinin gecikmesi, gümrüklerde bekleme süresinin çok uzaması ve taklit ürünlerin piyasaya sokulması olarak sıraladı.
İkili ilişkilerin geliştirilmesi için atılması gereken adımlardan birinin de modern bankacılık sisteminin kurulması olduğunun altını çizen Hisarcıklıoğlu, hiçbir Türk bankasının İran'da şubesi olmadığını, bunun Türk iş adamları için sıkıntıya yol açtığını anlattı ve İran makamlarından Türk bankalarına İran'da şube açma izni vermesini istedi. Hisarcıklıoğlu, İranlı yetkililerle yaptığı görüşmede, bir Türk bankasının İran'da şube açması için ortamın hazır olduğunun kendilerine iletildiğini, Türkiye'ye dönünce bunu ilgililerle konuşacağını kaydetti.
İran'ın petrol dışı ticaretini artırmak istediğini, Türk özel sektörünün de yapacağı yatırımlarla İran ekonomisine katkıda bulunabileceğini ifade eden Hisarcıklıoğlu, ''Artık İran'daki özelleştirme sürecinde daha fazla Türk firması görmek istiyoruz'' dedi.
''TÜRKİYE'YE GİDEN TURİST CEZALANDIRILMASIN''
Turizm konusundaki işbirliği imkanlarının değerlendirilmesinin de önemli olduğunu belirten Hisarcıklıoğlu, turizm sektörünün önündeki engellerin karşılıklı kaldırılması ve bu alanda işbirliğine hazır olduklarını söyledi.
Hisarcıklıoğlu, Türkiye'ye giden İranlı turistlerden, diğer ülkelere gidenlerden daha fazla çıkış harcı alındığına dikkati çekerek, ''Yurt dışına çıkış harcı herkes için aynı olmalı, Türkiye'ye giden turist cezalandırılmamalı'' diye konuştu.
Toplantıda, Türkiye ekonomisi hakkında bilgiler veren, Türk yatırımcıların yurt içinde ve dışında yaptığı yatırımları anlatan Hisarcıklıoğlu, şunları söyledi:
''Türk iş adamlarının bu başarıları, İran'da üstlenecekleri projelerle taçlanacaktır. Artık, bu kadar güçlü tarihsel ortaklığı, tarihsellikten çıkarıp, zenginlik ve refaha dönüştürmeliyiz.''
Kaynak: Star
