İstanbul'da kiralık konut fiyatlarında son bir yılda oluşan ve yüzde 50'yi aşan artışlar, “Kiralar düşecek mi?” sorusunu beraberinde getirdi. "Bir yılda yeni konut üretiminin azalması, yükselen konut fiyatları ve faiz oranlarının etkisiyle artışa geçen kiralık konut fiyatları, üniversitelerde okula dönüşün başlamasıyla zirveyi gördü. Fiyatların düşmesini beklemiyoruz. Aksine aynı hızla olmasa da artış trendi sürecek" görüşü ağırlık kazandı.
1 ayda şaşırtıcı artış
Pandemide inşaat sektöründe yaşanan yavaşlama ve yükselen faiz oranlarına bağlı olarak artışa geçen kiralık ev fiyatları, üniversite öğrencilerinin okula dönüşüyle hız kazandı. Kiralık ev stoğu artan talebi karşılamakta zorlanırken, özellikle İstanbul'da son 1 ayda fiyatlarda şaşırtıcı artışlar yaşandı.
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (BETAM) emlak pazarlama platformunun verilerine dayanarak hazırladığı araştırmaya göre, İstanbul'da geçen yıla göre kira fiyatlarında yüzde 50,7 oranında artış yaşandı. Son 1 aylık dönemde ise kira fiyatları yüzde 8,4 arttı.
Üniversite öğrencilerinin etkisi
2020 yılının ağustos ayında 100 metrekarelik bir evin ortalama kirası 2.100 TL civarlarındayken, bu rakam 1 yılda 3.100 TL seviyelerine çıktı. Son bir aylık hareketlilikte üniversite öğrencilerinin ev arayışlarının etkili olduğunu belirten Remax Sonuç Bağdat Caddesi Gayrimenkul Danışmanı Mustafa Kemal Işık, “Üniversitelerin yüz yüze eğitime başlaması kararının sonrasında, öğrenci ve aileleri ev arama telaşına girdi. Öğrenci yurtları ilk alternatif olarak görülse de yurtların okula uzak mesafede konumlanması, fiyat-performans açısından beklenen hizmeti sunmaması gibi nedenler, talebi kiralık konuta çevirdi. Pandeminin yarattığı sağlık hassasiyeti de tercihte belirleyici bir rol üstlendi” diye bilgi verdi.
Yabancı alımlar tetikliyor
Konut sektöründe 250 bin dolarlık yatırım karşılığında yabancılara vatandaşlık hakkı tanınmasının, fiyatlardaki artışı dolaylı olarak etkilediğini kaydeden Işık, “Yabancıya konut satışı ağustosta, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde %50,7 artarak 5 bin 866 bine ulaştı. Yabancı yatırımcıların vatandaşlık alabilmek için satılık evlere yönelmeleri, ev fiyatlarını artırırken, kiralık evler de bu durumdan dolaylı olarak etkileniyor. Özellikle, Kadıköy Bağdat Caddesi gibi modern yapılara sahip, hayat standardının yüksek olduğu bölgelere büyük rağbet var ve kira artışları da çok yüksek seviyelerde” ifadelerinde bulundu.
Göç oldukça artış da olacak
Türkiye'nin maruz kaldığı düzensiz göç dalgasının da kiralık konut piyasasını etkilediğine dikkat çeken Işık, “Türkiye, belli dönemlerde yoğun göçe maruz kalan bir ülke. İstanbul'da halihazırda, 500 binden fazla Suriyeli göçmenin yaşadığı tahmin ediliyor. Suriyeli göçmenlere ek olarak, Lübnan, İran, Irak, Afganistan gibi ülkelerden de göç dalgası geliyor. Bu bölgelerden gelen sığınmacı ve göçmenlerin barınma ihtiyacı piyasada arz-talep dengesini değiştiriyor” dedi.
Arayan ve kiralayan için zorlu süreç
Kiralık emlak piyasasında hem ev arayanlar hem de ev sahipleri açısından zorlu bir süreç yaşandığına değinen Işık, “Her iki tarafın da güvenilir bir limana ihtiyacı var. Ev arayanlar ve evini kiralamak isteyenler, her iki tarafa da eşit mesafede durabilecek, mesleki yeterlilik belgesi ve ilgili sertifikalara sahip gayrimenkul danışmanlarından destek almalı” yorumunu yaptı.
