Kalp hastalığı, şişmanlık diyabet ve kanser gibi hastalıklara yol açtığı ispatlanan trans yağların yiyeceklerdeki miktarının günlük tüketilen enerjinin yüzde birinden az olması gerektiğini söyleyen Sağlık Bilimleri Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Altay “Ne yazık ki, hazır paketli gıdalar, ucuz ve kalitesiz yağ kullanılan, dışarda satılan denetimsiz yiyecekler trans açısından insan sağlığını tehdit ediyor. Tüketicilerin hangi yağların daha sağlıklı olduğunu öğrenip bunu sorgulaması gerekir” dedi.
KIZARTMAYA DİKKAT!
Endüstriyel olarak işlem gören hemen hemen bütün yağların trans yağa dönüştüğüne dikkat çeken Prof. Dr. Altay “Natürel yollarla oluşan trans yağlar, içinde bulunduğu ürünün toplam yağ içeriğinin en fazla yüzde 4-6'sını oluşturur ve bunlar genellikle zararlı kabul edilmez. Trans yağ oranı endüstriyel ürünlerde, ürünün çeşidine göre değişmekle birlikte, yüzde 50-60'lara kadar çıkabiliyor. Bazı üreticiler, ürünlerinde ucuz ve kalitesiz yağları tercih ediyor, yağı tekrar tekrar kullanıyor. Bu durumda yiyeceklerin içindeki trans yağ oluşumunu artıyor” dedi.
Prof. Dr. Altay, endüstriyel trans yağ içeren gıdalar arasında, bisküvi, gofret, pasta gibi unlu mamullerin, cips, hamburger, pizza gibi kızarmış hazır yiyeceklerin, kısmen hidrojenlenmiş sıvı, yarı katı yağların, bazı margarinlerin ve mayonezin bulunduğunu da sözlerine ekledi.
KAVRULMUŞ KURU YEMİŞLER DE RİSKLİ
Bitkisel yağların yüksek sıcaklıkta trans yağ asidine dönüştüğünü hatırlatan Prof. Dr. Mustafa Altay “Başlangıçta trans yağ oranı düşük düzeyde olan sıvı yağların yemek yaparken tekrar ısıtılması trans yağ oranını artırır. Derin yağda kızartma metodu olarak adlandırılan, gıdaların fritöz gibi aletlerle kızgın yağa batırılarak pişirilmesi de trans yağların ortaya çıkmasına sebep olur. Yüksek ısılı fırınlarda uzun süreli kuru pişirme yöntemiyle hazırlanan gıdalarda da trans yağ asitleri ortaya çıkabilmektedir. Son dönemlerde kavrulmuş kuru yemişlere de trans yağ açısından dikkat çekiliyor. Döner ve kebap tarzı dışarıdan tüketilen yemeklerde de trans yağ asitlerinin yüksek oranda bulunabileceği bazı çalışmalarda gösterilmiştir” dedi.