Anayasa Mahkemesi, ihtiyati tedbir kararının uygulanmasına ilişkin emre uymayan veya tedbir kararına aykırı davranan kimsenin bir aydan 6 aya kadar disiplin hapsi ile cezalandırılması öngören kanun hükmünü iptal etti.
Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre bir yapım şirketi, yapımcısı olduğu 1999 yılı yapımı sinema eserinin isminin, çekimlerine yeni başlanan başka bir sinema eserinin tanıtımında ve reklamında kullanılmasının önlenmesi için ihtiyati tedbir kararı aldırdı.
Yeni filmi çeken şirkete ihtiyati tedbir kararına muhalefet ettiği gerekçesiyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 398. maddesi kapsamında disiplin hapsi verilmesi istemiyle dava açıldı.
Davaya bakan İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi, davada uygulama konusu olan kanun hükmünün Anayasaya aykırı olduğu kanısına vararak iptali için Anayasa Mahkemesine başvurdu.
Yüksek Mahkeme, oy birliğiyle kanunun 398. maddesindeki, "İhtiyati tedbir kararının uygulanmasına ilişkin emre uymayan veya tedbir kararına aykırı davranan kimse bir aydan altı aya kadar disiplin hapsi ile cezalandırılır." cümlesini Anayasaya aykırı bularak iptal etti.
İptal hükmünün 9 ay sonra yürürlüğe girmesine karar verildi.
- KARARDAN
Gerekçede, ihtiyati tedbire muhalefet sebebiyle verilen disiplin hapsine karşı hangi kanun yolunun uygulanacağına ilişkin istikrarlı ve hukuki anlamda güven veren bir uygulamanın bulunmadığının anlaşıldığı belirtildi.
İtiraz konusu kuralın, ihtiyati tedbire muhalefet dolayısıyla verilecek disiplin hapsi yönünden yapılacak yargılamadaki usul ve esaslar ile başvurulması mümkün kanun yolları yönünden belirli ve öngörülebilir nitelikte olduğunun söylenemeyeceğinin ifade edildiği gerekçede, şunlar kaydedildi:
"Disiplin hapsi suç karşılığı uygulanan hapis cezası niteliğinde bulunmayıp ceza yargılamasının konusunu oluşturan suç kavramının dışında kalmakta ise de itiraz konusu kural kapsamında düzenlenen disiplin hapsinin bir mahkeme tarafından verileceği ve kişi hürriyetini kısıtlayacağı hususu kuşkusuzdur. Bu yönleri dikkate alındığında ihtiyati tedbire muhalefet dolayısıyla verilecek disiplin hapsi yönünden yapılacak yargılamadaki usul ve esaslar ile verilecek karara karşı başvurulacak kanun yollarındaki belirsizliğin kişilerin hukuki güvenliği ile hak arama özgürlüklerini zedeleyeceği sonucuna ulaşılmıştır."
