Migreni tetikleyebilecek nedenler var mıdır?
Her hastada migrenin nedeni ve migren ağrısını arttıran nedenler farklılıklar göstermektedir. Migren değişik kimyasal maddelerin açığa çıkması ve bir çok sistemin yer aldığı bir rahatsızlık olması özelliği ile bir çok faktör tarafından başlatılabilir.
Bir hastada ağrıyı başlatan bazı nedenler diğer hastalarda başlatıcı olmayabilir. Hatta, migreni başlatabilen bir faktör aynı kişide o kişinin o anki durumuna bağlı olarak migren ağrısını başlatırken yine aynı hastada başka zaman başlatmayabilir de.
Migreni tetikleyenler kişiden kişiye değişmekle beraber kabul gören bazı yaygın migren tetikleyicileri şunlardır :
1-Emosyonel (duygusal) olaylar
Migrenin başlamasında önemli role sahiptirler. Uzamış stres, bastırılmış veya içe atılmış düşmanlık duyguları ve birçok duygusal ve kişisel faktörler birçok migren hastasında önemlidir. Özellikle öfke ve üzüntü gibi duygular ifade edilmeleri veya dışa vurulmaları mümkün olmaz ise birikerek bir migren atağını başlatabilirler. Stres önemli olmakla beraber bir kısım hastada stres geçtikten veya hafiflerken migren atağı başlayabilir.
2-Hormonal değişikliler
Migrenli bayanların yaklaşık %70 inde ataklar adet döneminde sıklaşır (öncesinde daha fazladır) ve şiddetleri artar. Bazı bayanlarda ise migren krizleri sadece adet dönemlerinde olur. Bir kadınlık hormonu olan östrojen hormonu seviyelerindeki oynamaların ağrıyı tetikleyici faktör olabileceği kabul edilmektedir.
3-Diyet faktörleri ve bazı ilaçlar
Yiyecek ve içeceklerde bulunan bazı maddeler damarlar üzerine direkt etki ederek onları genişletir ve böylece migreni başlatabilirken bir kısım maddelerde daha ziyade dolaylı yoldan etki ederek bazı refleks yollar ile ağrıyı başlatabilirler. Mesela alkol direkt etki ederken kafein ve nikotin gibi maddeler dolaylı yoldan etki etmektedirler.
Migrende Tüketilmemesi Gereken Yiyecekler
-Çikolata, kakao, alkollü içecekler
-İşlemden geçirilmiş, konserve veya eskimiş etler
- Salam, sucuk ve sosis gibi yiyecekler,
-Tuzlanmış ve kurutulmuş balık
- Mono sodyum glutamat, nitrit, nitrat ve tyramine ihtiva eden her türlü yiyecek,
-Çikolatalı süt
-Peynir: eskipeynir, rokfor ve cheddar tipi peynir, mozeralla peyniri,
-Peynir ihtiva eden ekmek ve krakerler
-Kakaolu kek, ekşi mayadan yapılan ekmek
-Fındık, fıstık ve ceviz gibi kuru yemişler
-Pancar, mercimek, bezelye, bakla, soğan, zeytin,
-Avokado, incir, kuru üzüm ve kırmızı erik, keçi boynuzu,
-Pizza, dondurma, soya sosu
-Kabuklu yiyecekler ve tohumlar: özellikle susam, ay çiçeği , kabak çekirdeği ve yer fıstığı
-Turşu ve salamura halindeki yiyecekler
4-İlaçlar
Bazı ilaçların kullanımı özellikle migrene yatkınlığı olan kimselerde baş ağrısına neden olmakta yada ağrının şiddetini arttırmaktadır. Bunlar;
-Reserpin, doğum kontrol hapları, damar açıcılar, bazı diüretikler (idrar söktürücüler), astmada kullanılan teofilin ve aminofilin içeren ilaçlar.
-Ayrıca uzun süre ergotamin ve amfetamin kullanımı ve bunların ani kesilmesi.
Ağrı kesicilerin gereksiz uzun süre ve devamlı kullanımının sürekli bir baş ağrısına sebep olabileceği unutulmamalıdır.
5-Uyku
Fazla uyku ve uykusuzluk migren krizini başlatabilir.
6-İklim değişiklikleri
Bazı migren hastaları iklim ve hava değişikliklerinden etkilenebilirler. İnsanı kötü yönde etkileyen hava durumları olduğu bilinmektedir. Bunun negatif ve pozitif iyon yükü ile ilgili olabileceği söylenmektedir.
7-Kişisel alışkanlıklar ve bazı kokular
- Sigara ve alkol kullanılması
- Koklanan bazı kokular migreni provoke etmemektedir,
- Aşırı efor (çok fazla fiziksel aktivite); Buna egzersiz ve seks dahildir
- Öğün atlamak
8-Seyahat ve ortam değişikliği
Yükseklik ve ortam değişiklikleri migreni tetikleyebilir.
Migrenin seyri nasıldır ?
- Migren genellikle 16-35 yaş arası başlar.50 yaş civarında sıklığı azalmaya başlar. Kadınlarda menstruasyonla ilgili migren menopozda kaybolur. Bazı istisnalar hariç migren ileri yaşlarda problem olmaz. Kadınlarda yüzde 15 oranında görülürken erkeklerde sadece yüzde 5 oranında rastlanıyor.
-Kadınlar üzerinde yapılan son araştırmalara göre, migreni olan ve doğum kontrol hapı alanlarda felç riski, ilaç almayanlara oranla 8 kat artıyor.
-Kanadalı ve ABD'li bilim adamlarının yaptığı araştırmalara göre, migren ağrısı çekenlerin baş ağrısı sırasında beyne giden kan oranında azalmaya bağlı olarak felç geçirme riskinin iki kat arttığını ortaya çıkarılmış.
-Migrende kullanılan ergotamin grubu ilaçların kalp krizi riski doğurabileceğine dair çalışmalar mevcut.
- Migren hastalarında depresyon riski 3-6 kere, obsesifkompülsif bozukluk riski 3-5 kere daha fazla.
- Migreni olan hastalarda Anksiyete (iç sıkıntısı) görülme riski migreni olmayan hastalara oranla daha yüksek.
