COVID-19 vakaları Avrupa'yı bir kez daha kasıp kavuruyor. İlk olarak Güney Afrika'da tespit edilen yeni Omicron varyantının Avrupa'da da ortaya çıkmasıyla birlikte yeni tedbirler alınmaya başlandı. Bununla birlikte, halen delta varyantının etkisinde olan Avrupa'da hastaneler gerekli ihtiyacı karşılamakta zorlanıyor. İşte tüm detayları ile koronavirüs mücadelesi veren Avrupa'da son durum…
Dünya Sağlık Örgütü Kasım ayında, Avrupa ve Orta Asya'nın 1 Mart'a kadar 700.000 COVID-19 ölümüyle daha karşılaşabileceği konusunda uyardı. İşte Avrupa'daki son durumun özeti
Danimarka
Danimarka hükümeti aldığı bir kararla, 10. sınıfa kadar olan okul öğrencilerinin Noel'den önceki son birkaç gün için uzaktan eğitim almaları gerektiğini ve COVID-19 vakalarındaki artışa karşı koymak amacıyla gece kulüplerinin, barların ve restoranların gece yarısı kapanmasını kararlaştırdığını duyurdu. Başbakan Mette Frederiksen de Çarşamba günü insanların evden çalışmasını tavsiye etti, 50'den fazla kişinin ayakta olduğu konserleri yasakladı ve yemek yerlerinde oturmadıklarında insanlara yüz maskesi takmaları gerektiğini bildirdi. Tedbirler 10 Aralık gününden itibaren geçerli olacak ve dört hafta sürecek şekilde ayarlandı. Online eğitime ise 15 Aralık Çarşamba günü başlıyor. Danimarka'da okullar 20 Aralık'tan itibaren Noel tatiline giriyor. 5 Aralık Pazar günü, Kopenhag yeni Omicron varyantının 183 doğrulanmış vakasını bildirdi. Halk sağlığı enstitüsünden alınan verilere göre, iki gün önce 18 doğrulanmış vaka ve 42 şüpheli vaka vardı. SSI şefi Henrik Ullum, "Artık, yurtdışına seyahat etmemiş veya gezginlerle temas halinde olan kişilerde varyantın bulunduğu enfeksiyon zincirleri var" dedi. Danimarka, COVID-19 varyantlarını sıralamada Avrupa'nın liderlerinden biri ve bu durum vakaların daha hızlı tespit edilmesine olanak tanıyor.
Norveç
9 Aralık Perşembe gününden itibaren, COVID-19 vakalarındaki artışa karşı evlerde toplantılar için 10 kişilik bir sınır yürürlüğe girdi. Bu, hükümet tarafından hafta başında açıklanan ve restoranlarda sosyal mesafenin yeniden getirilmesini de içeren yeni önlemlerin bir parçası olarak gözükmektedir. Halka açık etkinliklerde oturma yeri olmayan alanlara katılım 50 ile sınırlandırılırken, insanlardan evden çalışmaları isteniyor. Noel ve Yılbaşı Arifesinde evlerde toplantılara izin verilen kişi sayısı 20'ye çıkarılacak olmasına rağmen, yeni önlemler dört hafta sürecek. "Durumu ciddi olarak değerlendiriyoruz. Norveç'te hem Delta hem de Omicron enfeksiyonları artmaktadır. Başbakan Jonas Gahr Stoere, "Hastanelere ve yoğun bakım ünitelerine kabul edilenlerin sayısı artıyor" dedi. Yetkililerin 3 Aralık Cuma günü yaptığı açıklamada, Norveç'in başkentinde en az 13 kişiye bir şirketin Noel partisinde Omicron koronavirüs varyantı bulaştığını söyledi. Norveç Halk Sağlığı Enstitüsü'nde kıdemli bir doktor olan Preben Aavitsland, AFP'ye verdiği demeçte, "Çalışma hipotezimiz, 120 katılımcının en az yarısının parti sırasında Omicron varyantı ile enfekte olduğu yönündedir” dedi. Yetkililer, toplu taşıma araçlarında, mağazalarda ve alışveriş merkezlerinde yüz maskelerinin kullanılmasını tavsiye ediyor. Norveç'e giren herkes, sınırda, halka açık bir test istasyonunda veya kendi kendine test yoluyla 24 saat içinde test edilmelidir. Hızlı test pozitif çıkarsa, yolcu 24 saat içinde bir PCR testi yapmalıdır.
