Türkiye'de yalnızca bir tane boğazın olmadığı sıklıkla unutuluyor ne yazık ki. Halbuki iki kıtanın birleştiği, ortasından deniz geçen şehir Çanakkale'nin anlatılması gereken bir çok hikayesi var. Buraya ister günübirlik gelmiş olun, dilerseniz de birkaç gece konaklayın, bu hikayeleri, tarihi dinlemeden, yemeğinden suyundan tatmadan ayrılmayın Çanakkale'den. İşte sizin için hazırladığım, Çanakkale'de nereye gidilir, ne yenir, ne içilir temalı, Çanakkale gezi rehberi yazısı.
Genel Bilgiler
Çanakkale Tarihi
Çanakkale tarihi denilince hemen akla 18 Mart Çanakkale Zaferi ve Truva kenti gelir. Bunlarla birlikte bu şehrin bir hayli eski ve yoğun bir mazisi vardır. İlk yerleşim yerlerinin M.Ö. 4000 senelerinde, Bakır Çağı'nda kurulmuş olduğu düşünülmektedir ve o dönemden beri, gerek toprak verimliliği gerekse stratejik konumu sebebiyle önemli bir yerleşim bölgesi olmuştur. Meşhur Pers kralları Darius ve Xerkes, Çanakkale'yi ellerinde tutmak için her şeyi yapmışlarsa da izleyen senelerde Büyük İskender burayı Persler'in elinden almıştır. Daha sonra Bizanslılar'a geçen Çanakkale pek çok Türk beyliğine ev sahipliği yaptıktan sonra, eninde sonunda Osmanlı toprağı olmuştur. Hemen ekleyeyim: Kentin iki önemli simgesi, Kale-i Sultaniye ve çanak zanaatı, bu şehire adını vermiştir ve zamanla buraya Çanakkale denmiştir.
Nüfus
Türkiye'nin en “ortanca nüfuslu” şehirlerinden bir tanesidir. Yapılan 2019 tarihli sayıma göre şehirde 542 binden fazla insan yaşamaktadır. Kıyaslamak için şöyle bir bilgi vereyim, yüzölçümü olarak İstanbul'un iki katı bir alana sahip olması ile beraber, İstanbul'un nüfusu, Çanakkale'yi 30'a katlamaktadır. Kalabalık büyükşehirlerden sıkılmışlar için birebirdir.
İklim
Bağlantı bölgelerinden bir tanesi olan Çanakkale'de hem Karadeniz hem de Akdeniz iklimi görülebilir. Güney kesimlerinde Akdeniz iklimi hakimken, kuzeye çıkıldıkça Karadeniz iklimi ağır basmaktadır. Bunlarla beraber, her an batıdan, Balkanlar'dan gelen soğuk hava dalgalarının etkisi altına girebilir. Ama bu sizi yıldırmasın. Özellikle güneyde, bir çok bilindik tatil beldesine de sahiptir. Bunlarla beraber, gitme niyetinize bağlı şekilde, Çanakkale senenin büyük kısmında ılıman bir hava sunmaktadır. Yağışlarsa çok miktarda ilkbahar ve yaz aylarından görülmektedir.
Çanakkale'ye Nasıl Gidilir?
Aslına bakarsanız, Türkiye'nin en batısındaki şehirlerden biri olduğu için en uzak şehirlerinden de birisidir. Karayolunu tercih edecekseniz, en az 3-4 saati gözden çıkarmanız gerekiyor. Karayolu size çok güzel manzaralar ve yol kenarı dinlenme tesisleri sunuyor. Eğer bu yolu tercih edecekseniz bol bol gezip görmenizi dilerim.
Şehrin 5 km dışında havaalanı bulunuyor ve bir çok şehirden buraya uçak gelmektedir. Uçak yolculukları 1 saatten az sürüyor, o yüzden doğudan geliyorsanız havayolunu tercih etmek isteyebilirsiniz.
Nerede Kalınır?
Eğer Çanakkale'ye yemek ve kültür turizmine gidiyorsanız merkezinde size – ve cebinize – uygun bir çok otel bulabilirsiniz. Eli yüzü düzgün oteller geceliği 200 liradan başlayıp hayallerinize ve ihtiyaçlarınıza göre daha da artabilir.
Bununla beraber eğer Çanakkale'ye denize girmek, güneşlenmek için gidecekseniz, güney bölgelerini öneririm. Oralarda pek tatlı butik oteller bulabileceğiniz gibi pansiyonlar ve haftalık, aylık, sezonluk kiralık evler de bulabilirsiniz.
Kaz dağları gibi önemli bir faktör de vardır. Sadece Kaz Dağları da değil, iç kesimlerinde de mis gibi temiz havaya doyacağınız, doğanın içinde tatil yapacak bir çok köy ve yerleşim yeri bulabilirsiniz. Çeşitli butik oteller bulabileceğiniz gibi, kiralık dağ evleri de bulabilirsiniz. Oh, canımız çekti valla.
