Türk Hava Yolları'nın (THY) indirimli Kafkaslar kampanyasının düzenlediği şehirlerden bir olan kardeş Azerbaycan'ın başkenti Bakü, gezilecek yerler bakımından pek çok tarihi yapıyı barındırıyor.
Bakü, Kafkas bölgesinin en önemli ticaret ve kültür merkezleri arasında yer alıyor. Bir liman kenti olan Bakü, kültürel aktiviteleri ile de dikkat çekiyor. Bakü'de oldukça fazla sayıda sergi salonları, tiyatro ve sinema salonları bulunuyor.
Arap, Osmanlı ve Rus egemenliğinde geçirdiği yıllar ve Zerdüştler'in bölgeye verdikleri önem, kentin kültürel miras anlamında zenginleşmesinin en büyük nedeni olarak gösteriliyor. Ayrıca petrol zengini Bakü'de bağımsızlığın ardından yapılmış, çağdaş mimari unsurlara sahip çok sayıda gezilecek ve eğlenilecek yer bulunuyor.
Milattan öncesi tarihlere dayanan geçmişi ile birçok kültürü bünyesinde barındıran şehir, doğal güzellikleri, cana yakın misafirperver tutumu ve tarihi dokusunu her sokağına yansıtıyor. Uzun yıllar Sovyetler Birliği'nin himayesinde bulunan Bakü'de, inşa edilen birçok yapı Rus mimarisinin özelliklerini taşıyor.
1991 yılında bağımsızlığını ilan eden Bakü, hızla değişip gelişiyor. Şehrin ilk yerleşim bölgesi yerli halk tarafından İçeri seher bölgesi olarak adlandırılıyor. Bu bölgede çeşitli kültür ve sanat etkinlikleri yapılıyor ve birçok tarihi yapı bulunuyor.
2012 yılında 57. Eurovision şarkı yarışmasına, 2015 yılında Avrupa Oyunları'na ve 2016 Avrupa Grand Prix Formula 1 yarışlarına ev sahipliği yapan Bakü, her yıl milyonlarca turist tarafından ziyaret ediliyor.
Bakü'de gezilecek yerlerin listesi
Bakü'de gezilecek yerlerin büyük çoğunluğu kentin tarihi kısmında bulunuyor. Yürüyerek rahatça dolaşabileceğiniz bu bölge dışında şehir içinde bir yere gitmek isterseniz metro, otobüs veya minibüsleri kullanabilirsiniz. Ateşgah, Yanar Dağ gibi şehir merkezine uzak yerler içinse otobüs seferlerinden yararlanmak en ekonomik seçenek.
1- İçeri Şehir
Yerel halk tarafından “Köhne Şehir” olarak adlandırılan İçeri Şehir (Icheri Sherer), pek çok tarihi yapıyı barındırdığı için gezginlerin Bakü gezilecek yerler listelerinde mutlaka yer verdikleri bir bölge.
Paleolitik dönemden itibaren yerleşim yeri olarak kullanılan bölge, 2000 yılında UNESCO Dünya Tarih Mirasları Listesi'ne girmesinin ardından 2003 yılında tehlike altındaki dünya miraslarından biri olarak kabul edilmiş. Eski Kent'in Arnavut kaldırımlı sokaklarında ellinin üzerinde tarihi yapı bulunuyor.
2- Şirvanşahlar Sarayı
Yerel mimarinin en önemli örnekleri arasında sayılan Şirvanşahlar Sarayı Şirvanşahlar Hanedanı'nın şahı İbrahim Halilullah'ın döneminde inşa edilmiş.
İçeri Şehir Bölgesi'ndeki 15. yüzyıl eseri, geçmişte hastane ve kışla olarak kullanıldıktan sonra günümüzde müze olarak hizmet veriyor.
Haftanın her günü 10.00-18.00 saatleri arasında ziyaret edebileceğiniz müzede şahlara ait özel eşyaların yanı sıra vitray, halı gibi el yapımı eserler sergileniyor.
3-Kız Kulesi
Eski bir Zerdüşt Tapınağı olduğu düşünülen, 27 metre yüksekliğindeki Kız Kulesi (Maiden Tower) 12. yüzyılda inşa edilmiş.
Tarihi hakkında pek çok hikâyenin anlatıldığı kule 18. ve 19. yüzyıllarda ise deniz feneri olarak kullanılmış. İçeri Şehir'in güneydoğu bölümündeki 8 katlı yapı, günümüzde hediyelik eşya satıcılarının stantlarına ve sergilere ev sahipliği yapıyor. Ayrıca kulenin en üst kısmına çıkarsanız limanı, sahilin büyük bölümünü ve Eski Şehir'in tarihi yapılarını fotoğraflayabilirsiniz.