Polonya
Polonya, COVID-19 aşılarını sağlık çalışanları, öğretmenler, polis, ordu ve itfaiyeciler için zorunlu hale getirecek. Sağlık Bakanı Adam Niedzielski Salı günü yaptığı açıklamada, 1 Mart'tan sonra bu sektörlerde iş yapmak için aşılamanın şart olacağını söyledi. Artan enfeksiyonlar nedeniyle gece kulüpleri kapanacak ve restoranlar ve tiyatrolar 15 Aralık'tan itibaren düşük kapasitede çalışacak.
Almanya
Almanya parlamentosu, ülke bir koronavirüs enfeksiyonu dalgasını durdurmaya çalışırken hastane ve bakım çalışanları için önerilen bir aşı talimatını tartışacak. Geçen hafta ülke, aşı olmayanları zorunlu olmayan mağazalardan, restoranlardan, spor ve kültür mekanlarından dışlayan yeni önlemler aldı. Almanların en az %68,9'u, hükümetin minimum %75 aşılama oranı hedefinin dışında, koronavirüse karşı tam olarak aşılı olduğu halde, bu sayının yetersiz olduğu dile getirilmektedir. Ulusal hastalık kontrol merkezi 6 Aralık Salı günü, bir hafta önceki 45.753'ten 36.059 yeni günlük vaka bildirdi. Yedi günlük enfeksiyon oranı, 100.000 kişi başına 432,2 yeni vaka olarak gerçekleşti. Son ölüm oranları ile birlikte, Almanya'nın pandemideki toplam can kaybı 103 bini aştı.
Fransa
Fransa, hızla artan COVID-19 enfeksiyonlarını engellemek amacıyla gece kulüplerini 10 Aralık Cuma gününden itibaren dört hafta boyunca kapatacak. 15 Ocak'tan itibaren, tüm yetişkinlerin sağlık durumlarını sürdürmek için tam olarak aşılandıktan en az yedi ay sonra bir güçlendirici jab'a ihtiyacı olacak. Aralık ayının ortasından itibaren, 65 yaş üstü kişilerin sağlık geçişlerinin uzatılması için bir pasaporta ihtiyacı olacak. Fransız halk sağlığı kurumu tarafından yayınlanan rakamlara göre, 5 Aralık Pazartesi günü 2.191'i yoğun bakımda olmak üzere 12.096 COVID-19 hastası hastanedeydi. Son rakamlara göre, Fransa'nın 67,4 milyonluk nüfusunun yaklaşık %76,8'i tam aşılı.
İtalya
İtalyan hükümeti 6 Aralık'ta "süper" sağlık kartı verilmesiyle aşılanmayanlara yeni kurallar getirdi. Yalnızca aşı olduğu veya COVID-19'dan kurtulduğuna dair kanıtı olan kişiler kapalı restoranlarda yemek yiyebilecek, sinemaya gidebilecek veya spor etkinliklerine katılabilecektir. Artık yerel ulaşım için negatif COVDI-19 testi olma olasılığını içeren temel bir sağlık kartı gerekiyor.
Belçika
Brüksel'de virüs tedbirlerine karşı düzenlenen protesto 5 Aralık'ta çatışmalarla sona erdi. Binlerce kişi, Belçika hükümetinin vakalardaki son artışa karşı koymak için yürürlüğe koyduğu sıkı COVID-19 kısıtlamalarını protesto etmek için Belçika başkentinde yürüdü. Yaklaşık 100 protestocu Avrupa Komisyonu'nun girişini kordon altına alan bir çevik kuvvet polisi barikatı ile karşılaştığında ciddi arbede meydana geldi. Polis kalabalığı dağıtmak için tazyikli su ve göz yaşartıcı gaz kullandı. Protestolar, Başbakan Alexander De Croo'nun 3 Aralık Cuma günü anaokullarının ve ilkokulların Noel tatili nedeniyle bir hafta erken kapanacağını duyurmasının ardından geldi. Çocuklara altı yaşından itibaren maske takma zorunluluğu da getirildi. De Croo, yoğun bakım yataklarının yüzde 40'ının COVID-19 hastaları tarafından doldurulduğunu ve insanların ihtiyaç duydukları tedaviyi alamadıklarını, "tahammül edilemez bir durum" olarak nitelendirdi. Alınan son kararlar ile birlikte Belçika'da üst üste üç haftadır kısıtlamalar sıkılaştırıldı. Hükümetin gelecek yılın başlarında sağlık çalışanları için aşılamayı zorunlu kılma planlarına karşı da protestolar yapıldı.
