Gelir İdaresi Başkanlığı, kayıt dışı ekonominin önüne geçmek amacıyla, perakende mal ve hizmet satışı yapan mükelleflerin yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanmaları ya da güvenli mobil ödeme sistemine dahil olmalarını zorunlu hale getirecek düzenleme hazırladı.
Gelir İdaresi Başkanlığı, fiziksel ve sanal POS'lar üzerinden yapılan işlemlerde ortaya çıkan kayıt dışılığı önlemek için yeni adımlar attı. Hazırlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği taslağı ile birlikte, ödeme sistemlerinin amacı dışında kullanılmasının önüne geçilmesi hedeflendi. Taslakta, perakende satış yapan ve zorunluluk dışında bırakılmayan tüm mükelleflerin, EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanmaları ya da güvenli mobil ödeme sistemine dahil olmaları gerektiği belirtildi.
Tebliğ taslağında, ödeme sistemlerinin başka mükelleflere devredilerek kullanılması sonucu ortaya çıkan hasılat kayıplarının kayıt dışılığa neden olduğu vurgulandı. Ayrıca, bu uygulama ile ticari hayatın kayıt altına alınarak şeffaflık sağlanması ve yanlış gider beyanlarının önlenmesi amaçlandı.
Perakende satış yapan mükelleflerin, başkalarına ait ödeme cihazlarını kullanmaları ya da başkasının adına tanımlı sistemlerden tahsilat yapmaları engellenecek. Bununla birlikte, banka ve ödeme hizmet sağlayıcıları da mükellef dışında herhangi bir kişiye ait cihaz veya sistemleri mükelleflere sağlamayacak. Söz konusu cihazların sadece mükellefin kendi adına yapılan üye işyeri sözleşmeleri çerçevesinde kullanılması gerekecek.
Taslak düzenlemede, belirli şartların sağlanması durumunda bayilik ilişkisi çerçevesinde bayilere, ana firmalara ait finansal hesapların tanımlanabileceği bildirildi. Bu durumda, Türkiye genelinde en az 30 bayisi bulunan firmaların, sözleşme düzenleyerek ve ödeme belgelerinde ana firmaya ait bilgileri açıkça göstererek, ilgili POS uygulamasını bayilere tanımlayabileceği belirtildi. Yapılan tahsilatların ise Gelir İdaresi Başkanlığı'na bildirilmesi şart olacak.
Elektronik ticaret yapan mükelleflerle ilgili olarak da yeni düzenlemeler getirildi. Yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğu bulunan mükelleflerin, e-ticaret kapsamı dışında kalan işlemler için sanal POS kullanmalarına izin verilmeyecek. Ancak, e-ticaret platformlarında mal veya hizmet sunan hizmet sağlayıcıları, ilgili platformda yer alan sanal POS üzerinden tahsilat yapabilecek.
Banka ve ödeme hizmet sağlayıcılarının ise yalnızca doğru ödeme sistemlerini temin etmeleri değil, aynı zamanda bu sistemlerin kullanımını da takip ederek, amacına uygun şekilde kullanılıp kullanılmadığını denetlemeleri ve gerekli önlemleri almaları beklenecek.