Kurumlardaki büyük ölçekli olarak tanımlanan ve milyonlarca veriye sahip yazılım sistemlerinden, ihtiyacı karşılayacak değerli verilerin elde edilmesi işlemine Veri Madenciliği denilmekte. Bu sayede veriler arasındaki ilişkileri ortaya koymak ve gerektiğinde ileriye yönelik doğru tahminlerde bulunmak mümkün hale gelmekte. Veri Madenciliği'nde milyarca veri üzerinde çalışılabilir.
Verileri analiz etmek, sınıflandırmak, işlenebilir hale getirmek gerektiği için önce Big Data (Büyük Veri) kavramıyla tanışıldı. Bir veri madencisi, bu büyük veri hammadde kümesi içinde ihtiyaç duyulan veriyi bulup çıkarır, analiz eder, işleyerek anlamlı hale getirir, veriler arasında ilişki kurar.Bunun için de matematik ve istatistik bilimlerinin yanı sıra yapay zekâ, makine öğrenmesi, veri görselleştirme gibi teknolojilerden faydalanır.
Üretim süreci hakkında
Önce problem tanımlanır ve bununla ilgili veri kaynağı elde edilir.
Tutarsız, yetersiz, gereksiz veriler ayıklanır (Smoothing).
Farklı kaynaklardan verilerle desteklenir. Veriler bütünleştirilerek tek bir bilgi yığını yaratılır. (Damy-Optimization).
Oluşan bu kümeden probleme/amaca hizmet edecek veriler seçilir.
Seçilen veriler modelleme adımı için anlamlı bilgilere dönüştürülür, değerlendirilir. (Normalization)
Kümeleme, sınıflandırma gibi gereken veri madenciliği algoritmaları uygulanır.
Sonuçlar test edilir. Bu aşamada R ve Python gibi yazılım dilleri, test ve deneme işlemleri için de Java kullanılır.
Son aşamada veriler görselleştirilerek (elektronik tablolar, grafikler vs.) sunulur.
Matematik ve istatistiki yöntem
Tüm bu aşamalarda ileri seviyede matematik, istatistiksel yöntemler, yapay sinir ağları, genetik algoritmalar ve karar ağaçları gibi yöntemlere sıklıkla başvurulur.Örneğin istatistik, verileri destekleyerek daha çabuk sonuca gidilmesini sağlar. Genetik algoritmalar ise gizli kalan kalıpları ortaya çıkararak veri üzerine tahminler yapılmasına yardımcı olur. Karar ağaçları sayesinde büyük bir veri kümesi daha küçük parçalara bölünür ve geliştirilir. İnsan beyninin bilgi işleme tekniğinden esinlenen yapay sinir ağları da ham veriyi faydalı bilgiye dönüştürmek için kullanılır.
Bir veri madencisinin de bilgisayar bilimi, veri analizi, istatistik veya bunlarla bağlantılı alanlarda eğitimli olması gerekmektedir. Veri madenciliğinde kullanılan çeşitli bilgisayar yazılımları ve veri tabanlarının yanı sıra kodlama, derin öğrenme, yapay zekâ gibi konularda da yetkin olmalı.
Günlük hayattaki yeri
Veri madenciliği başta e-ticaret, pazarlama ve bankacılık olmak üzere özellikle dijital dünyaya temas eden her alanda neredeyse temel bir bileşen kabul ediliyor. Bunun yanı sıra eğitim, bilim ve araştırma amaçlı da kullanılıyor. Sektörler ve bağlamlar farklı olsa da ardında tek bir amaç yatıyor: Doğru bilgiye ulaşmak; işi, müşteriyi hatta doğayı daha iyi anlamak.Mesela bir e-ticaret firması;. Müşterilerin yaşı, cinsiyeti, eğitim durumu gibi çeşitlilik gösteren onlarca veri bu şekilde inceleniyor. Satın alma alışkanlıkları tespit ediliyor. Veri madenciliği sayesinde süzülerek elde edilen bilgilerle satış tahminleri yapılıyor, buna yönelik stratejiler geliştiriliyor.
Ya da özel bir şirket; Piyasaya, iş koluna ve hitap ettiği kitleye dair benzer veri analizleriyle mesela önümüzdeki üç yıl içinde hangi alanlara yatırım yapması gerektiği belirleniyor.
Kullanıcı davranışları analizi
Her gün telefonlarımızda, tabletlerimizde ya da bilgisayarlarda yaptığımız aramaların sonucunu analiz eden bir veri madencisi sayesinde, bir pazarlama şirketi sırada hangi reklamı göreceğimize karar veriyor. Aynı zamanda bu, promosyonlar ve özel kampanyalar şeklinde biz kullanıcılara dönüyor.Dünya çapında milyonlarca işlemin gerçekleştiği bankacılık sektöründeki verinin hacmine ve gerçekleşme hızına da veri madenciliği yetişiyor. Kullanıcı davranışları analiz ediliyor, piyasa kalıplarındaki nedensellik ve bağlantılar tespit ediliyor. Aynı zamanda müşterilere en uygun ödeme araçlarını ya da doğru tasarruf yöntemlerini önermenin yanı sıra daha kaliteli bir müşteri ilişkileri deneyimi de sunuyor.Sağlık sektöründeki veriler işlenerek hastaların doğru yerde ve doğru zamanda, en uygun bakımı almalarını sağlayacak süreçler geliştiriliyor. Teşhis konulması kolaylaşıyor. Ayrıca laboratuvar testlerindeki hata ve gecikmeler en aza indirgeniyor, kronik hastalar için erken uyarı sinyalleri sağlanıyor.Veri, günümüzün en önemli yatırım araçlarından biri olarak kabul ediliyor. Dolayısıyla veriyi iyi değerlendirip ondan yararlananların öne geçmesi de kaçınılmaz oluyor.