Avusturya
Avusturya'da 4 Aralık'ta on binlerce insan, zorunlu aşılama ve diğer virüs önlemlerini protesto etmek için art arda üçüncü hafta sonu da sokaklara çıktı. Viyana'da polis 40.000 protestocunun sahada olduğunu bildirdi. Yetkililer, çok sayıda kişinin "kamu düzenini bozmak" suçundan tutuklandığını söyledi. Avusturya'da sokağa çıkma yasağı ve diğer önlemlerin çok yüksek bir koronavirüs enfeksiyon oranını düşürmeye pozitif etkisi olduğu hasebiyle bu önlemler 11 Aralığa kadar uzatıldı. Ancak hükümet, aşılanmamış olanların bu tarihten sonra da belli tedbirlere uyması gerektiğini bildirdi. Ancak 2 Aralık Perşembe gününden itibaren 21.00'e kadar açılmasına izin verilen mağazaların 19.00'da kapanması gerekiyor.
İrlanda
İrlanda, kısıtlamaları sıkılaştırmak için 3 Aralık Cuma günü harekete geçerek gece kulüplerinin kapanacağını ve barlar, restoranlar ve otellerde sosyal mesafenin yeniden kurulacağını duyurdu. Önlemler 7 Aralık Salı günü yürürlüğe girdi ve en az 9 Ocak'a kadar süreceği tahmin edilmektedir. Taoiseach Micheál Martin, Noel dönemine sosyal temasları azaltmadan girmenin koronavirüs riskini arttıracağını söyledi. Maske takmanın zaten zorunlu olduğu kapalı ve spor salonlarında kapasite %50 ile sınırlı olduğu İrlanda'da, eğlence mekanlarına giriş için de bir sağlık kartı çıkarılması gerekmektedir. Tedbirler, hastaneler üzerinde baskı oluşturan yüksek enfeksiyon oranları nedeniyle ülkenin geçen ay açıkladığı kısıtlamalara ilave olarak geliyor. İnsanlara, işyerine gitmemeleri "kesinlikle gerekli" olmadıkça evden çalışmaları söylendi. Yurtdışından gelenlerin COVID-19'dan aşılanma veya iyileşmeye ek olarak negatif bir test sonucuna sahip olması gerekmektedir.
Yunanistan
Yunan makamları, COVID-19 enfeksiyonlarındaki artış nedeniyle 15 Aralık'tan itibaren 5 ila 11 yaş arasındaki çocukların aşılanmasını onayladı. Vakalardaki patlama, Yunan milletvekillerinin vakalardaki artışa yanıt olarak 60 yaş üstü insanlar için zorunlu COVID-19 aşısını onaylamasına da neden oldu. 16 Ocak'a kadar aşı yaptırmazlarsa, aşısız kaldıkları her ay için 100 € para cezasına çarptırılma riskiyle karşı karşıya kalmaktadırlar.
Portekiz
Portekiz, enfeksiyonlarda yeni bir artış önlemek için 1 Aralık'ta daha sıkı pandemik kısıtlamalar getirdi. Yüz maskeleri bir kez daha zorunlu hale geldi ve ülke sınırlarının kontrolünü sıkılaştırdı. Restoranlara, sinemalara ve otellere erişmek için COVID-19 aşısı olunduğuna veya iyileştiğine dair dijital bir sertifika gerekmektedir. Portekiz, nüfusunun yaklaşık %86'sının virüse karşı tam olarak aşılanmış olmasıyla yüksek bir aşılama oranına sahiptir.
İspanya
Bazı bölgeler, Noel sezonu öncesinde aşılanmamışlar için daha katı önlemler alarak, barlar ve restoranlar gibi halka açık yerlere girmek için COVID-19 sertifikasının kullanımını genişletti. İspanyol nüfusunun %80'inden fazlası zaten aşılanmış durumda, ancak Omicron varyantının korkuları bir aşı sürüşünü tetikledi. Kasım ayının ortasından bu yana, başta aşı olmakta isteksiz olan yaklaşık 200.000 İspanyol, nihayet aşı oldu.