Çanakkale'de Ne Yenir, Ne İçilir?
Çanakkale'nin çok lezzetli deniz mutfağı vardır. Midye dolması farklı bir güzeldir. Israrla isteyiniz. Onun yanında çirozuydu, lakerdasıydı, tuzlu sardalya ve marine hamsisiydi derken, hem gözünüz hem de karnınız doyacaktır.
Çanakkale'nin kendisine has müthiş lezzetleri de var bunlardan birisi ovmaç çorbasıdır. Pek az malzeme isteyen çorba esasında soğan ve unla yapılır. Pek lezzetlidir. Sebzelerle köfte gibi hazırlanan Tumbi vardır bir de. Ispanak ve unla yapılan çırpma, mantardan yapılan melki ve börülce köftesi ise döne döne aranılan lezzetler arasındadır. Ortalama olarak 2 kişi 150 liraya dolu dolu güzel bir akşam yemeği yiyebilirsiniz.
Çanakkale Festivalleri
Çanakkale festival ve şenlikleri saymakla bitmez tabii. Ama ben yine de gözüme çarpan birkaç tanesini sizlerle paylaşmak istiyorum:
18 Mart Şehitleri Anma Günü
2 saatte işgal edileceğine inanılan bir memleketin direniş hikayesini hepimiz biliyoruz. Her yıl saygı ile bu savaşta kahramanca savaşan şehitlerimiz,Çanakkale Şehitliği'nde düzenlenen törenlerle anılır.
5-8 Haziran Geleneksel Kazdağı Doğal Şenlikleri
Yenice'de düzenlenen bu şenlikte, bölgenin kültürel değerleri tanıtılır, uzun doğa yürüşlerine çıkılır. Geçtiğimiz sene bu şenlik 5 haziranda yapıldı.
9 – 13 Ağustos Uluslararası Troia Festivali
Truva gibi önemli bir antik şehire sahip olup bunun festivalini düzenlememek olmaz tabii. Ayrıca festivalin açılışında Homeros Bilim – Kültür – Sanat Ödülleri de dağıtılmaktadır.
Bozcaada Kültür Sanat ve Bağbozumu Festivali
Eylül'ün ilk haftası düzenlenen bu festivalde bağları dolaşıp çeşit çeşit şarap tadabilirsiniz. Tiyatrodan tutun da futbol karşılaşmalarına kadar bir çok gösteri de izleyebilirsiniz.
Çanakkale'de Gece Hayatı
Çanakkale ve akşam vakti deyince balık sofraları kaçınılmaz. Deniz kenarında, mis gibi hava eşliğinde güzel – ve hatta romantik – bir ziyafet çekebilirsiniz. Ancak böyle bir mekanda daha önce yer ayırtmanız da yarar var; zira, hem size göre hazırlık yapıyor olacaklardır hem de mekanların dolma olasılığı epey yüksek.
Çanakkale'den Ne Alınır?
Zeytinyağını hemencecik yazayım da aradan çıksın. Tadına doyum olmaz, isterseniz yemeğe katacağınız, isterseniz ekmek banıp hüpleteceğiniz leziz zeytinyağları bulunur. Yanına erişteler, doğal ve şifalı bitkiler, organik salçalar alabilirsiniz. Yeme içme ile muhabbetiniz bitmediyse mis gibi fırınlanmış helvası var, onu da yanınızda götürüp eşi dostu mest edebilirsiniz. Yeme içme ile muhabbetiniz bittiyse eğer, mis kokulu sabunlar, havlular, el örgüsü patikler alabileceğiniz envai çeşit dükkan bulabilirsiniz.
Çanakkale Gezilecek Yerler
Gelelim fasülyenin faydalarına. İster günübirlik gidin ister konaklayın; her iki durumda da Çanakkale'de pek güzel vakit geçireceğinizi düşünüyorum. Lafı dolandırmadan hemen anlatmaya başlayayım; buyursunlar size Çanakkale gezilecek yerler listesi!
Çanakkale Şehitliği
Sırf burası için bile Çanakkale'ye gelmiş olabilirsiniz. Gelibolu Yarımadası'nın en ucunda yer alan bu abideye adım attığınız anda içiniz bir garip olacaktır. Zira burda 60 bini aşkın Türk askerin mezarı bulunduğu gibi, 250 binden fazla Avusturalya, Yeni Zelanda, İngiliz ve Fransız askerinin de mezarları ve anıtları bulunur. Her yıl yalnızca yurtiçinden değil, yurtdışından da bir çok turist buraya akrabalarının mezarlarını ziyarete gelmektedir. Şehitliğin herhangi bir ziyaret saati yoktur. Çanakkale şehitlik gezisi için dilediğiniz saati seçmekte serbestsiniz.
