İnsan Hakları ve Adalet Hareketi (iHAK), BM İnsan Hakları İnsan Hakları Konseyi'nin 6 Kasım'da (bugün) Cenevre'de Çin Hükümetiyle Doğu Türkistan'da yaşanan insan hakları ihlallerine dair yapacağı oturumda dikkate alınmasını istediği konulara ilişkin aşağıdaki basın açıklamasını yapmıştır.
DOĞU TÜRKİSTAN'DAKİ TOPLAMA KAMPLARI KAPATILSIN!
Çin, 1949 senesinden bu yana işgâli altında tuttuğu Doğu Türkistan'da zulmünü her geçen gün artırarak devam ediyor. Can, mal, nesil, akıl, namus, inanç, eğitim, vb. her alanda onlarca senedir devam eden baskı ve zulmün yanına, ‘toplama kampları' adıyla bir yenisi daha eklendi.
BM Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Komitesi CERD, Ağustos 2018'de “Doğu Türkistan'da aşırıcılıkla mücadele adı altında kitlesel tutuklamalar olduğunu” açıklamıştır.
Uluslararası Af Örgütü rakamlarına göre “Eylül 2018 itibariyle 1milyondan fazla kişi toplama kamplarında alıkonulmaktadır.” On binlerce insan, yakınlarından haber alamadıkları gerekçesiyle insan hakları örgütlerine başvurmaktadır. Herhangi bir yargılama yapılmaksızın ve hukuki karar olmaksızın bu toplama kamplarında alıkonulan insanlara fiziki ve psikolojik işkenceler yapılmaktadır. Sözde “yeniden eğitim merkezi” olarak tanımlanan bu kamplarda yetersiz beslenme ve çok geniş çapta sistematik işkenceler yapıldığına dair deliller BM başta olmak üzere uluslararası kuruluşların elinde mevcuttur. Kamplarda ayrıca yaşlı, çocuk, engelli ve hamile kadınların olduğu rapor edilmektedir.
Son iki yılda bölge genelindeki Uygur ve Kazak etnik gruplarından DNA toplanması, yoğun izleme faaliyetleri, yurtdışına yönelik ticari faaliyetleri olan kişilerin gözaltına alınması, aralarında Türkiye'nin de olduğu 26 ülkedeki Uygurlarla iletişim kuran herkesin suçlu kabul edilmesi, yurtdışındaki Uygurların ailelerine baskı yapılarak ülkeye dönmelerinin istenmesi, gözaltına alınan insanlardan haber alınamaması ve bölge genelinde parçalanan aileler Doğu Türkistan'da ihlallerin sistematik hale geldiğini göstermektedir.
BM İnsan Hakları İnsan Hakları Konseyi açıklamayı yaptığımız bu saatte Cenevre'deki merkezinde Çin Hükümetiyle karşılıklı olarak Çin'deki insan hakları ihlallerini değerlendireceği bir oturum yapmaktadır. Bu vesileyle yaşanan ihlaller uluslararası toplumun gündemine bir kere daha gelirken Çin Hükümetine ve uluslararası topluma soruyoruz; “bu insanlar nerede?”
İnsan Hakları ve Adalet Hareketi olarak;
1. Çin Halk Cumhuriyeti ve Çin Komünist Partisinin, Doğu Türkistan'daki Uygur, Kazak, Kırgız vb. müslüman etnik guruplara karşı etnik ve dini ayrımcılık temelli politikalarına son vermesi,
2. Çin Halk Cumhuriyeti'nin bu toplama kamplarında tutulan kişilere ve ailelerine dair gerçek rakamları ve isimleri açıklaması, kamplarda uluslararası kurum ve kuruluşların gözlem yapmasına fırsat tanıması,
3. BM İnsan Hakları Konseyi ve diğer uluslararası kuruluşların, Çin'in devam eden bu ihlallerine karşı etkili adım atmaları,
4. Doğu Türkistan'da yaşanan kitlesel ihlallerle ilgili uluslararası bağımsız araştırma komisyonu kurulması,
5. Çin ile ekonomik ilişkileri güçlü olan bölge ülkelerinin ve Türkiye'nin, ihlallerin önlenmesine dair Çin Halk Cumhuriyeti nezdindeki baskıları arttırmaları çağrısında bulunuyoruz.
iHAK
İnsan Hakları ve Adalet Hareketi