Birleşik Krallık
Başbakan Boris Johnson 8 Aralık Çarşamba günü yaptığı açıklamada, İngiltere'nin "B planına geçeceğini" ve Pazartesi gününden itibaren evden çalışma rehberliğini ve iç mekanlar da dahil olmak üzere yüz maskesi takma zorunluluğunu yeniden getireceğini duyurdu. Vatandaşlar her iki aşı dozunu da aldığını doğrulayan bir COVID-19 kartı ile gece kulüplerine ve kalabalık yerlere girebileceklerdir. Alınan önlemler, Birleşik Krallık'ta Omicron varyantı sebebiyle meydana gelen artış dolayısı ile sıkılıştırıldı. Gazetecilere verdiği demeçte Başbakan Johnson, "Omicron'un önceki delta varyantından çok daha hızlı büyüdüğü ve tüm dünyaya hızla yayıldığı giderek daha açık hale geldi" dedi. Birleşik Krallık'taki bilim adamları, Omicron varyantının yayılmasının ardından artık tüm yetişkinlerin COVID-19 güçlendirici aşı kampanyasına dahil edilmesi gerektiğini tavsiye ettiler. Yeni varyant, sahip olduğu yüksek sayıda mutasyon nedeniyle dünya çapında endişeye neden oluyor ve bilim adamlarının uyardığı bu durum, yalnızca bulaşıcılık için değil, aynı zamanda aşı etkinliği üzerinde de etkileri olabiliyor. Birleşik Krallık hükümetinin aşılarla ilgili alt komitesinin başkanı Wei Shen Lim Pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında, 18-34 yaş arasındaki tüm yetişkinlerin artık destek programına dahil edilmesi gerektiğini söyledi.
Hollanda
Barlar ve restoranlar da dahil olmak üzere zorunlu olmayan tüm mağazaların 17:00 ile 05:00 saatleri arasında kapatılması da dahil olmak üzere Kasım ayının son hafta sonu boyunca yeni bir kısıtlamalar yürürlüğe girdi. Hükümet, restoranlar ve kültürel mekanların insanların 1,5 metre aralıklarla oturmasını sağlamalısı gerektiğini bildirdi. Amatör spor müsabakalarına da 17:00 ile 05:00 saatleri arasında izin verilmeyeceğni, profesyonel spor müsabakalarının ise seyircisiz oynanacağına karar verildi.
Çek Cumhuriyeti
Çek Cumhuriyeti'nde rekor düzeyde COVID-19 vakaları görüldüğü için 26 Kasım Cuma günü 30 günlük olağanüstü hal yürürlüğe girdi. Sağlık bakanı Adam Vojtech, hükümetin COVID karşıtı önlemlerinin bir parçası olarak, ülke genelindeki tüm Noel pazarlarının yasaklandığını ve insanların halka açık yerlerde alkol almasına izin verilmeyeceğini söyledi. Barlar, restoranlar, gece kulüpleri, diskotekler ve kumarhaneler gibi mekanların saat 22.00'den sonra kapatılacağı bildirildi. Kültür ve spor etkinliklerindeki kişi sayısının ise aşılanmış veya COVID-19'dan iyileşmiş 1.000 kişi ile sınırlandırılması kararlaştırıldı.
Slovakya
Slovakya, ülkenin yedi günlük ortalama vaka sayısının 10.000'in üzerine çıktığını gören COVID-19 vakalarındaki ani artışın ardından 90 günlük olağanüstü hal ve iki haftalık sokağa çıkma yasağı ilan etti. Orta Avrupa ülkesi şu anda dünyanın en hızlı enfeksiyon artışının ortasında ve zorunlu olmayan tüm mağazaların, barların ve restoranların kapatılmasını içeren önlemler, mücadele eden sağlık sistemine yardımcı olmayı amaçlıyor. 5,5 milyonluk nüfusun sadece %45,3'ü tam aşılı durumda.