4-Ateşgah
Adı “Ateş Mabedi” anlamına gelen Ateşgah (Fire Temple), Bakü kent merkezine 30 kilometre uzaklıktaki Surakhani Kasabası'nda yer alıyor.
Ayakta kalmış 3 Mecusi tapınağından birisi olan mabedin ilk yapısı olan ahır bölümü 1713 yılında, merkezi secdegahı ise 1810 yılında inşa edilmiş.
Geçmişte Zerdüştler için önemli bir ibadet yeri olan yapının bazı odaları günümüzde müze olarak kullanılıyor. Manevi ve tarihi değeri sayesinde Bakü gezilecek yerler listesinde kendisine yer edinen tapınak ayrıca Nevruz kutlamaları için de kullanılıyor.
5-Bakü Bulvarı
Bakü sahil şeridine paralel uzanan Bakü Bulvarı (Baku Boulevard), 1909 yılında açılmış. Geçtiğimiz yüzyılın başında Bakü'de yaşamış petrol tacirlerinin ikametgâh olarak seçtiği bölge daha sonra Deniz Kenarı Milli Parkı olarak adlandırılarak koruma altına alınmış.
Denizin doldurulmasıyla oluşturulmuş bulvar, bağımsızlığın kazanılmasından sonra genişletilerek müzelerin, anıtların, eğlence merkezlerinin bulunduğu bir cazibe merkezi haline getirilmiş.
6-Devlet Bayrağı Meydanı
2007'de Azerbaycan devlet başkanı İlham Aliyev tarafından temeli atılan ve 2010 yılında açılan Devlet Bayrağı Meydanı (National Flag Square), donanma üssünün yakınında yer alıyor.
Azerbaycan halkının birlik ve bütünlüğünü simgeleyen 162 metre uzunluğundaki bayrağıyla “en uzun bayrak” rekorunu kırarak Guinness Rekorlar Kitabı'na geçen deniz kıyısındaki meydanda Azerbaycan armasının ve ulusal marşının yazdığı bir mozele bulunuyor.
7-Kobustan Milli Parkı
Resmi adı Kobustan Kaya Sanatı Kültürel Peyzaj Alanı (Gobustan National Park) olan milli park, Bakü'nün 64 kilometre uzağında yer alıyor.
Kafkas Dağları'nın güneydoğu ucundaki alanda tarihi 40 bin yıl öncesine dayanan kaya oymaları bulunuyor. Adını bölgede bulunan dağ geçitlerinden (yerel dilde gobu) alan milli parkın içerisindeki diğer değerli bulgular olan mağara yerleşkelerini ve mezarlıkları ziyaret ederek, bölge hakkında değerli bilgiler edinebilirsiniz.
8- Alev Kulelileri
Bakü'nün en yüksek yapıları sayılan Alev Kuleleri (Flame Towers) ofis, konut ve otel olarak kullanılan 3 kuleden oluşuyor. İnşasına 2007 yılında başlanan ve 2013'te tamamlanan yapı için 350 milyon dolar civarında harcama yapılmış.
Bakü'nün simgeleri arasında sayılan yapının en önemli özelliği 10 bin LED armatürle kaplanmış dış yüzeyinin akşam oluşturduğu ve kulelerin adının kaynağı olan muhteşem görüntüsü.
9-Şehitler Hiyabanı
Kent merkezine yürüme mesafesindeki Şehitler Hiyabanı (Martyrs' Lane, The Kirov Park) adındaki alana ilk olarak Bakü Muharebesi'nde şehit edilen Azeri ve Türk askerler defnedilerek Şehitler Hiyabanı adı verilmiş.
Bölgenin kontrolünü ele geçiren Bolşevikler tarafından adı değiştirilerek 1924'ten 1990'a kadar eğlence merkezi olarak kullanılan alan, 1990'da gerçekleşen Kara Ocak olayının ardından yeniden eski adıyla anılmaya başlanmış.
15 bin mezarın bulunduğu şehitliğe Osmanlı Ordusu emrindeyken şehit düşmüş 1130 Türk askeri defnedilmiş. Şehitlerin isimlerini 1999'da açılan anıtın üzerinde görebilirsiniz.
10- Nizami Caddesi
Alışveriş tutkunlarının Bakü gezilecek yerler listelerinde özel bir yeri olan caddeye Azeri şair Nizami Ganjavi'nin adı verilmiş. Araç trafiğine kapalı durumdaki 3,5 kilometrelik cadde üzerinde alışveriş yapabileceğiniz mağazaların yanı sıra tarihi değere sahip birçok yapı bulunuyor.
Kent merkezini batı-doğu düzleminde kesen yaya yolu, akşam ışıklandırması sayesinde fotoğraf çekmeyi seven tatilciler için ideal atmosfere sahip oluyor.
