DİŞ GICIRDATMA NE ZAMAN BİR UYKU HASTALIĞI SAYILIR?
Tıp dilinde bruksizm olarak adlandırılan diş gıcırdatma dişlerin birbirine sürtünmesi durumudur. İki türü var: Yalnızca uykuda dişlerini sıkanlar ve gündüz de dişlerini sıkanlar. Gündüz farkında olmadan dişlerini sıkanlarda arka planda gerginlik başta olmak üzere psikiyatrik durumlar sorumludur. Gündüz dişini sıkan hasta, gece uykuda da dişlerini sıkmaya devam eder. Uykuyla ilişkili bruksizmde ise hastanın dişlerini sıkması, birbirine değdirmesi gündüz söz konusu değildir, yalnızca gece ortaya çıkar.
NE TÜR SORUNLARA YOL AÇAR?
Gece ortaya çıktığında dişlerde aşınmaya yol açar. Çene kaslarında eklem hasarına yol açabilir. Zaman içinde hem diş hem de çene ekleminde rahatsızlık ortaya çıkar. COVID-19 pandemisi ile birlikte uykuda diş gıcırdatma sorununda artış yaşandı. Pandemi ile yükselişe geçen kaygı, depresyon diş gıcırdatmayla sonuçlandı.
NE ZAMAN TEDAVİ GEREKTİRİR?
Vücuda zarar vermeye başladığında tedavi şart. Sabah uyandığınızda çene ve baş ağrısı yakınmalarınız varsa, ağzınızı açmakta zorlanıyorsanız, dişleriniz aşınmışsa tedavi etmek zorundayız. Bu arada sabah başınızın ağrıdığını düşünürsünüz oysa baş ağrınızın nedeni çenenizi çok sıkmanız olabilir. Bruksizm ağrısı kulağa da vurabilir.
NASIL TEŞHİS EDİLİYOR?
Uyku tetkikiyle... Hasta bir gece uyku laboratuvarında yatıyor. Hastanın çenesine yapıştırdığımız sensörlerle kayıt yapıyoruz. Diş gıcırdatma hangi sıklıkta ortaya çıkıyor, uykuyu ne kadar bozuyor bunu ortaya koyuyoruz. Diş gıcırdatma huzursuz bacak sendromu, kramplar ve uykuda periyodik hareket bozukluğu ile sıklıkla birliktelik gösterir. Eğer tek başına diş gıcırdatma değil de kol-bacak hareketleriyle birlikte olan bruksizm varsa o zaman bu hareket bozukluklarını tedavi ederek diş gıcırdatma da giderilir. Ama diş gıcırdatma tek başınaysa bruksizmin ilaçla tedavisi çok zordur, genellikle yanıt vermez. Bu durumda birinci seçenek tedavi botokstur. Eskiden diş plakları ya da protezler kullanılırdı. Bu araçların amacı da dişleri korumaktı. Evet, plaklar dişleri korur ama bruksizmi artırır da... Bu nedenle asıl tedavi botokstur.
BOTOKS NEREYE YAPILIYOR?
En çok kasılan kaslar tespit ediliyor. Ardından botoks iğnesi çenenin dış kısmına yapılıyor. Tıpkı kırışıklıkların tedavisinde kullanılan botoks gibi 6 ay aralıklarla yapılıyor. Nadiren bazı hastalar sadece 3 ay rahatlıyor, ardından tekrar işlem tekrarlanıyor. Bu arada ‘Ben gece dişlerimi gıcırdatıyorum, gidip botoks yaptırayım' diye botoks yaptırmayın. Diş gıcırdatma mutlaka önce uyku hastalıkları ile ilgili bir uzman tarafından incelenmeli. Bruksizim uykuyla mı ilgili yoksa başka bir sorundan mı kaynaklanıyor, bu ayrımın çok iyi yapılması lazım. Hastalığı tetikleyen uykuda periyodik hareket bozukluğu gibi sorunlar varsa o zaman ilaçlarla diş gıcırdatma sorunu da çözülüyor. Ama yanıt verilmiyorsa hasta ehil ellerde botoksa yollanır.
Posta
