Demans (bunama) beyindeki sinir hücrelerine zarar verir. Sonuç olarak, bu nöronlar etkili bir şekilde iletişim kurmakta zorluk çekerek benzersiz bir hastalık deneyimine yol açar. Bununla birlikte, çoğu durumda üç büyük tema mevcuttur. Bunlar nedir?
Demans gelişme riski, kişi 65 yaşını geçtiğinde artar; bu, bazı insanların önceden hastalığa sahip olmadığı anlamına gelmez. Dementia UK adlı yardım kuruluşu tarafından öne sürülen istatistik, sadece yaşlıların beyin hastalığı riski altında olduğunu söylüyor. Hayır kurumu yaptığı açıklamada "İngiltere'de bunama ile yaşayan 850.000'den fazla insan var ve bu sayı 2025'e kadar bir milyonun üzerine çıkacak” dedi. Demansın en belirgin belirtilerinden biri, özellikle yeni bilgilerin tutulmasıyla birlikte hafıza kaybıdır.
Bir zamanlar kişinin aşina olduğu yerler yabancı hale gelebilir.
Örneğin, en yakın büyük süpermarkete giden yol ikinci derecede olabilir, ancak artık ulaşmak zor - bu büyük bir uyarı işaretidir.
Aynı konutu paylaşan kişiler, etkilenen kişinin giderek daha unutkan olduğunu fark edebilir ve nesneleri düzenli olarak yanlış yerleştirirler.
Demansın diğer bir ana teması, bilişsel yeteneklerdeki azalmadır - yani bilgiyi işlemedeki zorluklar.
Bu, uzun yıllar emekli olmuş olsa bile bir kişinin iş için giyinmesini içerebilir.
Bu, gece gündüz kafa karıştırıcı ve azalan konsantrasyon seviyeleri anlamına gelebilir.
Bazıları için akıl yürütme ve karar verme yeteneği de etkilenebilir.
Dementia UK, "Bazıları huzursuzluk hissedebilir ve hareketsiz oturmaktansa hareket etmeyi tercih edebilir" dedi.
Eskiden gerçekten aktif olan ve resim, örgü gibi pek çok etkinlikte yer alan diğerleri artık bu hobilere katılmak istemeyebilir.
Demansın üçüncü yaygın belirtisi ise iletişim becerileriyle ilgili sorunlardır; örnek olarak, bir kişi giderek tekrarlayan hale gelebilir.
Demansla mücadele eden bir kişi doğru kelimeleri kullanmakta zorlanabilir.
Örneğin, su ısıtıcısına "o şey" - "o şeyi koy" diyebilirler.
Okumak ve yazmak, bir esinti olsa bile, aniden yapmak daha zor hale gelebilir.
Dementia UK, "Kişilik ve davranışta değişiklikler, ruh hali değişimleri, anksiyete ve depresyon yaşayabilirler" diye ekledi.
Sosyal olarak daha etkileşimli bir birey, sosyal olarak içine kapanık hale gelebilir, bu da konuşmaları zor ve yorucu bulabilir.
En yaygın bunama türleri nelerdir?
İngiltere'de en yaygın bunama türü olan Alzheimer hastalığı var.
Sonra vasküler demans, frontotemporal demans ve Lewy cisimcikli bunama var.
Demans geliştirmeniz konusunda endişeleriniz varsa, lütfen aile doktorunuzla konuşun.
Altta yatan sağlık koşulları, bunamaya benzer semptomlara neden olabilir, örneğin:
• Tiroid problemleri
• Deliryum
• Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
• B12 vitamini eksikliği
• Uyku apnesi
• Stres
• Kaygı
• Depresyon
express.co.uk