11-Haydar Aliyev Kültür Merkezi
Irak asıllı İngiliz mimar Zaha Hadid'in tasarımını yaptığı Haydar Aliyev Kültür Merkezi‘nin (Heydar Aliyev Center) inşasına 2007 yılında başlanmış ve 2012 yılında tamamlanarak hizmete açılmış.
Detay tasarımında Saffet Kaya Bekiroğlu'nun imzasını taşıyan bina, kısa tarihine rağmen dış görüntüsü ve iç kısmında barındırdığı özgünlük sayesinde Bakü'ye gelen gezginlerin mutlaka görmek istedikleri bir mekân haline gelmiş.
Haydar Aliyev'in doğumunun 89. yıl dönümünde açılan binada konser salonları, sanat galerileri, müze ve kütüphane bulunuyor.
12- Yanar Dağ
1950'li yıllarda bölgede hayvan otlatan bir çobanın ateş yakmaya çalışırken, doğal gaz kaynağının alev alması sonucu kazara keşfettiğine inanılan Yanar Dağ Bakü yakınındaki, tuz gölleri ile ünlü Apşeron Yarımadası'nda bulunuyor.
Devamlı olarak yanan gaz kaynağında basıncın etkisiyle alevlerin yüksekliği kimi zaman 3 metreyi bulabiliyor. Bölgeye Bakü'den kalkan otobüslerle rahatça ulaşabilirsiniz.
13-Azerbaycan Halı Müzesi
Dünyanın ilk ve en büyük halı müzesi unvanlarını taşıyan Azerbaycan Halı Müzesi (National Carpet Museum Azerbaijan), halıcı ve ressam Letif Kerimov'un önderliğinde 1967 yılında kurulmuş.
2014 yılında Bakü Bulvarı'nın devamı niteliğindeki Mikayil Hüseynov Caddesi'nde inşa edilen yeni binasına taşınan müzede 6 binin üzerinde halı sergileniyor.
Kronolojik sıraya ve üretildiği bölgeye göre sıralanmış halılar arasında ortaçağdan geçtiğimiz yüzyıla kadar Azerbaycan'ın farklı bölgelerinden toplanan örnekler bulunuyor.
14- Azerbaycan Devlet Filarmonisi
Repertuarında klasik batı müziği ve Azerbaycan müziği eserlerinin bulunduğu ulusal filarmoni orkestrasının performans sergilediği Azerbaycan Devlet Filarmonisi (Azerbaijan State Philharmonic Hall), Ermeni mimar Gabriel Ter-Mikelov'un tasarımıyla 1910-1912 yılları arasında inşa edilmiş.
Dönemin yüksek sınıfının konserleri izlemesi için açılan bina Azerbaycan Halk Cumhuriyeti döneminde ve Rus İç Savaşı sırasında mitingler için kullanılmış.
15- Azerbaycan Ulusal Tarih Müzesi
Bakü gezilecek yerler listesinin son sırasında yer verdiğim Azerbaycan Ulusal Tarih Müzesi (National Museum of History of Azerbaijan) Tagiyev Sokağı'nda bulunuyor.
1920 yılında kurulan müze, biri petrol taciri ve hayırsever Zeynalabdin Taghiyev'in evi olmak üzere 2 bölümden oluşuyor. Ülkenin ilk dönemlerinden itibaren toplanan etnografik ve arkeolojik eserlerin sergilendiği Azerbaycan'ın en büyük müzesi toplam 300.000 parçalık koleksiyona ev sahipliği yapıyor.
Bakü'de gezilecek diğer yerler
Bakü gezilecek yerler listenize ilk etapta ekleyebileceğiniz gezi noktaları kısaca bu şekilde. Eğer Bakü seyahatinizde zaman sorununuz yoksa gezi listenize şu yerleri de ekleyebilirsiniz:
• Kristal Salon (Baku Crystal Hall)
• Apşeron Yarımadası (Absheron Peninsula)
• Azerbaycan Ulusal Güzel Sanatlar Müzesi (National Art Museum of Azerbaijan)
• Bibiheybet Camii (Bibi-Heybat Mosque)
• Çeşme Meydanı (Fountains Square)
• Minyatür Kitap Müzesi (Baku Museum of Miniature Books)
• Azeri Ulusal Kıyafet Müzesi
• Bakü Hayvanat Bahçesi
• Bakü Televizyon Kulesi (Baku TV Tower)
• Park Bulvar, Targovi Caddesi
• Taza Pir Camii
• Teze Bazaar
• Ulusal Bilim Müzesi ve Uluslararası Mugam Merkezi (International Mugham Center of Azerbaijan)
