Kiralık ev piyasasındaki fahiş artışlar ev arayanları zorluyor. Ertelenen düğünlerin, taşınmaların gerçekleşmesi, öğrencilerin ve yabancıların ev arayışının aynı döneme denk gelmesi talebi patlattı. Stok azalıp, talep arttıkça kiralar yüzde 60'ı aşan oranda zamlandı. Mevcut kiracı da ‘çık baskısı' ile karşı karşıya kaldı. (Meltem Kara Söyleyenoğlu-POSTA)
Son günlerde kiralarda fahiş artışlar yaşanıyor. Salgın sürecinde taşınmalar, düğünler ertelenmiş, online eğitim nedeniyle üniversite öğrencileri de eve çıkmamıştı. Normalleşme ile yeni evlilerin, öğrencilerin, binası kentsel dönüşüme girenlerin ve yabancıların arayışı aynı döneme denk geldi. Talep patlayınca hem ev bulmak zorlaştı hem de fiyatlar yüzde 60 arttı.
GÜZELBAHÇE KATLADI
Emlak bilgi bankası Tapusor.com, artışı ortaya koymak için ‘5 Büyükşehir Konut Kira Endeksi' raporunu POSTA için hazırladı. Rapora göre, son 18 ayda kira artışları yüzde 60'ı geçti. En yüksek artış yüzde 63 ile İzmir Güzelbahçe'de görüldü. Onu yüzde 57 ile İstanbul Avcılar takip etti. Bu ilçeleri Ankara Kızılcahamam, Antalya Kaş ve Kepez yüzde 50 ile izledi.
EN FAZLA ÖDEME BEŞIKTAŞ'TA
Posta gazetesinden Meltem Kara Söyleyenoğlu'nun haberine göre; Türkiye'de en yüksek kira İstanbul Beşiktaş'ta ödeniyor. Metrekare değeri üzerinden yapılan araştırmaya göre, örneğin Beşiktaş'ta 100 metrekare bir konutun kirası 5 bin 200 lira olabiliyor. Kira değerinin en yüksek olduğu diğer ilçeler şöyle:
FAHİŞ FİYATLARIN 5 SEBEBİ
Kira artışında etkenlerden biri kentsel dönüşüm. Dönüşüme giren binaların sakinleri çevre semtlere yönelince kiralar yükselmeye başladı.
Hem geçen yılın ertelenen düğünleri hem bu yılın düğünleri birleşince yeni evlilerin talebi ikiye katlandı.
Online eğitim nedeniyle memleketine giden öğrenciler dönüşe başladı. Üniversite sonuçları da açıklanınca öğrencilerden ekstra talep geldi.
Yabancı yatırımcının yanı sıra göçler de piyasayı yükseltti.
Salgın döneminde yeni inşaat yatırımlarının ve stokun azalması da arz-talep dengesini bozdu.
ARZ-TALEP DENGESİ BOZULDU
TURYAP Bornova Temsilcisi Hüseyin Atıcı, İzmir'de 18 aylık pandemi sürecinde bir de deprem ile yüzleştiklerini belirterek, “Hem deprem hem de pandemi arz-talep dengesinin bozulmasına neden oldu. Son zamanlarda talep ağırlıklı çalışmaya başladık ve ev bulmakta zorlanıyoruz” dedi.
DAİRE KALMADI
Ankara'da kiralık daire bulmanın zorlaştığını söyleyen Coldwell Banker VİA Temsilcisi Erdal Artukoğlu, şöyle konuştu:
“Düğünler ve üniversitelerin açılması taleplerin artmasına yol açıyor. Bazı mahalle ve projelerde yüzde 100'e varan fiyat artışı göze çarpıyor. Yeni inşaatların bulunmaması da etkili. Vatandaş çok şikayetçi ancak evi tutmak zorunda kalıyor.”
TÜM ZAMANLARIN ZİRVESİ
İstanbul'un bu zamana kadar yaşanan en yüksek değer artışlarıyla karşı karşıya olduğunu anlatan Re/Max Lion Temsilcisi Burak Işıklı, “Kiralık daireler, fiyatları ne olursa olsun alıcı bulmaya devam ediyor. Fiyatlar bu denli artış gösterince bazı mal sahipleri ne yazık ki kontratlarına sadık kalmayarak eski kiracılarını çıkartmaya çalışıyor” diye konuştu.
NE ZAMAN NORMALE DÖNER?
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, artışlar kentsel dönüşümle başladığı için dönüşümün tamamlanması ve yeni projelerin gündeme gelmesiyle tablonun tersine döneceğini belirterek, “Artışlar en fazla 2 yıl devam eder. Bu bir furyaydı. Bundan sonra kiralarda üst üste yükselme görmeyiz. Yılsonundan sonra bir duraksama yaşarız” değerlendirmesini yaptı.
FIRSATÇI EV SAHİBİNE KARŞI HAKLAR
Kiraların katlandığı bu ortamda ev sahipleri mevcut kiracısını çıkartıp daha yüksek fiyattan yeni kiracı bulmak ya da zam dönemi gelen kiracısına çok yüklü zamlar yapmak istiyor. Ancak böyle bir hakları yok.
Kiraların düzenlendiği Borçlar Kanunu'na göre; Kontrat süresi dolmadan kiracının tahliye edilmesi gibi bir durum söz konusu olamaz. Kiracının tahliyesinin kira sözleşmesi süresi dolmadan olabilmesi için ev sahibinin kiranın ödenmemesi, sözleşmeye esaslı bir aykırılık ya da tadilat-yıkım gibi haklı nedenleri olmalı.
Kira artışları, 12 aylık ortalama Tüketici Fiyatları Endeksi'ne (TÜFE) göre yapılıyor. Son açıklanan veriye göre bu oran yüzde 14.55 oldu. Kiracı ile mal sahibi bunun altında bir oran kararlaştırabilirler. Ancak bu oranın üzerinde bir kira artışı yapılamaz.
İŞTE EN ÇOK YÜKSELİŞİN GÖRÜLDÜĞÜ İLÇELER VE GÜNCEL DEĞERLERİ:
