İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) şehir merkezinde çeşitli noktalara 'tsunami tahliye yolu' tabelaları koymaya başladı. Tabelalaır gören vatandaşlar İstanbul'da tsunami tehlikesi var mı? İstanbul'da tsunami olur mu? sorusunu sormaya başladı. Marmara Bölgesinin deprem fay hattı kuşağı içinde yer aldığı biliniyor. Tarih boyunca meydana gelen şiddetli depremler kentte büyük yıkıntılara neden oldu. İBB meydana gelecek olası depremlerde oluşabilecek tsunami için de önlem almaya başladı.
Maramara Bölgesi deprem fay hattı üzerinde yer alıyor. Tarih boyunca meydana gelen depremlerde Marmara Bölgesine binlerce kişi hayatını kaybetti. Deprem korkusu ile yaşayan İstanbul'da da benzer durum söz konusu. İstanbul'u etkileyecek depremde tsunami oluşma rsiki de tartışılmaya başlandı. İBB olası bir tssunamide vatandaşa rehber olması için Marmara Denizi ile kıyısı olan ilçelerde sahillere 'tsunami tahliye yolu' tabelaları koymaya başladı. Tabelaları gören vatandaşlar İstanbul'da tsunami tehlikesi var mı? İstanbul'da tsunami olur mu? sorusunu sormaya başladı.
İstanbul'da tsunami tehlikesi var mı?
Marmara'da büyük bir deprem ve bununla birlikte tsunami tartışmaları uzun süredir devam ediyor. Bu nedenle Kandilli Rasathanesi'nin Marmara Denizi'nin çeşitli noktalarına tsunami uyarı sistemleri yerleştirdi. Kocaeli Üniversitesi'nden deprem uzmanı Prof. Dr. Şerif Barış, "çukurların etrafında biriken kum, çakıl gibi malzemelerin deprem nedeniyle heyelan oluşturması durumunda tsunaminin olabileceğini" ifade ett
İstanbul'da tsunami olur mu?
Yıldız Teknik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Şükrü Ersoy, "Küçükçekmece, Büyükçekmece, Bakırköy, Ataköy, kısmen Zeytinburnu ve Topkapı'ya yakın semtler tsunamiye yatkın yerler" diye konuştu.
Prof. Dr. Şükrü Ersoy İstanbul'da tsunami olur mu? sorusuna şöyle yanıt verdi: "Marmara Denizi iç denizi olmasına rağmen tsunami riski var. Tsunami tarihsel dönemlerde de olmuştu. Bu nedenle Marmara Denizi kıyılarının tsunami açısından tehlikeli olduğunu söylemeliyim. Geçmişte Marmara Denizi 'inde meydana gelen depremler İstanbul ve çevresini hep etkilemiştir. Bu depremlerle birlikte tsunami gerçeğini de ifade etmek gerekiyor. Son 2 bin yıl içerisinde 30'un üzerinde tsunami var.”
Tsunami dalgası kıyıya 5 ile 30 dakika arasında ulaşır
Ersoy, Marmara Denizi için tsunami dalgaların kıyıya erişme süresi 5 ile 30 dakika arası olduğunu söyledi: "İstanbul'da Küçükçekmece, Büyükçekmece, Bakırköy, Ataköy, kısmen Zeytinburnu ve Topkapı'ya yakın semtler tsunamiye yatkın yerler. Tsunami zaten kıyıdaki dar bir alanda bile etkili olsa bu tüm İstanbul kıyılarının tsunamiden etkileneceğini gösteriyor. Kıyıda uyarıcı tabelaların olmasını şiddetle onaylıyorum. Çünkü panik anında insanlar nereye kaçacağını bilemez. Ancak kişiler tsunami bölgesinde olduğunda nereye kaçacağını bilir.”
Tsunami nedir?
Tsunami okyanus ya da denizlerin tabanında oluşan deprem, gök taşı düşmesi, deniz altındaki nükleer patlamalar, volkan patlaması ve bunlara bağlı taban çökmesi, zemin kaymaları gibi tektonik olaylar sonucu denize geçen enerji nedeniyle oluşan uzun periyotlu deniz dalgasını temsil eder. Ayrıca kasırgalar da tsunamiye neden olabilmektedir. Önceleri tsunami dalgalarına med-cezir dalgaları da denmiştir. Tsunamilerin %80'i Pasifik Okyanusu'nda gerçekleşmektedir.
Yunan tarihçi Tukididis, tsunamileri denizaltı depreminden kaynaklandığını Peleponnes Savaşı'nın Tarihi adlı kitabında öne sürdü. Tukididis'in, bu teoriyi ileri süren ilk kişi olarak bilinmesine rağmen tsunaminin oluşumu hakkında 20. yüzyıla kadar pek bir şey bilinmemekteydi. Konu, hâlâ araştırılmaktadır. İlk jeolojik, coğrafik ve oşinografik makaleler, tsunamileri "sismik deniz dalgaları" olarak adlandırmaktadır.
