İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Görkem Uçtuğ, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bu alanda şimdiye kadar yürütülen araştırmalarda enerji kaynaklarının tek faktör üzerinden değerlendirildiğini, özellikle çevresel faktörlerin ön planda olduğu değerlendirmelerin yapıldığını söyledi.
Bu çalışmada ise daha genel bir pencereden bakıldığını dile getiren Uçtuğ, Türkiye'nin enerji kaynaklarını çevresel, sosyal ve ekonomik faktörleri baz alarak kıyasladıklarını, enerji kaynağının kurulmasından bertaraf edilmesine kadarki süreçte çok farklı kriterleri dikkate aldıklarını ifade etti.
Çalışmada kullandıkları parametreler hakkında bilgi veren Uçtuğ, şöyle dedi:
"Çevresel açıdan birçok gösterge vardı ama en önemlisi karbon salımı. Ekonomik olarak sistemin ömür boyu maliyetini göz önüne aldık. Sosyal olarak ise enerji kaynağının yarattığı istihdam potansiyelini dikkate aldık. Bu skorları program vasıtasıyla hesapladıktan sonra kendi içinde ağırlıklandırdık. Türkiye'de bu alanda çalışan enerji sistemi mühendisleri, elektrik mühendisleri, çevre mühendisleri, bakanlık uzmanları gibi 143 kişilik bir uzman ağından görüş aldık. Bu görüşleri sayısal olarak modelleyerek bir ağırlık listesi oluşturduk. Bu ağırlık faktörleriyle enerji kaynaklarını sıraladık."
"Matematiksel model geliştirdik"
Uçtuğ, her enerji kaynağının avantajları ve dezavantajları bulunduğunu, kiminin çevresel etkisinin olmadığını ama maliyetinin yüksek olduğunu, kiminin ise istihdama sağladığı katkıyla öne çıktığını belirterek, tüm göstergeleri bir arada görebilecekleri bir matematiksel model geliştirdiklerini bildirdi.
Çalışmanın sonunda kendisinin de beklemediği çıktılarla karşılaştıklarını dile getiren Uçtuğ, şunları kaydetti:
"Biz konunun uzmanlarından skor hesaplamak için yardım aldık. Onlara 'sizce hangi enerji kaynağı en iyisidir?' diye sormadık. 'Bir enerji kaynağını tespit ederken sizce neye bakılmalı?' dedik. Çevresel mi ekonomik mi sosyal mi ? Bunu sorduk. Onlardan gelen verilerle çalışmayı oluşturduk. Türkiye için en uygun enerji kaynağı hidroelektrik çıktı, daha sonra ise rüzgar, jeotermal, güneş, nükleer, doğal gaz ve kömür olarak sıralandı."
Türkiye'nin enerji için yaklaşık 50 milyar dolarlık ithalat yaptığını, bu rakamın yerel enerji kaynaklarına yönelinmesi halinde azaltılabileceğini söyleyen Uçtuğ, temel amaçlarının Türkiye'nin enerji vizyonuna katkıda bulunmak olduğunu ifade etti.
Uçtuğ, Türkiye'de daha önce konuyla ilgili bu kapsamda bir araştırma yapılmadığını belirterek, "Türkiye'de enerji kaynaklarını çevresel olarak değerlendiren çalışmalar var ama ekonomik ve sosyal göstergeleri dikkate alan bir çalışma yok. Karar verme mekanizmalarına destek sağlayacak bir rapor ortaya çıkarmak istedik." diye konuştu.
