Otizm, erken çocukluk döneminde başlayan bir nöro-gelişimsel bir farklılıktır. Genel olarak oturma, yürüme gibi becerilerde, boy ve kilo düzeninde bir sorun gözlenmez. Otizmli çocukların dış görünüşlerinde herhangi bir farklılık yoktur. Tıpkı diğer çocuklar gibidirler. İletişimde problem yaşayan otizmli çocuklarda, sosyal etkileşime zarar verebilen, sınırlı ilgi alanlarının olması en dikkat çeken davranışlar arasındadır. Belirtiler bazen 1 yaşından önce başlar, bazı çocuklarda ise ilk sözcükler söylendikten sonra gelişimlerinde bir duraksama oluşur. Beynin yapısına ve işleyişine etki eden otizm, erken tanı ve doğru eğitimle otizm davranışları büyük oranda kontrol altına alınabilir.
Neden otizm oluyor?
Günümüze kadar sebebi bulunamayan otizm spektrum bozukluğunun sebebinin genetik ve bazı çevresel faktörler olduğu düşünülüyor. Beyin fonksiyonlarını ve hücre iletişimini bozan bazı genetik nörometabolik (beyin kimya bozuklukları) ve epilepsi hastalıklarında da otizm belirtilerinin olduğu gözlemleniyor.
Otizm spektrum belirtileri neler?
Otizmli bir çocuk bazen belirtiler gösterirken bazen de göstermeyebilir. Bu durum anne ve babaların kafasını karıştırabilir. Otizmin bir spektrum bozukluğu olarak isimlendirilmeli, bu ikilemden dolayıdır. Otizmin en temel belirtileri göz teması kuramaması, kısa süreli, çekingen bakışlar, adı söylendiğinde genellikle tepki vermemeleri, neredeyse tüm otizmli çocuklarda konuşma problemi, taklit becerisinde kısıtlılık, yoğun iletişim problemi, kendi dünyalarında yalnız olmayı tercih etme, oyuncağın bütünüyle değil bir parçasıyla oynama, canlı ve cansız şeylerin farksız algılanması, söylenenleri taklit etme, ben-sen gibi zamirleri ters söylemedir.
Otizm spektrum tanısı nasıl konuyor?
Otizm teşhisi, laboratuvar ortamlarında yapılan herhangi bir test yöntemiyle tespit edilmez. Otizm teşhisi, çocuk psikiyatristinin yaptığı gözlemlerle, aileye sorduğu sorularla ve bazı gelişim testleriyle konmaktadır. Diğer hastalıklardan ayırıcı olması için gerektiğinde kan tahlili, kulak-burun-boğaz, metabolik hastalıkları için başka uzman doktorlara yönlendirilebilir. Anne karnında teşhisi konulamayan otizm, kız çocuklarına göre erkek çocuklarında 4 kat fazla olduğu gözlemlenmiştir.