Gelibolu Yarımadası Milli Parkı
Şehitliği de içerisine alan bu alan yarımadanın güney kısmının önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. İçinde Eceabat ilçesi ve 8 adet köy bulunur. Dilerseniz arabanızla gezip, boğazın güzel havasının tadını çıkarırsınız, isterseniz de ağaçların arasında uzun bir yürüyüşe çıkarsanız. Hem ne olursa olsun, buranın keyfine varın derim!
Truva Antik Kenti
Şehrin biraz dışında yer almakta ancak yolunuzu bir biçimde düşürmenizi öneriyorum. Eğer aracınız yoksa, buraya düzenlenen turlara katılabilir ya da otobüslere binebilirsiniz. Çanakkale'deki en eski yerleşim yerlerinden biri. Homeros'un hikayelerinden fırlamış ve sürekli anıları anlatılan bu kentte 3000 senelik bir geçmiş ayaklarınızın altında, bir kol mesafesinde duruyor olacak.
Kentle ilgili enteresan bir bilgi: Kurulduğu tarihlerde denize yakın konumda bulunsa da zaman içinde Karamenderes Nehri'nin taşıdığı alüvyonlar nedeniyle denizle arasındaki mesafe açılmıştır. Ayrıca ilgilisi için, gitmeden Oğuz Atay'ın Tahta At adlı öyküsünü de okumanızı öneririm. Truva antik kenti müzesi giriş ücreti 1 Mart 2020 itibariyle 50 TL olarak güncellendi.
Aynalı Çarşı
Çanakkale'nin meşhur türküsünde de anılan bu çarşı, şehrin otantik AVM'si. Aradığınız bir çok ürünü burda bulmak mümkün, sabunlar, el işi örgüler, bakır işleri, hediyelik eşyalar. Hem alışveriş için, hem de tarihi için gezebileceğiniz önemli mekanlardan birisi Aynalı Çarşı. Yapılış tarihi 19. Yüzyıl'ın sonlarına dek gelmektedir. Gezerken içerisi buram buram tarih kokmaktadır.
Morabbin Parkı
Şehrin içinde, Hükümet Konağı'nın önünde bulunan bu parkta dinlenip, Çanakkale'nin alışıldık gürültülerinin tadını çıkarabilirsiniz. Ama turistler buraya daha çok “tahta at” için geliyorlar. Başrolünde Brad Pitt'in yer aldığı meşhur Troy filminde kullanılan tahta at, zamanında şehire bağışlanmış ve buraya yerleştirilmiştir. O bilindik sesleri dinlerken, tahta atı ziyaret de edebilirsiniz.
Dur Yolcu Silueti
Eceabat tepelerinde bulunan bu “siluet,” ağaçların arasındaki geniş bir alana çizilmiştir. Çanakkale resimlerinden gördüğünüz, Çanakkale Zaferi'ne gönderme yapan “Dur yolcu, bilmeden gelip bastığın bu toprak bir devrin battığı yerdir,” yazısı vardır. Boğazın öte tarafından da rahatlıkla görebileceğiniz bu silueti fark etmemeniz elde değil zaten.
Çanakkale Arkeoloji Müzesi
Tarihi bu kadar zengin bir şehir olup da arkeoloji müzesine sahip olmamak olur muydu? Olmazdı tabii. Antik döneme ait bir çok eseri burda görebilirsiniz. Çanakkale'nin binlerce senelik tarihini görmek ve öğrenmek açısından en önemli duraklardan bir tanesi. İçerisinde 30 bine yakın eser olduğu için gez gez, bak bak bitmez belki ama, bir yerinden başlamak gerek elbet.
Eski Ermeni Kilisesi
Tarihi geniş şehirlerin böyle bir artısı oluyor: Çok kültürlü ortamlarında farklı kültürlerden bir çok eseri, şehir yaşamının içerisinde görebiliyorsunuz. Ve esasında hiç de o kadar farklı olmadığımızı anlıyorsunuz. Eski Ermeni Kilisesi de böyle bir yapı. Bugünlerde cemaati kalmadığı için kültür ve sanat evi olarak kullanılmaktadır. Bir zamanların kilisesinde tasavvuf etkinlikleri görmek bir hayli değişik.
Çanakkale' Müzeleri Giriş Ücretleri
ÇANAKKALE ALEXANDRİA TROİAS ÖRENYERİ – Ücretsiz
ÇANAKKALE APOLLON SYMİNTHEİON ÖRENYERİ – 10 TL
ÇANAKKALE ASSOS ÖRENYERİ – 25 TL
ÇANAKKALE KİLİTBAHİR KALESİ – 15 TL
ÇANAKKALE TROİA MÜZESİ – 50 TL
ÇANAKKALE TROİA ÖRENYERİ – 50 TL
Çanakkale'nin tadını doya doya çıkarmanızı sağlayacak rehberi okudunuz. Şimdi sekmeleri usulca kapayın ve yola çıkın! ;)
