Türk Askeri Kültürü, Unuttuğumuz Mora Türkleri ve Eyaletten Bağımsızlığa Yunanistan, Türk - Amerikan Silah Ticareti Tarihi gibi kitapların yazarı Ali Fuat Örenç, 'gelişmişlik, medenilik ölçüsü' bakımından sofra adabının geçerli sayılıp sayılmayacağına dair yorumda bulundu...
Sosyal medya hesabından bir dizi paylaşımda bulunan Örenç, söz konusu tartışmayı 'tuhaf' olarak karşılarken tarihten örnekler verdi...
Örenç'in konuya dair yorumu;
Gelişmişlik seviyesinin sofra adabı ile ölçülmesi tam bir garabet.
Osmanlı'da 1839'dan itibaren yemek masada yeniliyor. Bu zamanla daha da yaygınlaşıyor.
İşin garibi ise aynı yüzyılda Japonya'da yer sofrası vazgeçilmez bir gelenek. Üstelik Japonlar hala bunu terk etmiş değil.
Mesela.
1890'lı yıllar İstanbul'una bakalım.
Yıldız Sarayında Şale Kasrı Yemek odası.
Böyle yüzlerce fotograf var.
Orası Saray, işler farklı denilebilir. O zaman Hamidiye Hastahanesine bakalım. Hastane doktorları, iyileşen hastalar ile birlikte kutlama yemeği yemişler. Hem de masada. Yine 1890'lar. Bu arada bayrağın güzelliğine ayrıca dikkat.
Hastahane resmi daire, istisnadır denilirse. Yine yüzyılın sonunda Kağıthane'de mektep öğrencileri için piknikte verilen ziyafette kurulan sofraya bakabiliriz. Masalar tertemiz ve tertipli.
Osmanlı durmamış ve gelişmede sınır da tanımamış. Karada ve denizde. Bu da Ertuğrul Korveti'nin yemek odası. Masa da masaymış ha.
Son olarak, gelişmelerini bir türlü tamamlayamayan, yer sofrasında doydukları için medeniyet yarışında çok gerilerde kalan Japonlara bir bakalım. Yine 19. yüzyıl sonları. Yer sofrasında yemek yiyen Japon kadınlar. İnsan Japonlara üzülmeden geçemiyor.
Osmanlı da bu duruma üzülmüş olmalı. Masada yemek yeme kültürünü İstanbul'a ziyarete gelen Japon bahriye askerlerine öğretme kararı almışlar. Onlara kalkınma yolunda büyük bir moral vermişler. Japon bahriyeliler için tertip edilen ziyafet sofrası. Afiyet, şeker, medeniyet olsun.
YER SOFRASI TARTIŞMASI
Önceki gün Halk Tv sunucusu Ayşenur Arslan'ın Boğaziçi Üniversitesi İslami Araştırmalar Kulübü'nün tanışma iftarına dair sözleri Twitter'da gündem olmuştu. Arslan, "Yer sofrasında yiyorlar. Üniversite öğrencileri yer sofrasının, yer sofrasında yemek yemenin yerli, milli ve İslami olduğunu sanıyorlar. Böyle zanneden bir akıldan siz bilim falan beklemeyin. Yer sofrasında yemek yemek, masanın icadından öncedir. Hiç yerli ve milli değildir olay. Bazı ülkelerde hâlâ yerde yiyorlar. Erdoğan da her gittiğinde masa var ama yerde yiyor. Bunu İslami olarak yutturuyorlar insanlara" ifadesini kullanmıştı. Bunun üzerine bazı gazeteci ve kullanıcılar Arslan'a tepkilerini dile getirmişti.
