Ekonomi Reform Paketi'nde, tarımsal arz ve talebin "dijital pazar yeri" yaklaşımı ve "sözleşmeli tarım" modeliyle buluşmasını sağlayan Dijital Tarım Pazarı (DİTAP) uygulaması da yer aldı.
Buna göre, tarlada ve hallerde kalan taze meyve ve sebzeleri piyasaya kazandıracak mekanizmalar geliştirilecek. Bu ürünler DİTAP'a dahil edilerek, kısa sürede alıcılarla buluşturulacak. Bunun için DİTAP'ta özel bölüm açılacak.
DİTAP sayesinde her ölçekteki çiftçi, ürünü için pazar bulabilecek, tüketici ve esnaf da istediği kalitede ürün tedarik edebilecek.
Sebze ve meyve zayiatının azaltılması için soğuk zincir oluşturulmasına da destek verilecek. Tarımsal üretim planlamasına katkı sağlamak, üretimde öngörülebilirliği artırmak ve fiyat dalgalanmalarının önüne geçmek için sözleşmeli tarım mekanizmaları geliştirilecek. İşlenmemiş gıda fiyatlarında aracılık maliyetlerini de düşürecek olan Hal Yasası Teklifi Meclis'e sunulacak.
Kurulacak Erken Uyarı Sistemi üzerinden özellikle üretim, toptan ve perakende aşamasında gıda zincirinin tamamı anlık olarak takip edilerek, raporlanacak.
"Borsa altyapısı oluşturulmalı"
Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, pazarlama imkanı bulunamayan ürünlerle ilgili çalışmalar yapılmasının önem taşıdığını söyledi.
Tavşan, "DİTAP dediğimiz uygulama, online satış sistemi. Yaş meyve ve sebzenin online pazarlanması için altyapı çalışması yapılması gerekiyor. Meyve ve sebzenin de uzaktan satılabilmesi için boyutu, cinsi ve marka değerine göre standardının ve sınıflandırma sisteminin oluşturulması lazım. Domates deniyor ama hangi boydaki, hangi cins domates? Ayaş domatesi mi? Bunların hepsinin bir altyapıyla belirlenmiş olması gerekiyor. Ona göre alıcı 'Şu boydaki ve şu cinsteki domatesten 250 kasa alacağım' diyecek." ifadelerini kullandı.
Ürünlerin uzaktan pazarlanması için bir borsa altyapısının oluşturulmasını da öneren Tavşan, böylece fiyatın doğru şekilde oluşabileceğini bildirdi.
‘Pazarcıları, halleri, manavları ve yerel marketleri yaşatmamız lazım'
Tavşan, Hal Yasası'na ilişkin değişiklik yapılmasına ilişkin de aracılık maliyetlerinin artmasını kendilerinin de istemediğini dile getirdi. Tarladan sofraya ürün zincirinde "üretici, hal ve perakendeci" süreçlerinin olması gerektiğine işaret eden Tavşan, "Şu anda öyle bir sistem var ki haller bile artık devre dışı kaldı. Büyük marketler piyasayı ele geçirdi. İstediği zaman ürün alıyor, istemezse almıyor, üretici de mağdur oluyor. Pazarcıları, halleri, manavları ve yerel marketleri yaşatmamız lazım." dedi.
Erken Uyarı Sistemi kurulacak olmasının çok önemli olduğunu vurgulayan Tavşan, şunları kaydetti:
"Bu sistemle üretim planlaması yapılmış olur. İç ve dış piyasadaki talebe göre planlama yapılması gerekiyor. Planlama olmazsa geçen sene patates ve soğanda yaşanan sorunlar tekrar çıkar. En azından bu planlama yazlık ve kışlık 8 kadar çeşitte yapılır ve ona göre çiftçi yönlendirilirse bu ürünlerde fiyat dalgalanmaları yaşanmaz. Ekonomi Reform Paketi kapsamında açıklanan çalışmaları olumlu buluyor, sahada uygulamasını hep beraber bekliyoruz."
