Tik genellikle kişinin farkında olmadan istem dışı ve ani şekilde ortaya çıkan kas hareketleridir. İlk belirtileri 3-9 yaşları arasında oluşmaktadır. Erkeklerde kadınlara göre %4 daha sık görülmektedir. Tik bozukluğu genellikle göz kırpma, omuz silkme, baş sallama, ayak- bacak sallama şeklinde basit motor belirtilerle görülmektedir. Basit motor tikler bir ya da birkaç kasın istemsiz hareketiyle birkaç saniye sürer. Daha kompleks tikler de bir amaca yönelik hareketler ya da sesler çıkartmaktır. Kompleks tikler motor tiklere oranla daha uzun süre devam etmektedir. Belli bir çizgi üzerinde yürümek, çizgilere basmadan yürümek, tekme atmak, çömelmek, soyunmak kompleks tiklerdir. Söylenen birşeyi tekrar etmek, burun çekmek, küfür etmek, öksürmek, boğaz temizlemek, belli belirsiz sesler çıkartmak gibi tikler vokal tiklerdir. Vokal tikler bu nedenle genellikle kişilerin sosyal ortamda zor durumda kalmasına neden olduklarından bir süre sonra kişi asosyal bir birey haline gelebilir.
Tik bozukluğu neden oluşur? Tedavisi var mıdır?
Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, çevresel faktörlerin etkili olabileceği gibi genetik faktörlerin de etkili olduğu düşünülmektedir. Kişilerde yoğun çalışma, stres, yorgunluk, heyecan, panik, okul yada iş hayatındaki zorlayıcı sebepler tik bozukluğuna neden olan çevresel faktörler olabilir. Tik sendromu yaşayan kişilerde beynin salgıladığı dopamin ve noradrenalin seviyelerinde düzensizlikler olduğu gözlenmektedir. Yoğun stresin, tik bozukluğuna neden olmasa da tik bozukluğunu arttırdığı bilinmektedir. Bu nedenle tik bozukluğu tedavisi ilaçlarla ve psikoterapilerle azaltılabilir. Ancak bazı durumlarda manyetik uyarı tedavileri hatta cerrahi müdahelegerekebilir. Bazı motor tikler çocukluk y ada erken gençlik döneminde kendi kendine geçebilir. Ancak bir yıldan fazla süren tik bozukluğu yaşanıyorsa bir uzmandan yardım alınması gerekir.