Rusya
Düşük aşılama oranları ve halk sağlığı önlemlerine yetersiz uyum nedeniyle, daha fazla bölge, aşı alımını artırmak ve bulaşma ve ölümleri düşük tutmak amacıyla 60 yaş ve üstü kişiler için COVID-19 aşısını zorunlu hale getirdi. Rusya'da koronavirüs enfeksiyonları düşmeye başladı ancak günlük ölümler yüksek olmaya devam ediyor. 30 Kasım Salı günü bildirilen 31.000'den fazla yeni enfeksiyon ve yaklaşık 1.195 ölüm vardı. Ekim ayında vakalar, düşük aşılama oranları ve önlem alma konusundaki gevşek tutum nedeniyle arttı. Ülke, dünyanın çoğundan aylar önce yerel olarak geliştirilen bir COVID-19 aşısını onaylamasına rağmen, Rusya'nın yaklaşık 146 milyon insanının yaklaşık %40'ı tam olarak aşılanmıştır.
İsveç
İsveç hükümeti, 1 Aralık'tan itibaren 100'den fazla kişinin katılacağı herhangi bir etkinliğe katılmak için bir sağlık kartının gerekli olacağını duyurdu. Kart sahibinin ya tam olarak aşılandığını ya da önceki 72 saat içinde negatif test edildiğini veyahutta önceki altı ay içinde hastalıktan kurtulduğunu doğrulayan COVID sağlık kartı, şimdiye kadar İsveç'te yalnızca seyahat amacıyla kullanılmıştır. Hükümet ayrıca 1 Kasım'da tam aşılı kişilere test yapmayı durdurma kararını geri aldı.
Ukrayna
Hükümet, 9 Aralık'tan itibaren aşısız memurlar ve sosyal hizmet görevlilerinin işten çıkarılacağını söyledi. Ukrayna cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskyy 16 Kasım'da yaptığı açıklamada, aşı isteksizliğini hafifletmek amacıyla iki kez aşı alanlara 1000 Grivnası veya yaklaşık 33 avro verileceğini duyurdu. Her iki dozu alan kişi sayısının %20 ila %28 arasında değiştiği bilinmektedir.
İsviçre
İsviçre, 4 Aralık Cumartesi gününden itibaren ülkeye girişte karantina zorunluluğunu kaldırmak için harekete geçti, ancak test gereksinimlerini sıkılaştıracak. Karantina, Omicron varyantının korkuları üzerine uygulanmıştı, ancak yerel aktarım zaten belirgin olduğu için bu hareket gereksiz görülüyor. Bunun yerine, varıştan önce ve sonraki günlerde tekrar testler gerekecektir. Hareket, kış kayak sezonunu kurtarma yolunda önemli bir adım olarak görülüyor. İsviçreli seçmenler, 28 Kasım'da yapılan referandumda sözde "COVID-19 yasası"nı açık bir farkla onayladılar. Hali hazırda yürürlükte olan mevzuat, bir pandemi kurtarma paketi ve tartışmalı bir COVID sertifikası uygulamasını içeriyor. Avrupa'daki diğer birçok ülkede olduğu gibi, bu sağlık kartı yalnızca aşılanmış, iyileşmiş veya negatif test edilmiş kişilerin halka açık etkinliklere ve toplantılara katılmasına izin vermektedir.
Bulgaristan
Ekim ayındaki büyük artışın ardından Bulgaristan'da vakalar azalmaya başlıyor, ancak aşılama oranı nüfusun sadece dörtte birinde hala oldukça düşük. 1 Aralık Çarşamba günü 2.681 yeni vaka ve 128 ölüm bildirildi. Ülkede COVID-19 ile hastaneye kaldırılan 6.470 kişi ve yoğun bakım ünitelerinde 717 kişi bulunuyor.
Romanya
Bulgaristan gibi Romanya da kendisini Ekim ayında vakalarda ölümcül bir artışın sancıları içinde buldu, ancak şimdi vakalar ayın başından bu yana önemli ölçüde azaldı.
Hırvatistan
Protestocular, hükümetin okul öğretmenleri de dahil olmak üzere kamu çalışanları için zorunlu COVID geçişleri getirme planlarını açıklamasının ardından daha sıkı COVID kısıtlamaları nedeniyle hafta sonu Zagreb'de toplandı. Yaklaşık dört milyon insandan oluşan Hırvatistan, Avrupa Birliği'ndeki en düşük aşı oranlarından birine sahip, nüfusun toplamının yalnızca yüzde 53'ü en az bir aşı alıyor ve 3,3 milyon yetişkinin yalnızca yüzde 57'si tam olarak aşılanmış durumda.
