Osmanlı dönemi tarihi kayıtları ile tüm dünyada kendine hayran bıraktırırken bunda devlet yazıcılığının da büyük fonksiyonu var...
Bütün devlet kademelerinde tarihi yazıcılığın bir nevi akademik bir dala dönüşmesi bugüne ışık tutması açısından da önem arz etmektedir.
Vakanüvis (Vak'anüvis) Zamanın olaylarını kayıtla vazifelendirilmiş resmi devlet tarihçisi olarak tanımlanmaktadır.
Tarihin lüzumu anlaşılıp, kendilerinden sonra gelen nesillere bir eser bırakmak arzusu doğunca tarihi vak'alar bir memura tutturulmaya başlandı. Bunlar ibret ve bilgi alınacak vesikalar olarak yeni nesillere bırakılmıştı. Osmanlılarda önceleri şehnamenüvis namıyla bilinen görevli memurlar sonradan vak'anüvis adını aldı.
Naima temeli oluşturdu
İlk vak'anüvis tarihi 18. asırda tutulan Naima Tarihi'dir. Son vak'anüvis tarihiyse Lütfi Tarihi'dir. Osmanlıların son vak'anüvisi Abdurrahman Şeref Efendinin yazdığı tarih basılmadığı için hangi tarihten hangi tarihe kadar hazırlandığı bilinmemektedir. Resmi olarak ilk vak'anüvis Halebli Mustafa Naima Efendidir. Meşhur Naima Tarihi'ni Sadrazam Amcazade Hüseyin Paşanın emriyle yazmıştır.
Kendisinden önce yazılmış olan hususi tarihlerden de istifade eden Naima 1591-1659 yılları arasındaki olayları anlatarak mükemmel bir miras bırakmıştır. Bundan sonra Raşid, Küçük Çelebizade Âsım, Sami, Şakir, Refet Hıfzı, Suphi, İzzi, Şefik, Rahmi, Hakim, Mehmed Said, Musazade Ubeydullah, Behçeti, Süleyman Molla, Enveri, Edib, Halil Nuri,Vasıf, Pertev, Amir, Mütercim Âsım, ŞanizadeAtaullah, Esad, Mehmed...
