Yeni Şafak yazarı Prof. Dr. Süleyman Seyfi Öğün, gerilimi tırmanan Türkiye-İsveç ilişkilerinde NATO meselesindeki farklı yaklaşımları değerlendirdi.
"Dünya ligi ve Türkiye"
Prof. Öğün'ün bugünkü yazısından önemli bir bölüm;
En düşük seviyede de olsa hâdiseleri takip eden herkes görüyor olmalıdır ki, tuhaf bir gidişât ile karşı karşıyayız. İsveç, akıl almaz bir biçimde Türkiye'yi tahrik edecek ve kendisinin NATO üyeliğini yokuşa sürecek adımları atmaktan geri durmuyor. İsveç'teki PKK unsurları gösteri üzerine gösteri düzenliyor. Terör liderinin görüntüsünün Türk Sefârethanesi'ne yansıtılmasıyla başladılar. Türkiye Cumhurbaşkanı'nı temsil eden bir mankenin, Mussolini'yi çağrıştıracak şekilde ayaklarından sallandırılmasıyla devam ettiler. Nihâyet ırkçı, yabancı düşmanı bir manyağın Türkiye Sefarethânesi önünde Kur'an yakmasına kadar vardırdılar işi. İsveç makamları, her defâsında bu saçmalıkları ifâde özgürlüğünün gereği olarak gördüğünü beyân etti. Türkiye'nin yumuşamasını değil, tam aksine, sertleşmesini doğuracak bu hâdiselerin arkasında nasıl bir akıl yürütme işliyor? Esas soru budur.
"İSVEÇ NATO'YA GİRMEMEK İÇİN Mİ KIŞKIRTIYOR?
İhtimâllerden ilki, İsveç devlet aklının ABD baskısı ile kabûl etmek zorunda kaldığı NATO üyeliğini esâsen istemediği, kamuoyunun kısm-ı âzâmının bunun karşısında olduğudur. Bu tezi savunanlar, İsveç'in bunu savuşturmanın yolu olarak Türkiye'nin vetosunu kışkırtmak olduğunu iddia ediyor. Evet Henrik Silver gibi tanınmış gazeteciler, eski Başbakanlardan Stefan Lövfen, eski Dışişleri Bakanı Margot Wallström gibi siyasetçilerden NATO üyeliğine şüpheyle bakanlar listesi çıkarılabilir. Ama bunun İsveç'in ortak irâdesi olduğuna hükmetmek kolay olmasa gerektir.
"RUSYA'NIN PARMAĞI OLABİLİR Mİ?"
İkinci bir ihtimâl üzerinden Rusya'nın, Türkiye'nin hassâsiyetini bildiği için, istihbârî faaliyetlerle PKK unsurlarını devreye sokmuş olabileceğini düşünebiliriz. Rusya, NATO'nun genişlemesine kendi gücüyle mâni olamayacağı için, PKK'yı kullanmakta, Türkiye-İsveç gerilimini tırmandırmak yolunu seçmektedir. Bu ihtimâli çok zayıf bulduğumu ifâde etmeliyim. PKK'yı kontrol eden ana gücün ABD olduğunu hesâba katarsak, Rusya'nın bu kadar ileri istihbârî bir faaliyeti başarması zor görünüyor.
"BATI ERDOĞAN'SIZ BİR TÜRKİYE İSTİYOR"
Üçüncü ihtimâlde ise Türkiye-İsveç gerilimini kullanmak ve keskinleştirmek sûretiyle Türkiye'nin NATO ve Batı ittifâkıyla olan bağlarını tasfiye etmenin gerekçelerini üretmek isteyen güçler sahnededir. Bu düşüncenin militan kanadına mensup yazarlar zâten hanidir yazıp çiziyorlar. Ama son olarak The Economist'in Erdoğan'ı kapak yaptığı, Erdoğan ile Türkiye'nin diktatörlüğe kayacağını ifâde eden özel sayı bunlardan daha mühim olmalıdır. Buradaki ana fikir, Türkiye'nin Rusyalaşma, Erdoğan'ın ise Putinleşmesini imâ ediyor. Bu algının altı çizilmelidir. Türkiye'nin jeostratejik konumunun onu Batı'nın nezdinde vazgeçilmez kıldığı tezi doğru, lâkin eksik bir tezdir. Evet, öyle, ama hangi veyâ nasıl bir Türkiye? Jeostrateji her zaman jeopolitik'i belirlemiyor. Benim anladığım, Batı Erdoğan'sız bir Türkiye'yi istiyor. Ama, yazıda, mevcut şartlar kendisinden yana da olsa muhalefetin beceriksizliğinin altı çiziliyor. Bu vurgu, Batı tarafından, seçimden Erdoğan'ın ve AK Parti'nin gâlip çıkacağının kuvvetli bir ihtimâl olarak görüldüğüne işâret ediyor. Eğer bunu engelleyemezlerse çok daha radikal bir adım atacaklarını hissediyorum. Bu adımın Erdoğan'lı Türkiye'yi sıkıştırmaktan ziyâde onu Batı liginden tard etmekle alâkalı olacağı anlaşılıyor. İsveç'in “hayâtî bir kıymet taşıyan NATO üyeliğine karşı çıkan”, tabiatıyla NATO'ya ihânet eden; yetmiyormuş gibi Rusya ile haşır neşir olan bir Türkiye, bu dışlamanın haklı gerekçelerini kâfi derecede veriyor olmayacak mı?..
