Türkiye otomotiv pazarında satışların 1 milyon 232 bin 635 adetle rekor kırdığı geçen yıl, otomotiv bulunurluğunda sorunlar yaşanmış, arz-talep dengesinde bozulmalar görülmüş ve bunun neticesinde ikinci el otomobil fiyatları aşırı değerlenmişti.
Yaşanan gelişmeleri yakından takip eden Ticaret Bakanlığının aldığı tedbirler sonucu ikinci el piyasasındaki aşırı yüksek fiyatlar dengeye oturdu. Ayrıca birçok marka sıfır araçlarda da kampanyalarını yoğunlaştırdı.
Yaklaşan Kurban Bayramı öncesinde otomobil almak isteyen tüketicilere tavsiyelerde bulunan sektör temsilcileri, ikinci el araçların gerçek satış fiyatlarının, son dönemdeki sıfır kilometre araç kampanyaları neticesinde düşüşe geçtiğini ifade ederek özellikle ikinci el araç alımlarında kurumsal firmaların tercih edilmesi gerektiğini belirtiyor.
"GSR II regülasyonu, 2. el fiyatlarını düşürdü"
Otokoç Otomotiv 2. El ve Filo Operasyonu İş Birimi Lideri Birkan Çalışkan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yılın ilk çeyreğinde 2. el pazarının enflasyon ve sıfır araç fiyatlarındaki artışın altında bir oranda, yüzde 8'lik bir değerlenme sağlayabildiğini ve bunun sonucunda da mayısta son bir yılın en düşük fiyatlı 2. el pazarıyla karşı karşıya kalındığını dile getirdi.
Çalışkan, yürürlüğe girecek yönetmeliğe göre, sıfır araç markalarının, belli seviyede güvenlik donanımına sahip olmayan araçların tescilini ve satışını yapamayacağını vurgulayarak, "Halihazırda 7 Temmuz'a kadar bu stokları eritmek zorunda olan sıfır araç markaları, mayıs ayında agresif kampanyalar açıkladı. Sıfır araç fiyatlarındaki bu düşüş 2. el fiyatlarında mayıs ayında da negatif yönlü bir etki yarattı ve mayıs ayının özellikle ikinci yarısında 2. el fiyatlarında yüzde 2'lik aşağı doğru bir değişim gözlendi. 7 Temmuz öncesi stokları eritme baskısı neticesiyle mayıs ayında açıklanan sıfır araç kampanyalarının haziran ayında da devam ettiğini gözlemliyoruz. Buna bağlı olarak 2. el fiyatlarının da bu seviyelerde yatay olarak devam edeceğini düşünüyoruz." ifadelerini kullandı.
Gelecek 1-2 aylık süreçte 2. el fiyatlarında herhangi bir değişim gözlemleneceğini düşünmediklerini bildiren Çalışkan, "Uzun zamandır olması gereken değerin altında olan 2. el pazarının özellikle eylül ayından sonra yine ekonominin de koşullarına bağlı olarak doğru noktaya doğru, olması gereken değer seviyesine doğru yükseleceğini düşünüyoruz. Burada tabii ki önümüzdeki dönemde enflasyonun, dövizin ve sıfır fiyatlarında yapılacak uygulamaların da fiyat seyrinde etkin ve belirleyici olacağını düşünmekteyiz." değerlendirmesinde bulundu.
Birkan Çalışkan, yaklaşan Kurban Bayramı öncesinde otomobil almak isteyen tüketicilere şu tavsiyelerde bulundu:
"İkinci el araç satın alacak tüketicilerimize her şeyden önce satın alacakları aracın mevcut durumu, geçmişi ve muhtemel sorunlarıyla ilgili 'gerçek' bilgi sahibi olabilmek için titizlikle yapılmış bir ekspertiz çalışması talep etmelerini öneriyorum. Bunun yanı sıra aracın satışı sonrasında ortaya çıkabilecek sürpriz aksilikler ve maliyetlerden kaçınmak için ikinci el alanında kurumsallaşmış, mutlaka yetki belgesi sahibi kurum, şirket veya bayilere yönelmeleri daha güvenli olacaktır."
"Son 1 ayda ortalama yüzde 3-5'e varan düşüşler görülüyor"
Trink sat! & arabam.com Oto Ekspertiz Genel Müdür Yardımcısı Halil Ali Şenay da ikinci el ilanlarındaki araç fiyatlarına bakıldığında gözle görülür bir düşüşün henüz gözlemlenmediğini fakat son dönemde gerçekleşen 0 kilometre araç kampanyaları neticesinde gerçek satış fiyatlarında düşüş olduğunu dile getirdi.
