Yaz ayları ile birlikte zehirlenmeler ve ishaller boyut değiştirdi. Sağlık kuruluşlarına yaz ishali ya da besin zehirlenmelerinden dolayı başvuran yüzlerce kişi var. Peki ama insan yazın neden zehirlenir, hangi yemekler yazın zehirler? İşte detaylar...
Zehirlenmeler ve ishal yazın neden artar?
Sıcaklıkların yükselmesiyle birlikte yaz aylarında ishal ve gıda zehirlenmesi vakalarında artış yaşanıyor. Uzmanlar, yüksek hava sıcaklıklarının mikroorganizmaların daha hızlı çoğalmasına neden olduğunu ve özellikle açıkta satılan ya da uygun koşullarda saklanmayan gıdaların sağlık açısından ciddi risk oluşturduğunu belirtiyor. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf kişiler bu durumdan daha fazla etkilenebiliyor.
Alınabilecek önlemler neler?
Bozulmaya yatkın süt ve et ürünlerinin açıkta bekletilmesi, mikropların hızla üremesine neden oluyor. Bu nedenle pişmiş ya da çiğ gıdaların buzdolabında +4 derece sıcaklıkta saklanması gerekiyor. Pikniklerde, tatillerde ya da dış mekanlarda taşınan yiyeceklerin kısa sürede tüketilmesi, bekletilmeden soğutulması gerektiği vurgulanıyor. Uzun süre dışarıda kalan yemekler yeniden ısıtılsa bile sağlık açısından tehdit oluşturabiliyor.
Temiz içme suyuna erişim ve gıdaların hijyenik ortamlarda hazırlanması da büyük önem taşıyor. Yaz aylarında ishalin başlıca nedenlerinden biri, mikroplu su ve yıkanmamış sebze-meyveler oluyor. İçme suyu olarak güvenilir kaynaklardan gelen suların tercih edilmesi, meyve ve sebzelerin sirkeli suda bekletilerek tüketilmesi gerektiği hatırlatılıyor. Ayrıca mutfakta kullanılan kesme tahtalarının ve yüzeylerin temizliğine dikkat edilmesi gerektiği belirtiliyor.
Hangi besinler yazın zehirler?
Sıcak havalarda az pişmiş et, çiğ yumurta, açıkta satılan kremalı tatlı ve mayonezli salatalar, zehirlenme riskini artıran gıdalar arasında yer alıyor. Uzmanlar, yaz aylarında mümkün olduğunca iyi pişmiş gıdaların tüketilmesini ve sokakta satılan açık ürünlerden uzak durulmasını öneriyor. Dondurma gibi sütlü ürünlerin de hijyenik koşullarda üretilip saklandığından emin olunmadan tüketilmemesi gerektiği ifade ediliyor.
Yaz ishali ya da yaz zehirlenmesi olduğunda neler yapılmalı?
İshal ve gıda zehirlenmesi durumunda özellikle çocuklar ve yaşlılar hızla sıvı kaybediyor. Bu durum, ciddi sıvı eksikliğine yani dehidrasyona yol açarak hastaneye yatışı gerektirecek kadar ağır sonuçlar doğurabiliyor. Uzmanlar, ishal başladığında bol su, maden suyu, ayran ve eczanelerden temin edilebilen oral rehidrasyon solüsyonlarının kullanılmasını öneriyor. Eğer ishal iki günden fazla sürüyorsa, dışkıda kan görülüyorsa ya da yüksek ateş gibi belirtiler eşlik ediyorsa mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiği vurgulanıyor.
Halk sağlığı uzmanları, yaz aylarında alınabilecek basit ama etkili önlemlerle ishal ve zehirlenmelerin büyük ölçüde önlenebileceğini belirtiyor. Gıda güvenliği, temizlik ve sıvı dengesi gibi faktörlere dikkat edildiğinde yaz mevsimi çok daha sağlıklı ve keyifli geçirilebiliyor.