Türkiye genelinde kapanma öncesinde kritik Bilim Kurulu toplantısının ardından kameraların karşısına geçen Sağlık Bakanı Fahrettin Koca açıklamalarda bulundu.
Bakan Koca'nın açıklamaları şu şekilde:
Tüm Dünya ile birlikte salgın boyunca ağır bedeller ödedik.
Yeni bir Dünya düzenine sert ve hazırlıksız bir geçiş dönemi yaşadık. İş yapma usullerinden sevdiklerimize temas etme halimize kadar her alanda yeni bir düzene geçiş sancısı yaşadık. Sevdiklerimizi kaybettik. Sevdiklerimizi korumak için onları görmemeyi göze aldık.
Bu çok yıpratıcı süreç beklenenden uzun sürdü. Ülkemizde vaka sayılarının ve kayıpların artmasını durdurmak için bir kez daha kısıtlamaları sıkılaştırdık. Umarım ödediğimiz bu bedel bu salgından tamamen kurtulmamıza fayda sağlar.
Kısıtlamaların işe yaraması da tamamen hayatımızdan çıkması da onlara ne kadar uyacağımızla ilgili. Eğer bir defada bu kısıtlardan ve hastalıktan kurtulmak istiyorsak hep birlikte tedbir ve kısıtlamalara uymalıyız. Bunun ne kadar zor bir talep olduğunun farkındayım. Aşı programı ile toplumsal bağışıklığı elde etmeden eski günlerimize dönmek kolay olmayacak. Bu süreci kısaltmak için yapmamız gereken kısıtlama ve tedbirlere uymaktır.
Aşı tedariki önümüzdeki 2 ay için güçleşiyor ancak sonrasında aşı bolluğu yaşanması bekleniyor.
Aşı üreticisi sayısı her geçen gün artmaktadır. Üretilen aşıların üretim kapasiteleri de artıyor. Bildiğiniz gibi ülkemizde iki aşı kullanıma girdi. Üçüncü olarak ise Sputnik V aşısının acil kullanım onayı için son aşamaya gelindi ve aşı tedariki için bir anlaşma da yapıldı. Türkiye, Sputnik V aşısından 6 ay içinde 50 milyon doz almak üzere anlaşmayı imzaladı. İlk sevkiyat mayıs ayı içinde gerçekleşecektir. Ayrıca bu aşının ülkemizde üretilmesi için de teknoloji transferi yapılacaktır.
Haziran ayı ile birlikte Biontech aşısının da teslim alınan miktarı 30 milyon dozu geçmiş olacak. Bugün yaptığımız Bilim Kurulu toplantısında aşıyı geliştiren Prof. Dr. Uğur Şahin hocamızın da görüşünü alarak Biontech aşısının iki dozunun uygulanması arasındaki sürenin 6-8 hafta olarak uygulanmasına karar verilmiştir.
Sinovac için ise zaman zaman sevkiyatta yavaşlamalar yaşansa da artan kapasite ile birlikte elimize ulaşan doz miktarı da artacak. Ayrıca diğer aşı üreticileri ile de anlaşma zemini ve erken teslimat konularında görüşmeler devam etmektedir.
Yerli gücümüz yerli aşılarımız sahaya çıkmaya hazırlanıyor.
Yerli inaktif aşımız Faz II denemelerini tamamladı. Sonuçların değerlendirilmesini takip eden önümüzdeki birkaç gün içinde Faz III denemelerinin hazırlıkları başlayacaktır. Bu yaygın kullanım öncesi son aşamadır.
İkinci inaktif aşımız ise Ankara Şehir Hastanesi Klinik Araştırma Merkezinde Faz I aşamasına başlamış ve ilk gönüllülerinin aşılanmasını tamamlamıştır.
Faz I çalışması devam eden bir diğer aşı adayımız olan virüs benzeri parçacık aşısı ise ilk gönüllülerinin tamamını aşılamış durumdadır. Mayıs ayı sonunda Faz II çalışmasına geçilmesi hedeflenmektedir.
Intranazal uygulanacak aşı adayımız için ise Faz I çalışması için araştırma ürünü üretilmiştir. Gerekli testler tamamlandıktan sonra Faz I çalışmasına başlanacak.
Adenövirüs temelli Vektör aşı adayımız ise üretilmiş ve Faz I aşamasına ulaşmıştır.
Aşı çalışmalarının etkinliğini de salgının seyrini de yakından ilgilendiren bir konu daha var: Mutasyonlar.
Mutasyonlar rNA virüsleri için beklenen bir durumdu. Virüsle mücadeleyi güç hale getiren de budur. Bugün Dünya genelinde karşılaşılan onlarca mutasyon/varyant türü bulunmaktadır. Bunlardan bazıları baskın hale gelerek hızla yayılırken bazıları sınırlı yayılım göstermektedir.
Virüsün kendisini değiştirerek yeni formlara girmesi ömrünü uzatsa da bunun bir sonu var. Bu mutasyonlar virüsün de hasta etme kabiliyetini sınırlayacak. Şu an ülkemizde en çok görülen mutasyon türü İngiltere varyantıdır. Bunun yanında Brezilya ve Güney Afrika varyantları da görülmüştü. Son olarak İstanbul'da 5 vatandaşımızda Hindistan varyantı da gözlendi. Ülkemizde bu varyant ilk kez görüldü ve vakalar izolasyon altında takip edilmektedir.
Aziz Vatandaşlarım,
İçinde bulunduğumuz dönemin salgının kontrol altına alınması ve yaygın aşılanmadan önceki son kısıtlama olmasını temenni ediyorum. Bu temennimin gerçekleşmesi için bu dönemi iyi değerlendirmeli ve sorumlu davranarak kısıtlama ve tedbirlere uyumlu hareket etmeliyiz.
Sözün gücünün azaldığının farkındayım ama sizin gücünüzden hiç endişem yok. Çok direndiniz, çok mücadele ettiniz ve yoruldunuz. Sizlerden ricam bir seferberlik hali ile mücadeleye katılmanızdır. Bu mücadelenin galibi bizler olacağız. Ramazan Bayramını huzurla karşılamak için birlikte mücadele edelim.
Hepinizi saygıyla ve sevgiyle selamlıyorum.
Dr. Fahrettin Koca
T.C. Sağlık Bakanı
