Müslümanlar 5 yıl daha kısa yaşıyor! Ortalama yaşam beklentisi istatistikleri, dünyada 72 yıl olan yaş sınırının, İslam dünyasında 67 olduğunu gösteriyor. İHH'ya bağlı İnsani ve Sosyal Araştırmalar Merkezi (İNSAMER) tarafından hazırlanan “İslam Dünyasında İnsani Durum” raporu, insani kalkınmışlık düzeyine ilişkin çarpıcı sonuçları ortaya koydu.
Rapor, insani yaşam standartlarını etkileyen unsurlar arasında üç başlığı öne çıkarırken, gıda güvenliği, sağlık altyapısı ve siyasi istikrarın önemine dikkat çekiyor.
YETERSİZ BESLENME
Bugün halen 1,5 milyarlık İslam dünyasında 216 milyon kişinin yetersiz beslendiğini vurgulayan rapor, bu rakamın dünyadaki tüm yetersiz beslenen nüfusun %27'sine denk geldiğini kaydediyor.
AFRİKA'DA DURUM KRİTİK
Özellikle sahra altı Afrika ve güney Asya'daki Müslüman ülkelerde insani durumun kritik olduğu belirtilirken, bu bölgelerde anne-çocuk ölümlerinin de dünya ortalamasının çok üzerinde bir oran olan %49'a ulaştığı kaydediliyor.
GERİLEMENİN SEBEBİ SAVAŞLAR
İNSAMER raporunda, İslam dünyasına ilişkin insani göstergelerin dünya ortalamasının gerisinde kalmasını etkileyen önemli sebepler içinde; süregiden savaşlara da dikkat çekiliyor. Bugün dünyadaki çatışmaların %60'ının İslam dünyasında yaşandığı ve 2010 yılından itibaren savaşlarda ölenlerin %80'inin Müslüman ülke vatandaşları olduğu kaydediliyor.
BORÇ MESELESİ
İnsani standartları etkileyen en önemli sektör kuşkusuz ekonomidir. Rapora göre kişi başı gelirde dünya ortalaması 17 bin 225 dolar iken, İslam ülkeleri kişi başı gelir ortalaması 11 bin 137 dolar gibi bir düzeyde. İşsizlik oranında da İslam ülkeleri, dünya ortalamasının (%5,5) oldukça üzerinde, %7,5 gibi bir orana sahip. Bu olumsuz tablonun oluşumunda rol oynayan en önemli problemlerden biri dış borç meselesi olarak gösterilmiş. Rapora göre, bugün İslam ülkelerinin 1,6 trilyon dolarlık borcu var ve 21 İslam ülkesi “Ağır Borçlu Yoksul Ülke” kategorisinde sayılıyor.
ÇÖZÜM İÇİN TEK BİR FORMÜL YOK
Coğrafi olarak her biri farklı bir bölgede bulunan İslam ülkeleri için, çözüm konusunda toptancı tek bir formül bulunmuyor ama tüm insani sorunlar için ortak tedbirler 4 noktada düğümleniyor: istikrarlı siyasi kurumlar oluşturmak, fiziki altyapıyı güçlendirmek, sosyal adaleti sağlamak ve eğitim kalitesini yükseltmek. Bu konularda İslam ülkeleri arasında, gerek ekonomik ve gerekse beşeri potansiyel olarak oldukça avantajlı ülkeler bulunduğu ve iyi planlanmış işbirlikleri ile bunların çözümlenebileceği belirtiliyor.
İNSAMER raporundan çarpıcı insani rakamlar:
SAĞLIK HARCAMALARI SORUNU
-Dünya nüfusunun %25'ini oluşturmasına karşın İslam dünyasındaki sağlık harcamaları küresel sağlık harcamalarının sadece %4'ünü oluşturmaktadır.
-İslam ülkelerinde kişi başına düşen sağlık harcaması, 202 dolar iken dünya ortalaması ise bunun 5 katından fazla olan 1.114 dolar.
-Dünyada her 10 bin kişiye ortalama 15 doktor düşerken, İslam dünyasında bunun yarısı kadar (8) doktor düşmektedir.
-Dünyada Ortalama yaşam beklentisi 72, İslam ülkelerinde ise sadece 67
EĞİTİM SORUNU
-İslam dünyasının genelinde 19,5 milyon çocuk ilkokula gidemiyor.
-İslam dünyasında her 5 kız çocuğundan biri okula gitmemektedir.
-Okuryazarlıkta dünya ortalaması: %82,5 İslam ülkelerinde ise %70,3.
-Kadınlarda okuryazarlık dünya ortalaması %79 iken, İslam ülkelerinde %64.
ANNE ÖLÜMLERİ
-Dünyadaki kadın nüfusunun %25'ini oluşturmasına rağmen, anne ölümlerinin %49'u İslam ülkelerinde gerçekleşmektedir.
-Dünyadaki çocuk nüfusunun %30'u İslam ülkelerindeki çocuklar oluştursa da, 5 yaş altı ölümlerin %47'si İslam dünyasında yaşanmaktadır.
