Kök hücre ve eksozomlarla yapılan tedaviler, modern tıbbın en çarpıcı yeniliklerinden biri olarak son yıllarda büyük ilgi görüyor. Moleküler Biyolog Beyza Gülçin Eracun, bu tedavi yöntemlerinin özellikle nörodejeneratif hastalıklar, ortopedi, kadın doğum ve üroloji gibi birçok alanda umut verici sonuçlar sağladığını belirtti. Kök hücreler ve eksozomlar, hasarlı hücrelerin yeniden canlandırılmasına yardımcı olurken, bu yöntemler sayesinde tedavi edilebilecek hastalıkların sayısı da hızla artıyor.
HÜCRESEL TEDAVİLER NEDİR?
Modern tıbbın en umut verici yöntemlerinden biri olan hücresel tedaviler, son yıllarda teknolojinin hızla ilerlemesiyle birlikte tıpta devrim niteliğinde bir dönüşüm yarattı. Moleküler Biyolog Beyza Gülçin Eracun'un belirttiğine göre, hasarlı hücrelerin ve dokuların sağlıklı, canlı hücreler ile yenilenmesi hücresel tedaviler olarak adlandırılmaktadır. Hücresel tedavi yöntemiyle, hasarlı dokuların onarılması, daha hızlı ve etkili bir şekilde gerçekleştirilmektedir.
Bu yöntemlerde en çok kullanılan iki önemli tedavi seçeneği Kök Hücreler ve Eksozomlar olarak öne çıkmaktadır. Her iki yöntem de hastaların kendi hücrelerinden ya da güvenli donörlerden alınan hücrelerle gerçekleştirilmektedir. Bu yöntemlerin en önemli avantajı, hasarlı hücrelerin tamamen yenilenmesi ve sağlıklı hücrelerin çoğalmasını sağlamasıdır.
KÖK HÜCRE NEDİR?
Kök hücreler, vücuttaki sağlıklı dokuların yenilenmesi ve hasarlı hücrelerin tedavisi için büyük önem taşımaktadır. Beyza Gülçin Eracun, kök hücreleri “Kendini yenileyebilen ve belirli hücre tiplerine dönüşebilen hücrelerdir” şeklinde tanımladı. Kök hücreler, embriyonik, fetal ve yetişkin kök hücreler olarak üç gruba ayrılmakta ve klinik kullanımlarda genellikle Mezenkimal Kök Hücreler tercih edilmektedir.
MEZENKİMAL KÖK HÜCRELERİN GÜCÜ
Mezenkimal kök hücreler, vücudun birçok dokusunda yer alır ve özellikle bağ dokularında yoğun olarak bulunur. Bu hücreler, diğer kök hücrelere göre belirli hücre tiplerine dönüşebilme yeteneğine sahiptir ve bu nedenle kanserleşme riskleri çok düşüktür. Beyza Gülçin Eracun, bu hücrelerin kanserleşme riskinin olmadığını belirtti. Ayrıca, bu hücreler belirli bir yaşam sürelerine sahip oldukları için teratom oluşumuna, yani olması gereken yerin dışında doku oluşumuna neden olmazlar.
Mezenkimal kök hücrelerin klinik kullanımı, ortopedi, nörolojik hastalıklar, kadın doğum ve daha birçok alanda büyük başarı sağlamıştır. Bu hücreler hem tedavi edilecek bölgedeki hücreleri hem de kendilerini yeniden oluşturabilir. Ayrıca, salgıladıkları eksozomlar ve büyüme faktörleri sayesinde hasarlı dokuların onarılmasında önemli bir rol oynarlar.
TEDAVİ AMAÇLI HANGİ KÖK HÜCRE KULLANILIR?
Son yıllarda en çok kullanılan kök hücrelerden biri, göbek kordonundan elde edilen Wharton Jelinden izole edilen mezenkimal kök hücrelerdir. Beyza Gülçin Eracun, bu kök hücrelerin henüz zarar görmemiş, “0 yaşında” hücreler olduğunu belirtti. Bu yüzden içerikleri daha zengin ve güvenlidir, tedavi süreçlerinde bu hücreler büyük avantaj sağlar.
EKSOZOMLARIN MUCİZESİ
Eksozomlar, vücudumuzun hemen hemen her hücresinden salgılanan mikroskobik mesaj paketleridir. Bu mesaj paketleri, köken aldıkları hücrenin özelliklerini taşıyarak hedef hücreye doğru bilgi aktarımı yapar. Beyza Gülçin Eracun'un ifadesiyle, “Eğer sağlıklı bir hücreden salgılanırlarsa, hedef hücreye sağlıklı bilgi iletirler ve rejenerasyon başlatırlar. Ancak, hasarlı bir hücreden salgılanırlarsa, yanlış bilgi taşır ve hedef hücrede hasar yaratabilirler.”
EKSOZOMLARIN KLİNİK KULLANIMI VE TEDAVİ POTANSİYELİ
Eksozomlar, kök hücreler gibi vücudumuzun birçok dokusundan elde edilebilmektedir. Eracun'un belirttiğine göre, en güvenli ve etkili eksozomlar yeni doğan göbek bağından elde edilen eksozomlardır. Bu eksozomlar, henüz zarar verici etkilere maruz kalmamış, genç ve zengin içerikli büyüme faktörlerine sahiptir. Bu nedenle, hasarlı bölgede daha yüksek bir onarım potansiyeline sahiptirler. Rejeneratif etkileri sayesinde, nörodejeneratif hastalıklar başta olmak üzere ortopedi, kadın doğum, fizik tedavi, üroloji gibi birçok alanda eksozom tedavisi umut verici sonuçlar sunmaktadır.