Letonya
15 Aralık'tan itibaren, insanların işe gelebilmeleri için bir COVID-19 aşısı veya iyileşme belgesi ibraz etmeleri gerekmektedir. Aşılanmamış veya COVID-19'dan iyileşmeyen kişilerin marketlere, eczanelere ve diğer gerekli mağazalara girmesine izin verilmektedir.
Korona Virüs Nedir?
İlk olarak 2019 yılında Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkmış olan ve bölgedeki yetkililerce Wuhan virüsü veyahut Çin virüsü olarak adlandırılmış olsa da zamanla bulaşıcı bir hastalık olduğu belirtilmiştir.Bu sayede korona virüs adını almış bu hastalık solunum yolu enfeksiyonona neden olan ve hızlı bir şekilde farklı insanlara geçen bulaşıcı bir hastalıktır. Dünya Sağlık Örgütü(WHO) ise virüsün resmi adını SARS-Cov-2(Şiddetli Akut Solunum Sendromu-Koronavirüs) olarak belirtmektedir. 30 Ocak 2020'de Dünya Sağlık Örgütü tarafından korona visüse karşı acil durum ilan edilmiş ve virüs pandemi yani küresel salgın olarak ilan edilmiştir. Bu nedenle de dünya üzerindeki birçok ülke kapanmaya gitmiş ve insanlar aylarca karantinada kalmıştır.
Korona virüsün belirtilerine bakacak olursak da Türkiye Sağlık Bakanlığı'na göre korona virüsün belirtileri üç başlık altında sıralanabilir. Bunlar; en yaygın semptomlar, daha nadir görülen semptomlar ve ciddi semptomladır.
En yaygın semptomlar:
- Yüksek ateş
-Aşırı decede kuru öksürük
-yorgunluk ve halsizlik hali
-tat alma veya koku duyusunun kaybı
Daha seyrek görülen semptomlar:
-boğaz ağrısı ve yutkunma sıkıntısı
-baş ağrısı
-ağrı ve sızı
-ishal
-ciltte döküntü ya da el veya ayak parmaklarında renk değişimi
-gözlerde kızarıklık veya tahriş
Ciddi semptomlar:
-solunum güçlüğü veya nefes darlığı
-Konuşma ya da hareket kaybı veya bilinç bulanıklığı
-Şiddetli göğüs ağrısı
İlk 3 gün içinde soğuk algınlığı ve gribe benzeyen birtakım belirtiler gözlemlenir. Ayrıca boğaz ağrısı ve da görülebilir. Bunlar tamamen metebolizmaya bağlıdır.
4. gün itibari ile boğaz ağrısı daha da şiddetlenir ve yeme içmede zorluk çekilmeye ve hatta iştahsızlığa neden olmakla beraber ishal de görülebilir.
5. gün ise boğaz ağrısı daha da dayanılmaz bir hal alır. Yeme içme faaliyetleri durma noktasına gelir. Ayrıca eklem ağrıları da gözlemlenebilir.
7. gün itibari ile ateş 37.5 derecelere kadar yükselebilir. Öksürük, balgam ile birlikte kusma da şiddetli bir hal alır.
9. gün ile beraber artık tüm belirtiler şiddetlenmiş ve yüz ve dudak kısımlarında beyazlık görülür. Öksürük daha da şiddetlenip, balgam görülür. Ayrıca çeşitli kişilerde kusma da meydana gelebilmektedir.
Virüsle enfekte olan kişinin ortalama 4-5 gün içinde, en uzun ise 14 gün içinde bu semptomları göstermesi beklenir. Unutulmamalıdır ki herkesin tüm semptomları veyahut aynı semptomları göstermesi beklenemez. Bazı insanlarda ciddi semptomlar gösterirken diğer bir taraftan bazı kişiler hafif semptomlarla hastalığı atlatabilmektedir. Ayrıca ciddi semptomlar görülmesi durumunda acilen en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması doktorlar tarafından tavsiye edilmektedir.
