Adem Eyüpoğlu
İkinci el otomobil alan ya da 10 yaş altı araçlara sahip sürücüler, yedek parça bulmakta giderek daha fazla zorlanıyor. Sektör temsilcilerine göre bu durum, hem araç sayısındaki artıştan hem de elektrikli otomobillerin yükselişinden kaynaklanıyor. Motor Aşin CEO'su Saim Aşçı, Türkiye'de araç parkının 2020'de 24,2 milyon iken 2025'te 28,5 milyona ulaştığını ve bu %17,7'lik artışın yedek parça talebini doğrudan etkilediğini belirtti. Aşçı, “Yedek parça artık sadece bir ihtiyaç değil, stratejik bir yatırım. Bugün, yılda ortalama 300 USD'lik yedek parça ihtiyacı oluşuyor. Bu da 1,3 milyar dolarlık ek potansiyel anlamına geliyor” dedi.
Elektrikli Araçlar Parça Dinamiklerini Değiştiriyor
2025 itibarıyla Türkiye'deki araç parkının %3'ünü oluşturan elektrikli araçlar, parça profili açısından da büyük bir değişimi beraberinde getiriyor. Geleneksel parçalara olan talep azalırken, batarya, inverter ve elektronik modüllere olan ihtiyaç %80'in üzerinde arttı. Aşçı, bu oranın 2030'da %15'e ulaşacağını ve talep profilinin tamamen değişeceğini öngörüyor.
10 Yaş Altı Araçlarda Kaliteli Parça Talebi Artıyor
Pandemi sonrası sıfır araç tedarikinde yaşanan sıkıntılar,kullanıcıları mevcut araçlarını daha uzun süre kullanmaya yönlendirdi. Özellikle ikinci el ve 10 yaş altı araç sahipleri, bakım ve onarım süreçlerinde orijinal ya da sertifikalı parçaları tercih etmeye başladı. 2024 yılında tamir ustalarının iş hacminin %50'ye varan oranlarda arttığını belirten Saim Aşçı, “Kullanıcı artık sadece ucuza değil, kaliteli ve uzun ömürlü parçaya yöneliyor” dedi.
İhracatta Artış, Dış Açıkta Düşüş
Yedek parça sektöründeki büyüme ihracat verilerine de yansıdı. 2020'de 7,8 milyar USD olan ithalat, 2025'te 9,5 milyar USD'ye çıkarken, aynı dönemde ihracat %35,3 artışla 8,8 milyar USD'ye yükseldi. Böylece dış ticaret açığı 1,3 milyar dolardan 0,7 milyar dolara geriledi. Türkiye'nin güçlü üretim kapasitesi ve markalaşma stratejileri bu dengede önemli rol oynadı.
Yerli Üretim Güçleniyor, Sürdürülebilirlik Ön Planda
Yedek parça ihtiyacının 2025 itibarıyla %47'sinin yerli kaynaklarla karşılandığını, bu oranın 2030'da %55'e ulaşmasının beklendiğini belirten Aşçı, özellikle ön takım, fren sistemleri ve aydınlatma gibi kritik bileşenlerde Türkiye merkezli üreticilerin yatırımlarını artırdığını söyledi. Ayrıca hurda parça geri dönüşümü, sürdürülebilirlik ve kamu-özel sektör iş birliği gibi konuların önümüzdeki yıllarda sektörde daha çok konuşulacağını vurguladı.
“Yedek Parça, Ekonominin Stratejik Alanı”
Saim Aşçı, “Yedek parça sektörü sadece araçların devamlılığı için değil, ülke ekonomisi için de stratejik bir alan. Ar-Ge, yerli üretim ve geri dönüşüm ekosistemi ile bu alanı güçlendirmek zorundayız. Türkiye'de ortalama araç yaşı 14'ü aştı. Bu da parçayı sadece bakım değil, emniyet ve sürdürülebilirlik eksenine taşıyor” diyerek sektöre yönelik kapsamlı bir yol haritasına işaret etti.
Yorum Yap