Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Metin Feyzioğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan İnsan Hakları Eylem Planı'nı AA muhabirine değerlendirdi.
Planın hazırlanmasında emeği geçenlere ve Adalet Bakanı Abdulhamit Gül'e teşekkür eden Feyzioğlu, eylem planının üzerinde 2 yıl çalışıldığını anımsattı.
İnsan Hakları Eylem Planı ile Yargı Reformu Strateji Belgesi ile ortaya konulan ana hedeflerin somutlaştırıldığına işaret eden Feyzioğlu, planın sahadan toplanan verilerle yazıldığını dile getirdi.
Avukatların da planın hazırlık sürecinde görüşlerini aktardığını hatırlatan Feyzioğlu, planın olgunlaşmasına katkı sunduklarını bildirdi.
Feyzioğlu, eylem planında öngörülen düzenlemelerin vatandaşların hayatına dokunduğunu vurguladı.
Eylem planında yer alan hedef ve faaliyetleri anlatan Feyzioğlu, icrada bir malın "yok fiyatına" satılmayacağını, bu işlemin dijital ortamda gerçekleştirileceğini belirtti.
Kamu idarelerinin taraf olduğu aynı nitelikteki uyuşmazlıklarda "pilot dava" usulünün getirileceğini söyleyen Feyzioğlu, Cezaevleri İzleme Komisyonlarının, adliye ve polis merkezlerindeki nezarethaneleri, cezaevi nakil aracını, hastanedeki tutuklu-hükümlü koğuşunu da denetleyebileceğini ifade etti.
Kamu Denetçiliği Kurumunun da etkinleştirileceğini, kurumun kararlarına herkesin ulaşabileceğini söyleyen Feyzioğlu, "Adli kolluk önemli. 'polis' dediğiniz, devletin egemenlik sembolünü sokakta vatandaşın gördüğü halidir. Polistir devletin egemenliğini sembolleştiren. Dolayısıyla hukuk devleti dediğiniz o polisin ilk uygulamasıyla başlar. Daha kaliteli hukuk devletine, daha yüksek hedefe ulaşmak için adli kollukta rütbeli polis memurlarının, polis amirlerinin olabildiğince çok hukuk fakültesi mezunlarından oluşması sağlanacak, bu çok önemli." diye konuştu.
Hukuk fakültelerinde eğitimin 5 yıla çıkarılacağına dikkati çeken Feyzioğlu, daha önce yapılan düzenlemelerle hukuk fakültelerine girişte aranan başarı sıralamasının 100 bine çıkarıldığını anımsattı.
"Vatandaşına güvenen devlet modeli"
Hakim ve savcı yardımcılığının getirileceğini belirten Feyzioğlu, şöyle devam etti:
"Vatandaşımızın, meslektaşlarımın sorunu şu, vatandaşın üzerinde mesleğini öğrenen tecrübesiz hakim ve savcı. Fakülteden mezun olmuş, bir iki yıl stajını yapmış, hakimliğe, savcılığa atanmış, tüm tecrübesini vatandaşın üzerinde yanlış yaparak edinecek. Bu devir bitecek. Hakim-savcı yardımcılığı müessesi geliyor. Artık tecrübeli bir hakimin yanında tecrübe edinilecek. Vatandaşın hakkını bu şekilde daha sağlam korumuş olacağız. Kanunlara, dünyanın en güzel cümlelerini de yazsanız, sizin hakiminiz, savcınız, avukatınız bu yazılanları doğru anlayıp, doğru uygulayabiliyor mu, iş buraya dayanıyor. Bu da çok önemli ve somut adım. Ayrıca, ifade alma için çağrılmışsın ama tebligat gitmemiş. Polis geliyor, 'ifade için gelmemişsiniz yakalama emri çıkmış', haberin bile yok çağrıldığından. Bu uygulama bitiyor. Böyle bir durumda polis yine gelecek ama 'haberim yok' denildiğinde ve 'hemen ilk makul zamanda gideceğim' diye vatandaş söz verdiğinde 'tamam' denilecek. Yani vatandaşına güvenen bir devlet modeli."
Tutuklamada, katalog suçların kapsamının daraltılacağına değinen Feyzioğlu, adli aramalarda ve olay yeri incelemesinin kamerayla kayıt altına alınacağını bildirdi.
Kamu görevlilerinin işlediği ileri sürülen işkence suçlarında disiplin zaman aşımının kalkacağını aktaran Feyzioğlu, "Kamu görevlisinin yaptığı hak ihlali nedeniyle vatandaş zarara uğramış ve o zararını devlete tazminat davası açarak gidermişse devletin o kamu görevlisinden ödediği tazminatı geri istemesi etkinleştiriliyor. Bu da önleme etkisini sağlar." dedi.
"Koğuşta büyüyen çocuk görüntüleri ortadan kalkacak"
Aile içi şiddetle ilgili düzenlemeleri de anlatan Feyzioğlu, eşe karşı işlenen suçlarla ilgili kanunda öngörülen cezayı artıran sebeplerin, boşanmış eşi de kapsayacak şekilde genişletileceğini söyledi.
Feyzioğlu, 0-6 yaş çocuğu bulunan mahkum annelerin cezalarını çekebilmeleri için anne-çocuk ünitelerinin oluşturulmasının öngörüldüğünü, "koğuşta büyüyen çocuk" görüntülerinin ortadan kalkacağını vurguladı.
Hayvan hakları yasasının çıkacağının planla müjdelendiğini ifade eden Feyzioğlu, "Hayvan mal değil candır" cümlesini planda görmekten mutlu olduğunu bildirdi.
Hakimlere coğrafi teminat getirilmesinin, hakimlerin güven içinde karar vermesini sağlayacağının altını çizen Feyzioğlu, Adalet Bakanının, hakimleri başka bir yargı çevresinde geçici olarak yetkilendirebilmesinin kalkacağını belirtti.
Feyzioğlu, istinaf mahkemelerinin, gerekçe yanlış olduğunda, savunma hakkı ihlal edildiğinde mahkeme kararını bozma yetkisi verileceğini dile getirdi.
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşının e-Tebligat adresi almasının zorunlu olacağını anlatan Feyzioğlu, yurt dışında yaşamanın adli işlemlerdeki olumsuz etkisinin ortadan kalkacağını söyledi.
Türkiye Barolar Birliği Başkanı Feyzioğlu, "İnsan Hakları Eylem Planı, sokaktaki insanımıza, hane halkına dokunuyor. Yıldızları tarif eden bir eylem planı değil, o yıldızlara erişmemizi sağlayacak bir eylem planı. Ciddi bir yol haritası." değerlendirmesinde bulundu.
