Türk tarihi dizileri son zamanlarda ekranlarda sıkça yer almaya başladı. TRT'de başlayan furya diğer kanallara da yayıldı. Türk komutanlarının hayatarı ve dönemini anlatan dizilerde Kubiley Han adı sıkça geiyor. Kubilay Han'ın kim olduğu ve Kubilay Han'dan sonra tahta kimin geçtiği izleyiciler tarafından araştırılıyor.
Tarih kitaplarında adından çokça söz edilen Kubilay Han, pek çok kişi tarafından merak ediliyor. Son zamanlarda eski Türk tarihlerini konu alan dizilerde adından söz ettiren Kubilay Han'ın kim olduğu araştırılmaya başlandı. Kubilay Han, 78 yıllık yaşamına birçok zafer sığdırdı. Kubilay Han, Asya siyasi tarihinin şekillenmesinde çok önemli bir yere sahiptir. Kubilay Han geniş alanlarda hüküm sürdü. Çin'in başkenti Pekin bile Kubilay Han'ın kontrolü altındaydı. Peki Kubilay Han'dan sonra tahta kim geçti? Kubilay Han ne zaman öldü? Kubilay Han'dan sonra kim Han oldu? Kubilay Han'dan sonra yerini kim aldı?
KUBİLAY HAN KİMDİR?
Kubilay Han 23 Eylül 1215 tarihinde dünyaya gözlerini açtı. Kubilay Han Moğol İmparatorluğunun kağanıdır. Kubilay Han aynı zamanda Çin'deki Yuan Hanedanlığı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Kubilay Kağan, Moğol İmparatorluğu'nun son büyük hükümdarıdır.
Kubilay Han Toluy ve Sorghaghtani Beki'nin ikinci oğlu Cengiz Han'ın torunudur.
Kubilay Han Moğol hanı Mengü'nün kardeşi, İran'daki Moğol İlhanlılar devletinin kurucusu Hülagü'nün ağabeyidir.
Kubilay, gençliğinde Çince öğrenmiş ve Çin kültürüne büyük ilgi duymuştur. 1251'de Moğol hükümdarlığına seçilen kardeşi Mengü, Kubilay'ı Doğu ülkelerini, Hülagü'yü de Batı ülkelerini alması için gönderdi. Güney bölgelerinin (Çin) valisi iken adaletli yönetimi ile dikkatleri üzerine çekmiştir.
Kubilay önce büyük bir ordu ile Xi'an'ı aldı. Zorlu savaşlarla büyük Çin eyaletlerini hükümdarlığına kattı. 1258'de Yunnan ve Sichuan bölgelerine sefere çıktı. 1259'da seferde iken Mengü'nün öldüğü haberini aldı. Ancak Kubilay geri dönmeden Vuhan'daki kuşatmasına devam etti. Bu arada kardeşi Arık Böke'nin yönetimi ele geçirmeye çalıştığını öğrenince Song Hanedanlığı ile barış imzalayıp ordusunu Moğolistan'a çevirdi. 1260 yılında Kubilay ve kardeşi kendilerini Han ilan ettiler. İki kardeşin 3 yıl süren mücadelesi Kubilay'ın üstünlüğü ile sona erdi. Ancak bu iç karışıklıklardan yararlanan Yizhou valisi Li Moğol egemenliğine karşı isyan etti. Kubilay bu isyanı kolayca bastırdı, ancak bu onda Han Çinlilerine karşı derin bir güvensizlik yarattı. İmparator olduktan sonra yönetimde Han Çinlilerine yer vermedi, buna karşılık danışmanları arasında pek çok azınlık temsilcisi ve yabancılar bulunmaktaydı.
Kubilay Han, Çin'de Yuan Hanedanlığı'nı kurarak 1271 ile 1294 yılları arasında hükümdarlık yaptı. Hanedanlığın başkenti Pekin idi. 1279 yılında Song Hanedanlığı'na kesin olarak son vererek Çin'i tekrar birleştirdi. Kubilay'ın devletinin hudutları, Çin dışında Kıpçak, Çağatay, Almalık, İran ve kuzeyde Polonya hudutlarına kadar yayılıyordu. Kubilay Han, Japonya'ya ve Vietnam'a yaptığı akınlarda başarılı olamadı. Burma'da büyük bir zafer kazandı. Kubilay Han 1293'te de Endonezya'ya bir sefer yaptı ve Cava'yı ele geçirdi.
Kubilay Han, Çin'de Büyük Kanal'ın yapımına devam etti; Birçok kamu binasını tamir etti. Çin'de kağıt paranın ilk kullanımını başlattı. Çin sanatının gelişimini destekledi. Ancak Çin'deki Moğol yaşam tarzını bazı açılardan uygulamakta ısrar etmesi, oradaki kültürel ve sosyal hayatta bazı çatışmalara yol açtı.
Kubilay döneminde Çin'i pek çok Avrupalı ziyaret etti. Bunların arasında en ünlüsü Marco Polo'dur. Marco Polo,bu imparatorun sarayı, oradaki hayat, eğlenceler ve vergi sistemi hakkında bilgiler vermektedir. Kudret ve ihtişamı onu bizzat gören Venedikli seyyah Marco Polo tarafından “insan, toprak ve hazine bakımından dünyanın en güçlüsü” ve “Âdem'den bugüne kadar hiç görülmedik ölçüde güçlü” şeklinde tasvir edilmiştir (Dünyanın Hikâye Edilişi, I, 201).
Kubilay Han 18 Şubat 1294 yılında 78 yaşında hayatını kaybetti. Kubilay Han'dan sonra tahta kim geçti?
Ölümünden sonra tahta torunu Temür Olcaytu geçti. Onun ölümünün ardından İlhanlı ve Altın Orda hükümdarlarının büyük hana olan tâbiiyet bağları yavaş yavaş kopmuştur. Moğol İmparatorluğu'nu Çin'den yönetme teşebbüsü, Yüan hânedanının son hükümdarı Togan Temür'ün Çin'i terketmek zorunda kalmasıyla 1368 yılında son bulmuştur.
47 oğlu ve çok sayıda kızı oldu
18 Şubat 1294 tarihinde ölen Kubilay Kağan'ın yaptığı evliliklerden kırk yedi oğlu ve çok sayıda kızı dünyaya gelmişti.
Reşîdüddin Fazlullāh-ı Hemedânî, oğullarından muteber olan on ikisinin adını zikreder (Câmiʿu't-tevârîḫ, II, 865-868).
Kubilay Kağan çağdaş kaynaklarda cesur bir savaşçı, usta bir kumandan ve bilge bir hükümdar olarak zikredilir.
