Toplumumuzun yaklaşık yüzde 10'unu etkileyen böbrek rahatsızlıkları en çok kadınlarda ve ileri yaşlarda görülüyor. Araştırmalar böbrek yetmezliğinin her yaş ve cinsiyette oluşabildiğini gösterse de, özellikle ileri yaşlarda ve kadınlarda daha sık görülmekte.
Hastalığı saptamanın en etkin yolu, kan ve idrar tahlillerinin belirli aralıklarla yapılması.
Dünyada ve ülkemizde kronik böbrek hastalığına yol açan en önemli nedenler olarak diyabet ve hipertansiyon gösteriliyor.
Kronik böbrek hastalığı dünyada ve ülkemizde salgın halini almış önemli bir halk sağlığı sorunudur. Böbrek hastalığı erken saptanırsa sıklıkla önlenebilir veya ilerlemesi geciktirilebilir. Ancak hastalığın farkındalığının düşük olması, erken dönemde tespit edilmesine imkân vermiyor. Bireylerin hastalığının farkında olmaması nedeni ile son dönem böbrek yetmezliği gelişmekte ve yaşam kalitesi bozulmaktadır.
6-7 erişkinden biri sorunu yaşıyor
Türk Nefroloji Derneği'nin ülkemizde yaptığı tarama çalışmasında Türkiye'de her 6-7 erişkinden birinde çeşitli evrelerde kronik böbrek hastalığının olduğu saptanmıştır. Dünyanın çeşitli bölgelerinde yapılan çalışmalar, hastalığın farkındalığının yüzde 10'un altında olduğunu göstermiştir.
Erken fark etmek geciktiriyor
Düşük farkındalık nedeniyle hastalık son dönem böbrek yetmezliği evresine ilerlemekte, kötü yaşam kalitesi ile hastanın sağlığını tehdit etmekte, engellilik ve ölüm oranlarının artmasına neden olmaktadır.Bu hastalık zamanında fark edildiğinde önlenebilen veya en azından geciktirilebilen bir hastalık.
Tuzu azalt, egzersizi artır
Kronik böbrek hastalığından korunmak için yapılması gerekenlerden bazıları şunlar:
Düzenli egzersiz yapın, Sağlıklı beslenin ve vücut ağırlığınızı koruyun
Tuzu azaltın, yeterli sıvı alın, Sigara içmeyin, Ağrı kesici ilaçlardan kaçının
Kan basıncınızı ve kan şekerinizi düzenli olarak ölçtürün,Risk grubunda iseniz böbreklerinizi düzenli olarak kontrol ettirin.
Bu belirtiler varsa dikkat edin
Kronik böbrek yetmezliğinin olası belirtileri şöyle sıralanmaktadır:
Diyabet ve tansiyon hastaları zaten sürekli doktor kontrolünde olduklarından böbrek yetmezliği başlangıcında bu hastaların testlerinde idrarda protein çıkar.
Tansiyonu normalde yüksek olmayan diyabet hastalarında birden
yüksek tansiyon görülür.
Çabuk yorulma görülür.
Köpüklü idrar görülür
İdrarda kan olabilir.
Şiddetli baş ağrıları yaşanır.
Böbrekler fonksiyonlarını kaybettiği için kan üretilemez ve kan eksikliği görülür.
Kemik metabolizma bozukluğu görülebilir.
İdrar azalır.
Vücut şişkinliği görülür.
Ağız kuruması yaşanır.
Gece idrara kalkmada artış olur.
6 milyona yakın kadın böbrek hastası
Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı ve Tıp Fakültesi Nefroloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sedat Üstündağ 20197da yaptığı bir açıklamada şunlara dikkati çekmişti: "Bizdeki böbrek hastalarının sayısı ABD'den de, Japonya'dan da fazla. 18 yaşın üzerindeki her 6 kişiden birisi böbrek hastası, yüzde 15,7 seviyesinde. Kadınlarımızda, biraz daha fazla yani kadınların yüzde 18,4'ü ya da Türkiye'de yaklaşık olarak 5 milyon 800 bin kadın, erkeklerinde yüzde 12,8'i ya da yine yaklaşık olarak 4 milyon erkek böbrek hastası. Çalışma 2009 yılında yapıldı, fakat 2018 Türkiye nüfusunun 82 milyon düşünürsek bu yüzdelerle Türkiye'deki böbrek hastalarının sayısı yaklaşık olarak 10 milyona ulaşmış durumda. Çok büyük, çok korkutucu bir sayı"
Türkiye'deki diyaliz ve nakil hasta sayısı 3.5 milyon
Türk Nefroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Kenan Ateş ise şu değerlendirmede bulunmuştu: "Kronik böbrek hastalığı tüm ölüm nedenleri arasında 1990'da 17. sırada iken, günümüzde 12. sıraya çıkmıştır ve 2040 yılında 5. sıraya yükselmesi beklenmektedir.. Şu anda tüm dünyada 3.5 milyon civarında diyaliz veya böbrek nakli hastası bulunmaktadır. Bu sayının 2030 yılında 5.5 milyona ulaşması beklenmektedir.Ülkemizde de diyaliz veya böbrek nakli uygulanan hasta sayısı son 15 yılda 2.5 kat artarak günümüzde 85.000'e yaklaşmıştır.
850 milyon böbrek hastası var
Tüm dünyada yaklaşık 850 milyon böbrek hastası bulunuyor.Kronik böbrek hastalığı dünyada her 10 erişkinden birini etkiliyor ve her yıl 2,5 milyon kişi hastalığın yol açtığı sorunlar nedeniyle hayatını kaybediyor ve maalesef Türkiye, böbrek hastalığı sıklığının en yüksek olduğu ülkeler arasında yer alıyor