Şenay, "Son 1 ay içerisinde gerçek satış fiyatlarında segmentine göre ortalama yüzde 3-5'e varan düşüşler görülüyor. Artık pandemi öncesindeki normal düzene dönmeye başladığımızı ve otomobillerin artık bir yatırım aracı olmaktan çıktığını söyleyebiliriz. Normalde bayram öncelerinde piyasanın hareketlendiğini görürüz. Bu bayram öncesinde gerek finansman imkanlarının maliyetli olması gerekse de gündemde olan sıfır kilometre araç kampanyalarından ötürü ikinci ele talebin geçmişe nazaran daha düşük kaldığını gözlemliyoruz." dedi.
"0 kilometre arayanlar, bugünün işini yarına bırakmamalı"
Otomobil almak isteyenlerin önce sıfır araç kampanyalarına bakıp öyle karar vermesi gerektiğini belirten Şenay, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Tüketiciler, her marka modeli bulmak mümkün olmasa da ciddi avantajlar yakalayabilirler. İstedikleri marka model araçlar için 0 kilometrede istediğini bulamayanlar ise bugünün işini yarına bırakmamalı derim. Her ne kadar mevduat faizi gelirleri cezbedici olsa da araç bir ihtiyaç ise mevcutta yakalanacak fırsatların hemen değerlendirilmesinden yanayım."
Halil Ali Şenay, Bayram tatili sonrasında piyasanın biraz daha gevşemesini beklediklerini fakat bu gevşemenin fiyatlara yansımasını yüzdesel olarak ön görmenin çok kolay olmadığını kaydederek, "Tatil sezonuna giriyor olmamız ve GSR II regülasyonu doğrultusunda stoklarını önden eritmek durumundaki markaların kampanyalarında ne kadar agresifleşeceğini görmek lazım. Regülasyonun hayata geçmesi sonrasında yine sıfır kilometre araç bulunurluğu, kurlar ve kredilerdeki değişimler yine ikinci el araçların fiyatlarındaki belirleyici ana faktörler olacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
"Sektör, fiyat açısından daha sağlıklı bir zemine oturdu"
Otomobilen Genel Müdürü Kenan Bilirgen de sıfır araç bulunurluğunda yaşanan zorluklar nedeniyle 2023'ün eylül ayına kadar sürekli artan ve zirve yapan kullanılmış otomobil fiyatlarının, pazar şartlarının normale dönmesiyle gerilemeye başladığını dile getirdi.
Bilirgen, "Yeni model yılına sahip araçların da pazara giriş yapması ile 2024 mart ayından itibaren ikinci el değerlerinin dengeye oturduğunu söyleyebiliriz. Pandemi sonrası dönemde otomotiv sektöründe yaşanan arz sıkıntısı nedeniyle oluşan fiyat seviyelerini piyasa tabiriyle 'köpük' olarak tanımlıyoruz. Bugünkü koşullarda bu köpüğün ortadan büyük oranda kalktığını söylemek doğru olacaktır." dedi.
Bu yıl sıfır ve ikinci el araç pazarlarında geçmiş yılların ortalamalarına dönüş ve normalleşme ile sektörün fiyat konumlandırması açısından daha sağlıklı bir zemine oturduğunu dile getiren Bilirgen, özellikle yılın ikinci yarısından itibaren pazarın kademeli olarak hareketleneceğini ve yılın toplamında Türkiye ikinci el pazarının 8 milyon adedin üzerinde araç satışıyla tamamlanmasını öngördüklerini söyledi.
"Güvenilir ve kurumsal markaları tercih edilmeli"
Bayram öncesi yaşanan ikinci el araç talebinin mevcut finansman koşulları ve sıfır araç kampanyalarına bağlı olarak geçmiş yıllara kıyasla daha zayıf olduğunu aktaran Bilirgen, şunları kaydetti:
"İkinci el araç fiyatlarını etkileyen en önemli faktörler vergi düzenlemeleri, döviz kurları, enflasyon, araç tedariki ve finansman maliyeti olarak öne çıkıyor. Türkiye'nin kendine has ve hızla değişen bir ikinci el otomobil pazar dinamiği bulunuyor. Araç fiyatı gibi konularda kesin bir yorum yapmak tabii ki doğru değil ancak yıl sonuna kadar fiyatların, döviz kuru hareketi ve enflasyona bağlı olarak kademeli bir şekilde artacağını öngörüyoruz."
Bilirgen, bayram arifesinde otomobil alacak tüketicilere araç alımlarında ve satış sonrasında kötü tecrübeler yaşamamaları için her anlamda güvenilir ve kurumsal markaları tercih etmelerini tavsiyesinde bulundu.
AA
