Girişimci, sanatçı ve mühendis Cemil Şinasi Türün, dünya ekonomisini belirleyen finans ve enerji piyasalarını değerlendirirken işaret ettiği iki aileden Rothschild'leri enerjiye, Rockefeller'ları ise finansa hükmeden zihniyetin sembol yapıları olarak değerlendiriyor.
Prof. Dr. Süleyman Seyfi Öğün, Türün'ün "Taş, Makas ve Kağıt" benzetmesiyle anlattığı küresel jeoplotik gelişmeleri ABD-Çin ilişkilerini merkeze alarak yorumladı.
ABD VE ÇİN NEREYE?
Cemil Bey, jeopolitik gelişmeleri, herkesin bildiği bir çocuk oyununa, “Taş, Makas ve Kağıt” oyununa benzetiyor. Taş, enerji yatırımcılarını, kâğıt finansal sermâyeyi makas ise askerî ve istihbârî yapıları sembolize ediyor. Kâğıt Rothschild, Taş Rockefeller âilelerine dayanıyor. Makas ise Pentagon, CIA ve MI6 gibi yapıları temsil ediyor. Bunların arasında, bir gerilimin ortaya çıkmış olduğunu ve bu gerilimlerin çok ciddî jeopolitik neticeleri olduğunu dile getiriyor Cemil Bey.
PARA-ENERJİ KAVGASI
Bir bakıma, iç içe geçmişliklerini de atlamadan söyleyelim; bir para-enerji kavgası bu. Sadece ABD'de değil, diğer devletlerde de, dış politika çıktılarından iç bölünmelere kadar bu kavgaların izlerini bulabiliyoruz. Mesela Ukrayna-Rusya savaşı Taşçı Putin ile Kâğıtçı Zelenski'yi karşı karşıya getiriyordu. Almanya'da Taşçıların adamları olan ve Brandt Doktrinine yaslanan Merkel ve Schröder ekolü sonrası ortaya çıkan ve ABD'deki Kâğıtçıların temsilcisi olan Biden iktidarının desteklediği Scholtz ve ekibi, Almanya ve Rusya'nın tarihsel enerji dostluğunu berhavâ etmişti. Kuzey Akımı'nın fiziken tahrip edilmesi de bunu teyid ediyordu. Hasılı bugünkü AB, Makasçıları da devreye sokan ABD-Birleşik Krallık ikilisinin neredeyse tam güdümüne girdi. Polonya ve boylarından büyük işlere soyunan Baltık Cumhuriyetleri, zaman zaman yalpalasa da Fransa bu dizilimdeki yerini aldı. Arada çatlak sesler çıkaran ve Rusya yanlısı gibi profil veren Macaristan, Slovakya'daki bugünün iktidarı vb, Taşçılarla iş tutuyor gibi anlaşılabilir.
KAĞITÇILAR VE İSRAİL
Şablonu İsrail-Filistin savaşına da tatbik etmek mümkün görünüyor. Çok açık ki, İsrail'i Levant ve Mezopotomya'da büyütmek isteyen bir güç var. Her ne kadar Biden, ilk zamanlarında İsrail'e mırın kırın etmiş olsa da, bugün ABD'nin tekmil gücüyle İsrail'i mutlak destekliyor. Kağıtçıların işi bu. Buna ayrıca PKK'nın da dahil olduğunu bilmek lâzım. Taşçıların adamı Putin mümkün mertebe buna dahil olmaktan çekindi. Suriye'de işbirliği yaptığı İran'ı da ortada bıraktı.
