Koronavirüs salgınına karşı 7 haftadır karantina tedbirlerinin uygulandığı İtalya, 4 Mayıs'tan itibaren sağlık krizinde "ikinci aşamaya" geçecek.
Hükümet bu aşamada, risklerin yüksekliği nedeniyle tedbirleri kısıtlı ve kademeli olarak gevşetmeyi planlıyor.
Salgın eğrisi yeniden yükselmeye başlarsa tedbirlerin tekrar sıkılaştırması söz konusu olacak.
"Dene-gör" yöntemi olarak adlandırılan bu strateji İtalyan basınında "küçük adımlarla" ve "el freniyle" yeniden başlama olarak yorumlandı.
Bazı gazeteler bunun bir "2. aşama" değil "1.5'uncu aşama" planı olduğu eleştirisinde bulundu.
Başbakan Giuseppe Conte tarafından dün akşam açıklanan 2. aşama planı büyük ölçüde üretim faaliyetlerine geri dönülmesine odaklanıyor.
Ülkede Mart başından bu yana kapalı olan okulların bu eğitim-öğretim yılı içinde tekrar açılması öngörülmüyor. Başbakan, Serie A da dahil olmak üzere spor müsabakalarına ne zaman dönüleceğinin de henüz belirlenmediğini açıkladı.
Başbakan Conte, "Salgın eğrisinin yeniden yükselişe geçmemesi için sürekli takipte olmalı, denetlemeliyiz" dedi ve "salgın eğrisinin kritik hal alması halinde müdahaleye hazır olunacağını" söyledi.
"Gelecek aylarda da bizi zorlu bir mücadele bekliyor" diyen Conte, halktan sorumlu davranmalarını istedi.
Başbakan, okulların açılmamasının nedenini de, "Bu aşamada okulları açmak salgın eğrisinin yeniden yükselmesi riskini çok artırır. Uzmanlar, (okullar açılırsa) 1-2 hafta içinde salgının yeniden patlayacağını söylüyor" diye açıkladı.
İkinci dalga bir ay içinde de gelebilir
Sağlık Bakanlığı'na bağlı Sağlık Yüksek Enstitüsü Başkanı Silvio Brusaferro da, ikinci aşamada virüsün yayılması hızlanırsa tedbirlerin tekrar sıkılaştırılacağını söyledi.
La Repubblica gazetesine konuşan Brusaferro, ikinci aşamada "dene-gör" kriteri uygulanacağını belirtti. Brusaferro, "İkinci aşamada, dene-gör kriterine göre hareket etmek gerekecek. İleriye doğru küçük adımlar atılacak, bunların etkisi ölçülecek ve buna göre sonraki adımlara yeşil ışık yakılacak" diye konuştu.
Brusaferro, kısıtlayıcı tedbirlerin kademeli olarak kaldırılmasının gerekçesini şöyle açıkladı:
"Aynı anda birçok şey birden açılırsa ve vaka sayısı artarsa, nerede hata yapıldığını anlayamayız ve her şeyi yeniden kapamak gerekir. Kademe kademe ilerlemek daha iyi. Pilot ülke konumunda olduğumuzu unutmamalıyız, Batı'da bu sorunlarla bizden önce kimse karşılaşmadı."
Sağlık Yüksek Enstitüsü Başkanı, tedbirlerin hafifletilmesinin etkilerinin 15-20 gün içinde belli olmasını beklediklerini, bu sürenin ardından yeni adımlar atılabileceğini de ekledi.
Sonbaharda yeni bir salgın dalgası ihtimalini de değerlendiren Brusaferro, "Teknik olarak, tedbirleri elden bırakırsak bu durumla bir ay içinde de karşılaşabiliriz" dedi.
Katolik Kilisesi'nden tepki
Dün yayımlanan başbakanlık kararnamesiyle yalnızca 4 Mayıs-17 Mayıs arasındaki iki hafta için bir dizi yeni kural getirildi.
Ancak Başbakan, 18 Mayıs ve 1 Haziran'dan itibaren de bazı kuralların daha gevşetilmesini planladıklarını açıkladı.
Bunlar arasında, 4 Mayıs'tan itibaren inşaat, üretim ve toptan satış faaliyetlerine geri dönülmesi; cenaze törenlerine izin verilmesi; bireysel spor için park ve bahçelerin açılması da yer alıyor.
Ancak gruplar halinde toplanmalar oluşursa belediye başkanları parkların kapanması talimatı verebilecek.
Şimdi olduğu gibi 4 Mayıs'tan sonra da bölgeler arası seyahate zorunlu olmadıkça izin verilmeyecek. Ancak bölge içinde seyahat izninin kapsamı, akraba ziyaretini de kapsayacak şekilde genişletilecek.
Bireysel sporlarla uğraşan atletler de antrenmanlara başlayabilecek. Takım sporlarında ise antrenmanlara 18 Mayıs'ta dönülmesi öngörülüyor.
Bu tedbirler hafifletilse de, maske takmak ve insanlar arasında güvenli mesafeyi sağlamak gibi koşullara bağlı olacak.
Mağazalar, müzeler de bu koşullara uymaları kaydıyla 18 Mayıs'tan itibaren açılabilecek.
Restoran ve kafeler ilk aşamada yalnızca paket servisi hizmeti verebilecek. Restoran ve kafelerin yanı sıra kuaförler de 1 Haziran'dan itibaren, kurallara uymaları koşuluyla açılabilecek.
Ancak bu kısmi ve kademeli açılımlar salgın eğrisinde yükselişe neden olursa kurallar tekrar sıkılaştırılabilecek.
İkinci aşamada şimdilik izin verilmesi öngörülen aktiviteler arasında dini ayinlerin yer almaması Katolik Kilisesi'nin tepkisini çekti. Katolik Kilisesi'nin İtalya'daki yönetim birimi olan İtalyan Piskoposluk Konferansı, Başbakan Conte'nin basın toplantısından hemen sonra sert bir açıklama yayımlayarak "ibadet özgürlüğünden taviz verilmesi kabul edilemez" dedi.
Okulların en az Eylül'e kadar açılmayacak olması ve eğitimi internet ortamından sürdürme planı da tartışma yarattı. Başbakan, işbaşı yapması gereken velilere çocuk bakıcısı yardımı ya da izin verileceğini açıklasa da bunların yeterli olmadığını savunanlar var.
Bölge içi seyahatler de bir başka tartışma konusu. Bugüne kadar vatandaşların yalnızca iş, sağlık ya da temel ihtiyaçlar için evden çıkmalarına izin veriliyordu. 4 Mayıs'tan itibarense bunlara ek olarak, "akraba" ziyareti de izin kapsamına alınacak. Ancak örneğin evli olmayan çiftlerin, aralarında kan bağı bulunmayan yakınların buluşmasına izin verilmemesi tepki çekiyor.
Bu sabah itibariyle Başbakan Conte'nin kullandığı "akraba/soydaş" sözcüğü (congiunti) Twitter'da en çok konuşulan başlıklar arasında yer alıyor. Haber siteleri, bu kelimenin sözlük anlamına yer vererek "2. aşamada kimlerle görüşülebilir" listesi yayımlıyor.
İtalyan hükümeti, koronavirüse karşı bir aşı ya da etkili bir tedavi bulunana kadar "normal hayata" dönüşün mümkün olmayacağını belirtiyor.
4 Mayıs'tan itibaren başlayacak 2. aşamada, "virüsle birlikte yaşamak" gerekeceği ve bu yüzden temkinli davranmayı sürdürmek zorunda olunduğu vurgulanıyor.