KAĞITÇILAR VE İRAN
İran ise, uzantılarını off side'a düşürerek savaşa dahil olmayacağını belirtti. (Bundan sonra Hizbullah vd. İran uzantılı güçlerin hali bir merak konusu olarak kalıyor). Muhtemelen, bunu ABD ve genel olarak Batı karşısında bir koz olarak kullanmayı düşünüyorlar. İran arkasını Çin'e vermiş durumda. Bunu ABD ve İsrail'e karşı cephesini tahkim etmek için bir kullanılacağını düşündük. Halbuki, tam aksine, bunu Kağıtçı Batı ile barış sağlamak için yaptığı anlaşılıyor. Sebebi Çin ve ABD'nin de de bu yolda olması. Yani, içine Çin ve ABD'yi de alan daha büyük bir rüzgâr yakalayıp durumunu kurtarmak ve bloklanmış fonlarına kavuşmanın derdinde. Yani, İran, Çin üzerinden Kağıtçı Batı ile anlaşmanın derdinde. Ne Gazze'yi ne de Suriye'yi umuruna koyduğu yok. Körfez-İran yumuşaması da bunun provasıydı. Unutmayalım ki, İran, İsrail ile anlaşmış bir Körfez ile barışma yoluna gitti. Kağıtçı Batı da buna sıcak bakıyor. Nitekim Biden'ın çıkış yaptığı günlerde İran'a sempati ile yaklaşması da bunun göstergesi sayılabilir. İran eğer diretmiş olsaydı parçalanmasına giden büyük bir savaş onu bekliyordu. Kendi açısından akıllılık etmiş oldu.
KAĞITÇILAR VE ÇİN
Fars-Arap barışının mimarının Çin olması şaşırtıcı olmamalıdır. Çin, Kağıtçılarla Taşçıların kafa kafaya geldiği Rusya-Ukrayna savaşına asla gövdesiyle dahil olmadı. Hep ikircikli kaldı. Şi CinPing'in, nihaî tahlilde Kağıtçılara yatkın bir zihniyeti temsil ettiğini biliyoruz. Onun derdi kağıdın Dolar olması. Yuan'ın tesir sahasını arttırmanın derdinde. Çin, BRICS Toplantılarında, tercihini nihaî tahlilde Batı'dan yana yapacağını gösteren Hindistan'dan esaslı bir çelme yedi. Açıkçası BRICS cephesinde işler hiç de Çin'in istediği gibi gitmiyor. Pasifik'teki gerilim ne Çin'in ne de ABD'nin işine geliyor. Ortada, ne Tayvan ne de başka bir şey; ama hepi topu bir chip meselesi var. Çin Dışişleri Bakanı'nın son kapalı ziyareti ve son olarak da yapılacağı açıklanan Biden-CinPing Zirvesi, Kâğıtçıların müdahale ettiğini ve hiç değilse Çin-ABD tansiyonunun düşürülmesine karar verdiklerini gösteriyor.
AKDENİZ'DE TAŞÇILAR-KAĞITÇILAR KAPIŞMASI
Rusya'nın gerek Hindistan gerek Çin desteğinden masun kalması elbette Taşçıları mutlu etmeyecektir. Ukrayna'da durumu kontrol edebildiler. Lâkin Çin-ABD Kağıtçılarının yakınlaşmasının Doğu Akdeniz'de yansımaları olacaktır. Taşçılar Rusya'nın kontrolünde, içine Türkiye ve Mısır'ı da alan bir tasarımı hayata geçirmek istediler. Rusya'nın Akdeniz, hattâ Afrika açılımını bu çerçeveye oturtmak yanlış olmaz. Kağıtçılar ise buna Türkiye-Mısır ve Türkiye-Yunanistan gerilimlerini tırmandırarak ve Yunanistan-İsrail-Mısır ve Güney Kıbrıs hattını oluşturmak üzerinden cevap verdiler.
Görülen şu: Eğer Çin ile ABD yumuşarsa, İran bundan avantajlı çıkacak. Mısır ise her şekilde kaybediyor. Türkiye ve Rusya ise boşluğa düşebilecektir. Şu aralar Rusya'nın lehine tıkanmış olan Rusya-Ukrayna savaşının yeni perdesi çok başka türlü seyredebilir. Türkiye'yi ise kırılgan ekonomisi ile tehdit ediyor ve Kağıtçı Batı'nın yanında yer almaya zorluyorlar. Teslim alınmadan ve güneyinde kurulmakta olan ve muhayyel haritalarda başkenti Diyarbakır olan bir PKK Devleti'ne rıza göstermeden Türkiye'ye para muslukları açılacak mı acaba?
